(MPI) - Thực hiện nhiệm vụ được giao, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang xây dựng dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025. Dự thảo được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ để lấy ý kiến của các Bộ, ngành liên quan.
Theo Dự thảo, thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII và Nghị quyết số 142/2016/QH13 của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020, trong bối cảnh khu vực và thế giới có những yếu tố thuận lợi, khó khăn đan xen, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế của đất nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự giám sát của Quốc hội, sự chủ động điều hành của Chính phủ và sự nỗ lực phấn đấu của các ngành, các cấp, cộng đồng doanh nghiệp và toàn dân đã vượt qua khó khăn thách thức, đã đạt được nhiều thành tựu rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế, cải thiện đời sống Nhân dân và giải quyết các vấn đề về môi trường.
Trong giai đoạn tới, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường trong khi đó kinh tế trong nước vẫn còn nhiều khó khăn, tiềm ẩn rủi ro, đặt ra nhiều thách thức cho quá trình phát triển bền vững. Do đó, nhiệm vụ đặt ra trong giai đoạn 2021-2025 là rất nặng nề. Để tiếp tục phát huy các kết quả đã đạt được, vượt qua các khó khăn thách thức, triển khai thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm giai đoạn 2021-2030, tạo tiền đề cho việc phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn tiếp theo, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước triển khai xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025, đồng thời tiến hành xây dựng Chương trình hành động thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025.
Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025 phải được xây dựng trên cơ sở đánh giá đầy đủ, chính xác tình hình và kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2016-2020, các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và dự báo tình hình trong nước, thế giới và khu vực trong giai đoạn tới, dự báo tác động, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội đất nước; từ đó xác định mục tiêu phát triển của kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021-2025 phù hợp với mục tiêu Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm giai đoạn 2021-2030.
Những nội dung chủ yếu của báo cáo Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025 gồm đánh giá tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2016-2020; Tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Nghị quyết số 142/2016/QH13 của Quốc hội, Nghị quyết của Hội đồng nhân dân các cấp về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2016-2020, đặc biệt báo cáo đầy đủ việc thực hiện các Chỉ tiêu đã được giao tại các Nghị quyết này; Kết quả thực hiện chủ trương, chính sách lớn cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao hiệu quả, sức cạnh tranh theo từng ngành, lĩnh vực và địa phương, vùng, lãnh thổ.
Đồng thời, đánh giá kết quả thực hiện 3 đột phá lớn về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; phát triển nguồn nhân lực, đổi mới giáo dục đào tạo gắn với phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng. Kết quả thực hiện các cân đối vĩ mô về: tiền tệ; thu chi ngân sách nhà nước; quản lý nợ công, nợ Chính phủ, nợ Chính quyền địa phương; xuất nhập khẩu; năng lượng, đặc biệt là điện,... Kết quả huy động và sử dụng các nguồn vốn đầu tư phát triển; Kết quả thực hiện công tác quy hoạch và phát triển vùng, liên kết vùng; kinh tế biển; phát triển đô thị; phát triển nhà ở, đô thị hóa; thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia Nông thôn mới. Kết quả thực hiện quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu; ngăn ngừa và xử lý các cơ sở gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt tình hình khai thác cát sỏi trái phép, xử lý cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, tình hình sạt lở, xâm nhập mặn, tình trạng ô nhiễm môi trường đô thị và ngập úng ở các đô thị lớn,...; Kết quả thực hiện nhiệm vụ về củng cố quốc phòng, an ninh, bảo vệ chủ quyền quốc gia; bảo đảm an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội; Các kết quả thực hiện cải cách hành chính, công tác thi hành pháp luật; Kết quả trong công tác chỉ đạo, tổ chức thực hiện kế hoạch 5 năm giai đoạn 2016-2020 trong từng ngành, lĩnh vực và địa phương.
Theo Dự thảo, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025 xây dựng trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Tăng trưởng kinh tế thế giới có khả năng chậm hơn giai đoạn trước. Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư sẽ tác động mạnh mẽ và rộng rãi đến mọi mặt của đời sống; các thách thức an ninh phi truyền thống, đặc biệt là biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng về cả tác động và cường độ;... Trong nước, thế và lực của đất nước sau hơn 30 năm đổi mới đã lớn mạnh hơn nhiều cả về quy mô và sức cạnh tranh; tình hình chính trị - xã hội và kinh tế vĩ mô ổn định; niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp và người dân ngày càng tăng lên,...
Tuy nhiên, trong giai đoạn 2021-2025 nền kinh tế sẽ phải đối mặt rất nhiều khó khăn, thách thức đến từ những yếu kém nội tại của nền kinh tế chưa và chậm được khắc phục cũng như các vấn đề xã hội - môi trường gây áp lực lớn đến phát triển kinh tế - xã hội như già hóa dân số, chênh lệch giàu nghèo, thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, nước biển dâng, xâm nhập mặn,...
Trong bối cảnh đó, các Bộ, ngành và địa phương xác định các vấn đề cơ bản của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025 cần tập trung nghiên cứu, xác định các nội dung chủ yếu như mục tiêu tổng quát của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021- 2025. Mục tiêu chủ yếu và một số cân đối lớn, trong đó: phấn đấu tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP) bình quân 5 năm giai đoạn 2021-2025 tăng khoảng 7%.
Để thực hiện mục tiêu đề ra cần tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, thúc đẩy tăng trưởng nhanh, bền vững trên cơ sở giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô. Đồng thời, đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh; phát triển nền kinh tế số; cải thiện môi trường kinh doanh, thúc đẩy khởi nghiệp, sáng tạo.
Thúc đẩy phát triển các vùng và khu kinh tế; nghiên cứu, ban hành quy chế phối hợp điều hành các vùng, liên kết vùng; xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù thúc đẩy phát triển vùng, liên kết vùng; phát triển các mô hình kinh tế xanh cho các vùng và khu kinh tế. Cùng với đó là đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ như vận tải, năng lượng, công nghệ thông tin, đô thị, nông nghiệp,…; phát triển đô thị phù hợp với xu hướng đô thị thông minh, xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu, tập trung nâng cao chất lượng đô thị.
Tăng cường huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực đầu tư của nền kinh tế; phát triển kinh tế tư nhân. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực gắn với đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, ứng dụng và phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Đồng thời, phát huy giá trị văn hóa, con người Việt Nam và sức mạnh toàn dân tộc, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân, bảo đảm gắn kết hài hòa giữa phát triển kinh tế với xã hội. Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai;…
Dự thảo nêu rõ, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025 của cả nước phải xây dựng bám sát các nghị quyết, chủ trương, đường lối của Đảng, Quốc hội và Chính phủ và phù hợp với Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm giai đoạn 2021- 2030 của cả nước. Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025 của các ngành, lĩnh vực và các cấp địa phương phải phù hợp với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm của cả nước và của chiến lược, quy hoạch cấp quốc gia, vùng, tỉnh và các quy hoạch ngành...; phù hợp với đặc điểm, trình độ phát triển của từng ngành, từng địa phương.
Mục tiêu, định hướng và giải pháp, chính sách trong Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025 phải bảo đảm tính khả thi, gắn kết với khả năng cân đối, huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực; cần phân tích, đánh giá, lựa chọn và sắp xếp thứ tự các mục tiêu ưu tiên trong kế hoạch; bảo đảm sự gắn kết chặt chẽ giữa kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Đồng thời, kế hoạch được xây dựng phải phù hợp với khả năng thực hiện của các ngành, các cấp, các địa phương.
Theo dự thảo Chỉ thị, trong quá trình xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025, các Bộ, ngành và địa phương cần tổ chức lấy ý kiến rộng rãi các cơ quan nghiên cứu, các trường đại học, các đoàn thể, các hiệp hội, cộng đồng dân cư, các nhà đầu tư và doanh nghiệp, các nhà tài trợ và các chuyên gia trong, ngoài nước./.
Tùng Linh
Bộ Kế hoạch và Đầu tư