Công ty điện lực Tokyo (TEPCO) ngày 1/9 đã chính thức nâng giá điện sinh hoạt tới 8,46% nhằm giải quyết gánh nặng ngân sách khổng lồ do thảm họa nhà máy điện hạt nhân Fukushima số 1 hồi năm ngoái.
Đây là lần đầu tiên sau 32 năm kể từ cuộc khủng hoảng dầu mỏ 1979-1980, TEPCO tăng giá điện dựa trên đánh giá chi phí một cách kỹ lưỡng.
Như vậy, khoảng 28,7 triệu hợp đồng cung cấp điện năng với các hộ gia đình, văn phòng nhỏ và các siêu thị thuộc khu vực dịch vụ của TEPCO, gồm cả thành phố Tokyo, sẽ nằm trong diện tăng giá lần này.
Cụ thể, với mức tiêu thụ điện năng trung bình 290kWh/tháng của một hộ gia đình theo hợp đồng cấp điện 30A (ampe), hóa đơn điện năng mỗi tháng sẽ tăng tới 347 yen hoặc 4,82% so với tháng 8, lên mức 7.548 yen (96,2 USD).
TEPCO cho biết lý do chính cho đợt tăng giá này là nhằm bù đắp chi phí nhiên liệu sản xuất nhiệt điện thay thế cho hoạt động sản xuất điện hạt nhân bị đình trệ sau sự cố hạt nhân Fukushima do thảm hoạ kép hồi tháng 3/2011.
Một số nhà kinh tế học cho rằng các nhà máy điện khác ngoài TEPCO cũng sẽ cân nhắc nâng giá điện nhằm khắc phục tình trạng kinh doanh khó khăn hiện nay.
Ban đầu, TEPCO đã đệ đơn lên chính phủ yêu cầu tăng giá điện sinh hoạt tới mức 10,28%. Tuy nhiên, Chính phủ Nhật Bản đã yêu cầu công ty điện lực này cắt giảm nhân sự và các chi phí khác giữa lúc người dân phản đối mạnh mẽ đề xuất này, buộc TEPCO phải hạ thấp mục tiêu xuống còn 8,46%.
Các công ty điện lực khác cũng sẽ phải trải qua quá trình giám sát của chính phủ nếu muốn tăng giá điện sinh hoạt, vốn cần đến sự phê chuẩn của bộ trưởng kinh tế, thương mại và công nghiệp.
Viện nghiên cứu Nhật Bản (JRI) ngày 7/8 ra một báo cáo cho biết việc tăng giá điện sẽ là xu hướng “khó tránh khỏi” trên quy mô cả nước trong bối cảnh các lò phản ứng hạt nhân ngừng hoạt động và hóa đơn tiền điện tăng sẽ có “tác động đáng kể” đến các hộ gia đình và doanh nghiệp.
Theo ước tính của JRI, 10 công ty điện lực ở Nhật Bản sẽ cần thêm một khoản chi phí nhiên liệu dùng cho sản xuất nhiệt điện lên tới 3,7-4,3 nghìn tỷ yen trong tài khóa 2012 so với năm 2010.
Nếu các công ty này muốn bù đắp khoản gia tăng chi phí này từ túi tiền của người tiêu dùng, họ sẽ phải nâng đơn giá điện tới 26,9-31,3% so với tài khóa 2010.
Điều này có nghĩa là tiền điện phụ trội hàng năm của một hộ gia đình từ hai thành viên trở lên sẽ vào khoảng 37.000 yen (472 USD).
Sau khi chính phủ phê chuẩn kế hoạch tăng giá điện, TEPCO nhận được 1.000 tỷ yen tiền ngân sách từ quỹ giải cứu của Chính phủ ngày 31/7, dẫn đến việc công ty điện lực này nằm dưới quyền kiểm soát thực tế của nhà nước.
Trong khi đó, giá điện của TEPCO dành cho khách hàng là các doanh nghiệp lên tới 14,9%./.