ChuyenDoiSo

Thứ trưởng Nguyễn Văn Trung, Bí thư Đảng ủy cơ quan Bộ Kế hoạch và Đầu tư phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: MPI

Tham dự Hội nghị có Thứ trưởng Nguyễn Văn Trung, Bí thư Đảng ủy cơ quan Bộ Kế hoạch và Đầu tư; đồng chí Mai Ngọc Bích, Vụ trưởng, Phó Bí thư Đảng ủy cơ quan, các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ cơ quan; các đồng chí ủy viên Ban chấp hành các đảng bộ, chi bộ trực thuộc Đảng bộ cơ quan; các đồng chí Bí thư, Phó Bí thư các chi bộ; lãnh đạo các đơn vị, các đồng chí Ủy viên Ủy ban kiểm tra các cấp và các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên cơ quan, Bí thư, Phó Bí thư các Chi đoàn, Liên Chi đoàn. Về phía khách mời có đồng chí Cao Đức Phát, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Kinh tế Trung ương.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, đồng chí Nguyễn Văn Trung cho biết, trong những năm gần đây một số nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam đã quan tâm rất nhiều đến Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Ngày 27/9/2019, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp cận Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư theo góc độ kinh tế, tác động của Cuộc cách mạng tới nền kinh tế. Bộ đã chủ trì xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ Đề án Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia, Chiến lược quốc gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Bộ đã chủ động thành lập mạng lưới đổi mới sáng tạo, quy tụ 100 người con Việt Nam tiêu biểu cho những tài năng, trí tuệ Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ từ khắp nơi trên thế giới, góp phần đặt nền móng cho sự kết nối chặt chẽ giữa những cá nhân để hình thành một nguồn lực quý báu, tạo nên sức mạnh dân tộc nhằm hiện thực hóa các cơ hội do Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đem lại đối với sự phát triển của đất nước.

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư mở ra nhiều cơ hội, đồng thời cũng đặt ra nhiều thách thức đối với mỗi quốc gia, tổ chức và cá nhân. Nó đã và đang tác động ngày càng mạnh mẽ đến tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội của đất nước. Thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành đẩy mạnh việc ứng dụng, phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, nghiên cứu nắm bắt, nâng cao năng lực tiếp cận và chủ động tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Kinh tế Trung ương Cao Đức Phát đã trình bày nội dung Nghị quyết số 52-NQ/TW. Ảnh: MPI

Tại Hội nghị, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Kinh tế Trung ương Cao Đức Phát đã trình bày nội dung Nghị quyết số 52-NQ/TW của Bộ Chính trị. Nghị quyết nêu rõ, chủ động, tích cực tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư là yêu cầu tất yếu khách quan, là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược đặc biệt quan trọng, vừa cấp bách vừa lâu dài của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, gắn chặt với quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng. Đồng thời, cần nhận thức đầy đủ, đúng đắn về nội hàm, bản chất của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư để quyết tâm đổi mới tư duy và hành động, coi đó là giải pháp đột phá với bước đi và lộ trình phù hợp là cơ hội để Việt Nam bứt phá trong phát triển kinh tế - xã hội.

Bộ Chính trị đã đưa ra mục tiêu tổng quát là tận dụng có hiệu quả các cơ hội do Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đem lại để thúc đẩy quá trình đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế gắn với thực hiện các đột phá chiến lược và hiện đại hóa đất nước; phát triển mạnh mẽ kinh tế số; phát triển nhanh và bền vững dựa trên khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và nhân lực chất lượng cao; nâng cao chất lượng cuộc sống, phúc lợi của người dân; bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường sinh thái.

Một số mục tiêu cụ thể đến năm 2025: Duy trì xếp hạng về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) thuộc 3 nước dẫn đầu ASEAN. Xây dựng được hạ tầng số đạt trình độ tiên tiến của khu vực ASEAN; Internet băng thông rộng phủ 100% các xã. Kinh tế số chiếm khoảng 20% GDP; năng suất lao động tăng bình quân trên 7%/năm. Cơ bản hoàn thành chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội. Thuộc nhóm 4 nước dẫn đầu ASEAN trong xếp hạng chính phủ điện tử theo đánh giá của Liên hợp quốc. Có ít nhất 3 đô thị thông minh tại 3 vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc, phía Nam và miền Trung.

Một số mục tiêu cụ thể đến năm 2030: Duy trì xếp hạng về chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) thuộc nhóm 40 nước dẫn đầu thế giới. Mạng di động 5G phủ sóng toàn quốc; mọi người dân được truy cập Internet băng thông rộng với chi phí thấp. Kinh tế số chiếm trên 30% GDP; năng suất lao động tăng bình quân khoảng 7,5%/năm. Hoàn thành xây dựng Chính phủ số. Hình thành một số chuỗi đô thị thông minh tại các khu vực kinh tế trọng điểm phía Bắc, phía Nam và miền Trung; từng bước kết nối với mạng lưới đô thị thông minh trong khu vực và thế giới.

Tầm nhìn đến năm 2045: Việt Nam trở thành một trong những trung tâm sản xuất và dịch vụ thông minh, trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo thuộc nhóm dẫn đầu khu vực châu Á; có năng suất lao động cao, có đủ năng lực làm chủ và áp dụng công nghệ hiện đại trong tất cả các lĩnh vực kinh tế - xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh.

Bộ Chính trị đưa ra 8 chủ trương, chính sách chủ động tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Một là, đổi mới tư duy, thống nhất nhận thức, tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, phát huy sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội. Hai là, hoàn thiện thể chế tạo thuận lợi cho chủ động tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và quá trình chuyển đổi số quốc gia. Ba là, ban hành chính sách phát triển cơ sở hạ tầng thiết yếu, trong đó triển khai băng thông rộng chất lượng cao trên phạm vi toàn quốc. Bốn là, chính sách phát triển và nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo quốc gia, thực hiện cơ cấu lại toàn diện hệ thống các cơ sở nghiên cứu khoa học công nghệ công lập. Năm là, chính sách phát triển nguồn nhân lực, trong đó, rà soát tổng thể, thực hiện đổi mới nội dung và chương trình giáo dục, đào tạo theo hướng phát triển năng lực tiếp cận, tư duy sáng tạo và khả năng thích ứng với môi trường công nghệ liên tục thay đổi và phát triển; đưa vào chương trình giáo dục phổ thông nội dung kỹ năng số và ngoại ngữ tối thiểu. Đổi mới cách dạy và học trên cơ sở áp dụng công nghệ số; lấy đánh giá của doanh nghiệp làm thước đo cho chất lượng đào tạo của các trường đại học trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Khuyến khích các mô hình giáo dục, đào tạo mới dựa trên các nền tảng số. Sáu là, chính sách phát triển các ngành và công nghệ ưu tiên, trong đó cần tập trung phát triển các ngành ưu tiên có mức độ sẵn sàng cao và ưu tiên nguồn lực cho triển khai một số chương trình nghiên cứu trọng điểm quốc gia về các công nghệ ưu tiên, trọng tâm. Bảy là, chính sách hội nhập quốc tế. Tám là, chính sách thúc đẩy chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội.

Phát biểu tại Hội nghị, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đình Cung cho biết, đến nay chúng ta đã trải qua bốn cuộc cách mạng công nghiệp và mỗi cuộc cách mạng đều có một công nghệ đặc trưng làm thay đổi lực lượng sản xuất, nâng cao năng suất lao động, mang lại phúc lợi cho xã hội và hiện nay chúng ta đang nói về Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư - là sự kết nối của tất cả các công nghệ. Cuộc cách mạng này làm thay đổi lực lượng sản xuất, số hóa, rút ngắn khoảng cách của cuộc sống thực, ví dụ như trước đây, quá trình sản xuất một sản phẩm đều phải thực hiện các quy trình thực tế, còn bây giờ có thể thực hiện quá trình ảo, dựa trên công nghệ để rút ngắn thời gian đưa ra sản phẩm. Cuộc cách mạng này hoàn toàn có thể làm thay đổi lực lượng sản xuất, chuyển từ vật chất sang phi vật chất, từ lao động chân tay sang lao động trí óc nhiều hơn, nhiều lao động có thể mất đi và nhiều lao động có thể xuất hiện như trí tuệ nhân tạo, robot… Đặc biệt, đây không chỉ là cuộc cách mạng công nghệ mà còn là cuộc cách mạng về thể chế, với vai trò là cơ quan tham mưu quan trọng như Bộ Kế hoạch và Đầu tư thì việc thực hiện các cải cách thể chế có ý nghĩa hết sức quan trọng.

Ông Nguyễn Đình Cung cho rằng, tận dụng Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư để nâng cao năng suất lao động, đời sống người dân và thịnh vượng quốc gia. Đồng thời cho biết, các ngành nghề có khả năng tác động từ cuộc cách mạng này là hạ tầng số, dữ liệu, thể chế, nguồn nhân lực. Có hai sự chuyển đổi, một là chuyển đổi khu vực nhà nước thông qua việc xây dựng Chính phủ điện tử tiến tới Chính phủ số. Hai là, chuyển đổi và số hóa, phát triển các ngành sản xuất hiện có. Tập trung đổi mới sáng tạo để tạo ra những công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới, ngành nghề mới, sản phẩm mới. Về tác động của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến Việt Nam, ông Nguyễn Đình Cung cho rằng, nếu áp dụng cuộc cách mạng này thì đến năm 2030 GDP có thể tăng 7-16%, tạo ra 3,1 triệu công ăn việc làm mới.

Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: MPI

Để thực hiện các chủ trương, chính sách chủ động tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục đổi mới tư duy, thống nhất nhận thức, tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, quản lý nhà nước. Đồng thời, hoàn thiện thể chế, tạo thuận lợi trong việc chủ động tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và quá trình chuyển đổi số quốc gia. Theo đó, phải xác định nội dung và cách đo lường của kinh tế số; xây dựng cơ sở dữ liệu thống nhất về đầu tư, doanh nghiệp; xác định các ngành nghề mới, các ngành kinh tế số và chính sách ưu đãi đầu tư, khuyến khích chuyển đổi số, các ngành, lĩnh vực kinh tế mới; hoàn thiện pháp luật kinh doanh để đảm bảo quyền tự do kinh doanh, an toàn kinh doanh, phát triển và mở rộng các mô hình kinh doanh mới. Cùng với đó, cần thực hiện các chính sách phát triển cơ sở hạ tầng thiết yếu, phát triển và nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo…

Hội nghị được nghe Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Hoa Cương trình bày về Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC).

Ngày 02/10/2019, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ký Quyết định số 1269/QĐ-TTg thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia. Đây là đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực sự nghiệp kinh tế tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư, trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhằm thực hiện hỗ trợ, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, góp phần đổi mới mô hình tăng trưởng trên nền tảng phát triển khoa học và công nghệ. Trung tâm hoạt động theo cơ chế tự chủ theo quy định của pháp luật.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định cụ thể chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, phê duyệt Quy chế tổ chức và hoạt động của Trung tâm, quyết định thành lập và phê duyệt Quy chế hoạt động của Hội đồng quản lý Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia. Đồng thời, vận động, quản lý và sử dụng các nguồn lực hợp pháp của các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài phục vụ hoạt động của Trung tâm theo quy định của pháp luật. Chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính rà soát, kiến nghị cấp có thẩm quyền việc sử dụng những khoản viện trợ đã huy động được nhằm phục vụ mục tiêu xây dựng và hoạt động của Trung tâm.

Ông Nguyễn Hoa Cương cho biết, NIC hướng đến mục tiêu là công trình sẽ đạt Chứng chỉ công trình xanh và thông minh với biểu tượng là bông hoa sen - quốc hoa của Việt Nam. NIC sẽ tập trung vào 5 lĩnh vực gồm: Nhà máy thông minh, truyền thông kỹ thuật số, an ninh mạng, thành phố thông minh, công nghệ môi trường.

Bên cạnh đó, NIC có sáu yếu tố chính để xác định tiêu chí đáp ứng nhu cầu của hệ sinh thái. Một là, đáp ứng nhu cầu là trung tâm dịch vụ tích hợp, trung tâm một cửa cung cấp các dịch vụ hỗ trợ cho các doang nghiệp khởi nghiệp. Hai là, không gian làm việc để các tập đoàn lớn đặt đại bản doanh tại đây để cung cấp dịch vụ cho các doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Ba là, tạo không gian làm việc chung, đưa ra các dịch vụ đối với cộng đồng khởi nghiệp, mô hình tăng tốc khởi nghiệp và vốn đầu cơ. Đây thực chất là biểu tượng hệ sinh thái dành cho các doanh nghiệp, đổi mới sáng tạo. Bốn là, không gian cho các sự kiện, hoạt động đào tạo tư vấn. Năm là, phòng thí nghiệm mở với các công nghệ hàng đầu để các doanh nghiệp đưa ra các công nghệ cho các doanh nghiệp khởi nghiệp khác có thể tiếp cận. Sáu là, phòng trình diễn công nghệ.

Thực hiện Cuộc cách mạng công nghiệp lần thư tư, với chức năng và nhiệm vụ được giao, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã triển khai rất nhiều hoạt động, tổ chức thành công Diễn đàn Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam 2019 nhằm thu hút các nhà đầu tư, quảng bá Việt Nam là điểm đến tiềm năng của đầu tư khởi nghiệp sáng tạo. Đồng thời, kết nối giữa các quỹ đầu tư của nước ngoài với cộng đồng các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là nhân lực về công nghệ. Bên cạnh đó, chú trọng liên kết giữa các tập đoàn, các công ty nhằm tạo ra giá trị kết nối.

Tại Hội nghị, Bí thư Đoàn Thanh niên cơ quan Kim Ngọc Thanh Nga đã trình bày về mạng lưới đổi mới kết nối đổi mới sáng tạo và cho biết, tuổi trẻ, Thanh niên Bộ Kế hoạch và Đầu tư xác định đây là nhiệm vụ lớn, sẽ luôn nỗ lực, cố gắng để đáp ứng yêu cầu công việc được giao, góp phần vào thực hiện thành công các nhiệm vụ của Bộ trong Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Kết luận Hội nghị, đồng chí Mai Ngọc Bích cho biết, bên cạnh việc tổ chức các hội nghị phổ biến, quán triệt Nghị quyết, chủ trương, chính sách mới của Đảng, Đảng ủy cơ quan lựa chọn một số chuyên đề gắn chặt với chức năng nhiệm của Bộ, của một số đơn vị nhằm cụ thể hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng. Qua đó, giúp các cán bộ đảng viên hiểu rõ hơn quan điểm, chủ trương của Đảng gắn với công việc chuyên môn của mình nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu chung của Bộ, của đất nước.

Các nội dung được trình bày tại Hội nghị đã đưa ra được bức tranh khái quát, cụ thể để các cán bộ, đảng viên nắm rõ hơn nội hàm, khái niệm, bản chất của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư cũng như những nhiệm vụ mà Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang thực hiện như xây dựng Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia, xây dựng mạng lưới đổi mới sáng tạo. Đồng thời, đề nghị các đồng chí lãnh đạo cấp ủy, các đồng chí tham dự Hội nghị quán triệt, phổ biến các nội dung Hội nghị tới các đảng bộ, chi bộ nhằm giúp các cán bộ đảng viên nắm rõ và nhận thức được đầy đủ về Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, từ đó có những nhìn nhận cũng như phương thức cụ thể để mang lại những kết quả thiết thực hơn trong quá trình công tác./.