ChuyenDoiSo

Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: Đức Trung (MPI)

Đẩy mạnh công tác xây dựng thể chế, hoàn thiện hệ thống pháp luật

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ khẳng định, Bộ Kế hoạch và Đầu tư là bộ tham mưu tổng hợp chiến lược, vai trò của Bộ trong xây dựng thể chế là rất quan trọng. Tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Chính phủ mong muốn được nghe báo cáo về việc thực hiện các nhiệm vụ của Bộ được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao trong quý I/2018, đặc biệt là sự cố gắng của cán bộ Bộ Kế hoạch và Đầu tư và vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ trưởng, Ban cán sự đảng trong việc thực hiện các nhiệm vụ này.

Đặc biệt nhấn mạnh đến vấn đề đầu tư công, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đánh giá, Luật đầu tư công là bộ luật tiến bộ, siết chặt lại đầu tư công, giúp khắc phục tình trạng đầu tư giàn trải, manh mún, kém hiệu quả. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai Luật còn một số vướng mắc. Theo đó, năm 2016, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 60/NQ-CP ngày 08/7/2016 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2016 và tỷ lệ giải ngân của năm đạt 91,3%. Năm 2017, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 70/NQ-CP ngày 03/8/2017 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công nhưng mức độ giải ngân của năm chỉ đạt 85%, do năm 2017 đưa vào đầu tư nhiều công trình mới, nhất là nguồn vốn trái phiếu Chính phủ, mà thủ tục đầu tư dự án mới theo Luật đầu tư được quản lý chặt chẽ hơn. Tại Nghị quyết số 01/NQ-CP ban hành ngày 01/01/2018 về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu để thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và Dự toán ngân sách nhà nước năm 2018, Chính phủ phấn đấu giải ngân 100% dự toán chi đầu tư phát triển được Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ giao. Tuy nhiên, để thực hiện thành công mục tiêu đề ra trong năm 2018 là một thách thức rất lớn, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ nói.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ cho rằng, có 3 vấn đề liên quan trực tiếp đến đầu tư công. Một là, các vướng mắc liên quan đến Luật đầu tư công, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang được Chính phủ giao chủ trì soạn thảo dự án Luật sửa đổi Luật đầu tư công để trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5 và thông qua tại kỳ họp cuối năm 2018. Do vậy, Bộ cần xem xét chặt chẽ, kỹ lưỡng, trên cơ sở tổng hợp ý kiến của các bộ, ngành địa phương.

Hai là, chúng ta phải phân loại được những vướng mắc nằm tại các nghị định. Trong đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư được giao nhiệm vụ xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung các Nghị định số 77/2015/NĐ-CP, số 136/2015/NĐ-CP và số 161/2016/NĐ-CP. Quyết tâm của Chính phủ là trước khi họp Quốc hội phải ban hành được Nghị định. Ba là, việc tổ chức thi hành luật là hết sức quan trọng, cùng với đó là sự phối hợp giữa các bộ, giữa các vụ trong Bộ.

Toàn cảnh buổi làm việc. Ảnh Đức Trung (MPI)

Nỗ lực phấn đấu hoàn thành các nhiệm vụ được giao

Báo cáo về tình hình thực hiện nhiệm vụ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong quý I/2018, Thứ trưởng Lê Quang Mạnh cho biết, Bộ đã quán triệt nghiêm túc các chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện các giải pháp thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2018 đã đề ra tại Nghị quyết số 01/NQ-CP, các nghị quyết phiên họp thường kỳ Chính phủ và các văn bản chỉ đạo, điều hành khác của Thủ tướng Chính phủ.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Chỉ thị số 01/CT-BKHĐT ngày 10/01/2018, số 02 ngày 15/02/2018 và số 03/CT-BKHĐT ngày 22/02/2018 nhằm chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị trực thuộc Bộ khẩn trương, quyết liệt tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ ngay từ những ngày đầu năm và sau kỳ nghỉ Tết nguyên đán, nỗ lực phấn đấu hoàn thành các nhiệm vụ được giao, cơ bản đáp ứng tiến độ và chất lượng.

Về công tác xây dựng thể chế, pháp luật, dự án Luật đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Bộ chủ trì soạn thảo đang trong quá trình hoàn thiện trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp số 5. Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật đầu tư công đã được Chính phủ cho ý kiến tại phiên họp thường kỳ tháng 3/2018. Bộ đã báo cáo Chính phủ cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật có liên quan đến Luật quy hoạch, khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của Luật quy hoạch theo đúng tiến độ…

Bên cạnh đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đang khẩn trương xây dựng, hoàn thiện và tiến hành các thủ tục, trình tự theo quy định đối với dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 93/2009/NĐ-CP về quy chế quản lý, sử dụng viện trợ phi chính phủ nước ngoài và Nghị định thay thế Nghị định số 16/2016/NĐ-CP về quản lý, sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi nước ngoài, theo kế hoạch sẽ trình Chính phủ xem xét, quyết định trong tháng 6/2018.

Về các nhiệm vụ liên quan đến công tác chỉ đạo, điều hành, để cải thiện môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế năm 2018 và các năm tiếp theo, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết số 19-2018/NQ-CP. Nhằm phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2018, Bộ đã triển khai xây dựng báo cáo kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2018, chuẩn bị các báo cáo về tình hình thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP về tình hình phát triển kinh tế - xã hội hằng tháng và báo cáo tình hình thực hiện các Nghị quyết số 19-2017/NQ-CP và 35/NQ-CP, phục vụ các phiên họp thường kỳ của Chính phủ, tổng hợp và tham mưa các giải pháp, chính sách thiết thực nhằm thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ đã đề ra.

Thực hiện nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 01/01/2018, các nghị quyết phiên họp chính phủ thường kỳ và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở tổng hợp tình hình triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ về Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020, Thứ trưởng Lê Quang Mạnh cho biết, tổng mức vốn đầu tư trung hạn nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016 - 2020 tối đa là 2 triệu tỷ đồng, trong đó quy định trích 10% dự phòng chung theo từng nguồn vốn, tổng số vốn đầu tư trung hạn nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016 - 2020 được phép phân bổ tối đa là 1,8 triệu tỷ đồng, đến nay tổng số vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn đã triển khai phân bổ và được Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch đạt trên 1,6 triệu tỷ đồng, bằng 91,3% tổng mức kế hoạch được Quốc hội quyết định (không bao gồm dự phòng chung 200.000 tỷ đồng).

Đánh giá về những mặt được của Kế hoạch đầu tư công trung hạn, Thứ trưởng Lê Quang Mạnh cho biết, Kế hoạch đầu tư công trung hạn là bước đột phá quan trọng trong quản lý nhà nước về đầu tư công cho thấy được bức tranh toàn cảnh về các mục tiêu, định hướng, danh mục chương trình, dự án đầu tư công, phương án phân bổ, các giải pháp huy động và nguồn lực để triển khai thực hiện. Trên cơ sở biết rõ nguồn vốn và khả năng cân đối vốn trung hạn, các bộ, ngành và địa phương hoàn toàn chủ động trong việc phân bổ, bố trí vốn cho các dự án đầu tư thuộc phạm vi quản lý, đảm bảo hiệu quả nhất, góp phần khắc phục cơ bản tình trạng bị động, tâm lý ỷ lại, tư tưởng xin cho, trình trạng cắt khúc trong đầu tư, mất cân đối trong bố trí vốn ngân sách.

Đổi mới căn bản trong việc phân bổ kế hoạch vốn ngân sách trung ương. Đối với các dự án mới, ngân sách trung ương chỉ hỗ trợ các dự án lớn quan trọng, có tính lan tỏa, có quy mô từ nhóm B trở lên, trừ một số chương trình, dự án đặc biệt, các dự án quy mô nhỏ bố trí từ nguồn cân đối ngân sách địa phương. Riêng đối với các dự án dở dang từ giai đoạn 2011 - 2015 chuyển sang, tiếp tục bố trí vốn theo mức đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định cho đến khi hoàn thành. Nhờ đó, việc bố trí vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2016 - 2020 đã tập trung hơn, khắc phục tình trạng đầu tư phân tán, dàn trải trước đây và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn hỗ trợ từ nguồn ngân sách trung ương. Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch vốn đầu tư trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 đạt tỷ lệ cao, bằng 91,3% tổng mức kế hoạch được Quốc hội quyết định và giao chi tiết cho tổng số khoảng 9.600 dự án, chỉ bằng khoảng 50% so với giai đoạn trước về số dự án.

Tuy nhiên, kế hoạch đầu tư công trung hạn vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như khả năng cân đối ngân sách nhà nước còn gặp nhiều khó khăn, nhu cầu chi thường xuyên lớn nên tỉ trọng vốn đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước còn lại rất thấp, chỉ chiếm khoảng 25% tổng chi NSNN, thấp hơn nhiều so với giai đoạn trước. Còn nhiều dự án, chủ yếu của các địa phương, chưa được bố trí đủ vốn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn nhưng các địa phương vẫn chưa tiến hành việc rà soát, cắt giảm, điều chỉnh, phân kỳ đầu tư hoặc bổ sung nguồn vốn khác. Chưa giải quyết được tình trạng mất cân đối giữa khả năng đáp ứng nguồn vốn và nhu cầu về vốn đầu tư nguồn NSTW, nhất là trong điều kiện các mục tiêu, nhiệm vụ ngày càng tăng và phát sinh mới. Cùng với đó, cơ chế chính sách đối với hình thức đầu tư đối tác công - tư chưa thực sự hấp dẫn nhà đầu tư, dẫn tới hiệu quả thu hút đầu tư của khu vực tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng và dịch vụ công chưa hiệu quả…

Nhằm thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu đã đề ra tại Nghị quyết số 26/2016/QH14 của Quốc hội về Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 đảm bảo tính khả thi, hiệu quả và không phá vỡ Kế hoạch đầu tư công trung hạn, Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai rà soát, tổng hợp, báo cáo tổng thể Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 để báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Tổ chức một hội nghị toàn quốc về đầu tư công nhằm mục tiêu kết hợp đánh giá giữa kỳ tình hình thực hiện Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 và đóng góp ý kiến cho dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật đầu tư công./.