ChuyenDoiSo

Toàn cảnh Hội thảo. Ảnh: Thúy Quyên (MPI)

Sau gần 20 năm xây dựng và phát triển, các KCN ở Việt Nam đã đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, góp phần chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, giải quyết việc làm cho nhiều lao động và đẩy nhanh công tác xóa đói giảm nghèo tại các địa phương. Bên cạnh các kết quả tích cực, vấn đề xây dựng môi trường sống cho người lao động trong KCN chưa được quan tâm đúng mức, phần lớn nhà ở cho người lao động KCN chưa đạt tiêu chuẩn xây dựng, thiếu dịch vụ công cộng như: y tế, giáo dục, chưa đảm bảo an ninh xã hội và môi trường, ảnh hưởng đến năng suất lao động và chất lượng sống của công nhân KCN. Việc huy động các nguồn vốn, nhất là nguồn vốn từ khu vực tư nhân để xây dựng nhà ở cho người lao động còn khó khăn do đây là dự án gắn liền với phúc lợi xã hội, có khả năng sinh lợi thấp và thu hồi vốn chậm.

Trong khuôn khổ triển khai Sáng kiến chung Việt Nam – Nhật Bản giai đoạn V, ngày 05/01/2015, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và JICA đã ký kết Biên bản thỏa thuận về Dự án nghiên cứu Cải thiện điều kiện sống cho công nhân các KCN tại Việt Nam. Theo đó, JICA hỗ trợ Việt Nam nghiên cứu, khảo sát hiện trạng về điều kiện sống cho người lao động xung quanh các KCN, thực hiện Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án cải thiện môi trường sống cho công nhân các KCN tại Việt Nam nhằm tìm ra giải pháp cho vấn đề nhà ở cho người lao động.

Nghiên cứu tập trung vào những nội dung chính: Khung pháp lý hiện hành về đảm bảo môi trường sống cho người lao động tại các KCN; Hiện trạng, các yếu tố ảnh hưởng và các tồn tại trong việc đảm bảo môi trường sống của công nhân KCN; Đề xuất mô hình phát triển môi trường sống phù hợp với người lao động, thu hút đầu tư từ khu vực tư nhân và xây dựng dự án nhà ở công nhân KCN thí điểm tại Hưng Yên; Các giải pháp cải thiện môi trường sống của công nhân KCN Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Trung phát biểu khai mạc. Ảnh: Thúy Quyên (MPI)

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Văn Trung đánh giá, các kết quả của Báo cáo đã đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các cơ quan quản lý nhà nước đưa ra các chính sách, giải pháp cụ thể, thực tế để phát huy nguồn lực đầu tư từ khu vực tư nhân nhằm xây dựng, vận hành hiệu quả các công trình nhà ở và phúc lợi cho người lao động KCN, phù hợp với lối sống, khả năng chi trả của người lao động và đảm bảo khả năng thu hồi vốn đối với nhà đầu tư.

Ông Anzo Hiroshi, đại diện JICA phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Thúy Quyên (MPI)

Ông Anzo Hiroshi, đại diện JICA đánh giá cao các kết quả nghiên cứu của Dự án và nhấn mạnh: điều cần thiết để người công nhân có thể ổn định cuộc sống thì không chỉ nhà ở mà còn phát triển hạ tầng đô thị và hạ tầng xã hội. Đây là điều kiện cần thiết và để thực hiện điều này cần phải có sự tham gia của nhà nước, các thành phần kinh tế và đặc biệt là các doanh nghiệp sử dụng lao động trong các KCN.

Một số giải pháp cải thiện môi trường sống được Báo cáo đưa ra đó là việc lựa chọn địa điểm xây dựng, hướng dẫn thiết kế và yêu cầu về công trình đối với loại hình nhà ở thấp tầng, mô hình của các nước trên thế giới áp dụng đối với nhà ở xã hội, trong đó nhấn mạnh điểm quan trọng là sự tham gia đáng kể của nhà nước về đầu tư, xây dựng, quản lý, vận hành nhà ở xã hội, quy hoạch không gian và thiết kế công trình và hệ thống pháp lý./.