Trao đổi với báo chí về kết quả chuyến thăm Kazakhstan của Chủ tịch nước, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết, Việt Nam sẽ sớm tiến hành đàm phán và ký kết FTA với Kazakhstan cũng như hai nước còn lại trong Liên minh thuế quan là Nga và Belarus.
Chuyến thăm cấp Nhà nước tới Cộng hoà Kazakhstan của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã kết thúc tốt đẹp. Xin Bộ trưởng cho biết ý nghĩa của sự kiện quan trọng này?
Trước hết, đây là chuyến thăm cấp Nhà nước đầu tiên của Chủ tịch nước Việt Nam Trương Tấn Sang tới Kazakhstan. Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa hai nước đang phát triển tốt đẹp, hai nước kỷ niệm tròn 20 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Quan hệ chính trị hai bên không ngừng được củng cố và phát triển, thông qua việc thường xuyên trao đổi đoàn các cấp, các bộ, ngành, tiến hành tham khảo chính trị định kỳ giữa Bộ Ngoại giao hai nước. Hai bên cũng đã ký nhiều hiệp định khung về hợp tác kinh tế, thương mại, ngoại giao, giáo dục, đầu tư, lao động, tư pháp, du lịch... tạo cơ sở pháp lý cho việc phát triển hơn nữa quan hệ hợp tác trên các lĩnh vực giữa hai nước.
Hợp tác kinh tế thương mại phát triển theo hướng tích cực, kim ngạch thương mại năm 2011 đạt 49 triệu USD và trong 7 tháng đầu năm 2012 đạt khoảng 41 triệu USD. Con số này còn rất khiêm tốn so với tiềm năng của cả hai nước. Hợp tác năng lượng, dầu khí giữa hai nước cũng có nhiều tiến triển tích cực. Hai bên nhất trí khởi động nghiên cứu đàm phán Hiệp định thương mại tự do (FTA) Việt Nam - Liên minh thuế quan gồm Nga, Belarus, Kazakhstan; thành lập Nhóm công tác nghiên cứu, hỗ trợ đàm phán FTA Việt Nam - Liên minh thuế quan. Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Kazakhstan về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học - kỹ thuật họp luân phiên tại hai nước. Khóa họp lần thứ năm Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Kazakhstan tháng 9/2011 đã ký Kế hoạch hành động chung giữa hai nước giai đoạn 2011-2013.
Do đó, chuyến thăm của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang có ý nghĩa quan trọng và mang lại xung lực mới cho phát triển quan hệ song phương, thể hiện mong muốn và quyết tâm của cả hai nước trong việc củng cố và tăng cường hợp tác song phương, đưa quan hệ đi vào chiều sâu và thực chất.
Xin Bộ trưởng cho biết những kết quả chính trong chuyến thăm của Chủ tịch nước?
Có thể nói, chuyến thăm của Chủ tịch nước đã thành công tốt đẹp với những kết quả rất cụ thể và thiết thực. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Nursultan Nazarbayev bày tỏ hài lòng sâu sắc trước sự phát triển năng động của mối quan hệ hữu nghị và hợp tác truyền thống giữa hai nước trong 20 năm qua; khẳng định tiếp tục duy trìđối thoại chính trịthường xuyên ở tất cảcác cấp, đặc biệt là cấp cao, nhằm nâng cao độ tin cậy chính trị, thúc đẩy quan hệ hợp tác nhiều mặt trong thời gian tới.
Hai bên đã tập trung thảo luận và đi đến thống nhất về các biện pháp cụ thể nhằm đẩy mạnh quan hệ hợp tác giữa hai nước. Hai Nguyên thủ khẳng định sẽ tích cực thúc đẩy để sớm tiến hành đàm phán và ký kết Hiệp định Thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam với Liên minh thuế quan gồm Kazakhstan, Nga và Belarus, coi đây là biện pháp mang tính đột phá để tăng cường quan hệ kinh tế - thương mại – đầu tư cùng có lợi giữa các bên.
Hai nguyên thủ cũng nhất trí chorằng hợp tác dầu khí là lĩnh vực rất quan trọng của quan hệ song phương Việt Nam – Kazakhstan; nhấn mạnh sự cần thiết, cũng như ý nghĩa quan trọng của việc tiếp tục các cuộc tiếp xúc và trao đổi giữa Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam “Petrovietnam” và Công ty Dầu khí Quốc gia Ca-dắc-xtan “KazMunaiGaz” nhằm triển khai các dự án chung.
Trong khuôn khổ chuyến thăm lần này, hai Bên đã ký một số văn kiện hợp tác quan trọng trong các lĩnh vực kiểm dịch thực vật, ngân hàng, hàng không, hợp tác địa phương, góp phần từng bước hoàn thiện cơ sở pháp lý cho hợp tác song phương giữa hai nước.
Hai bên nhất trí cuối năm 2012 sẽ mở đường bay thẳng từ Kazakhstan đến thành phố Hồ Chí Minh, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển và thúc đẩy du lịch giữa hai nước, thúcđẩy mởrộng tiếp xúc trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế - thương mại và văn hóa - nhân văn. Chúng ta hoan nghênh Kazakhstan quyết định mở Đại sứ quán tại Hà Nội trong năm 2013 và tin tưởng rằng việc mở Đại sứ quán sẽ thúc đẩy quan hệ hai nước phát triển toàn diện trên mọi lĩnh vực.
Trong khuôn khổ chuyến thăm, Lãnh đạo hai nước đã tới dự Lễ khai mạc “Những ngày văn hóa Việt Nam tại Kazakhstan” và nhất trí sẽ thúc đẩy và thường xuyên duy trì việc giao lưu văn hóa giữa hai nước. Trước mắt, phía Kazakhstan sẽ tổ chức “Những ngày văn hóa Kazakhstan tại Việt Nam” vào năm 2013.
Có thể nói, chuyến thăm cấp Nhà nước của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đến Kazakhstan lần này đã góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ giữa chúng ta với các bạn bè truyền thống, thiết thực triển khai đường lối đối ngoại của Đại hội Đảng XI./.