Tờ Nhật báo Phố Wall của Hoa Kỳ ngày 7/11 nhận định việc tham gia Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) có thể giúp kinh tế Nhật Bản thoát khỏi tình trạng trì trệ trong suốt hai thập kỷ qua.
Nếu Nhật Bản và Hoa Kỳ cùng nhau ủng hộ TPP với mục tiêu trong 10 năm sẽ loại bỏ hoàn toàn thuế quan, hoạt động thương mại tại khu vực Thái Bình Dương sẽ được mở rộng đáng kể, trong đó thương mại xuyên Thái Bình Dương tự do hơn rất quan trọng đối với kinh tế Nhật Bản, nước đang đối mặt với tình trạng trì trệ kinh tế, nợ công lớn, dân số lão hóa...
TPP cũng mang lại những lợi ích khác cho Nhật Bản. Nếu nước này giảm bảo hộ, sức cạnh tranh sẽ tăng lên ở nhiều bộ phận của nền kinh tế Nhật Bản.
Dư luận Nhật Bản cho rằng việc mở cửa hơn có thể làm thặng dư thương mại của nền kinh tế lớn thứ ba thế giới này giảm sút. Tuy nhiên, thặng dư thương mại không còn là một liều thuốc kích thích lớn đối với nền kinh tế như một số người thường nghĩ. Việc chuyển sang thâm hụt thương mại sẽ đẩy đồng yen vào tay các nhà đầu tư nước ngoài nhiều hơn.
Và việc có thể tiếp cận đầu tư nước ngoài nhiều hơn sẽ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất để bù đắp cho sự sụt giảm về lực lượng lao động. Nhật Bản là quốc gia dẫn đầu về công nghệ người máy, nên nếu có đầu tư lớn hơn, việc áp dụng công nghệ này sẽ được thúc đẩy nhanh hơn.
Đầu tư nước ngoài nhiều hơn cũng sẽ giúp trang trải khoản thâm hụt của Chính phủ Nhật Bản. Tokyo đã phải dựa gần như hoàn toàn vào các khoản tiết kiệm ở trong nước khi đi vay.
Nhưng với dân số đang ngày càng già hóa, chi tiêu của người nghỉ hưu sẽ bào mòn tiết kiệm của những lao động tích cực - một mô hình cũ đang bị phá vỡ. Nhật Bản sẽ phải bán trái phiếu chính phủ cho người nước ngoài nhiều hơn và điều này có nghĩa là, cũng giống như Hoa Kỳ, Nhật Bản sẽ hưởng lợi từ thặng dư tài khoản vốn.
Một quan điểm quốc tế hơn cũng có thể giúp thay đổi thái độ tiêu cực của Nhật Bản đối với người nhập cư, những người mà một nước đang lão hóa như Nhật Bản đang rất cần.
Nhật Bản dường như đã nhận ra vấn đề này khi Tokyo mới đây cấp thẻ xanh cho phép những lao động làm việc tại các nhà máy của Nhật Bản ở Thái Lan bị mất việc do lũ lụt tìm kiếm việc làm tạm thời tại Nhật Bản. Tokyo sẽ cần tới giải pháp này để giải quyết tình trạng thiếu lao động ở trong nước khi dân số ngày càng lão hóa./.