ChuyenDoiSo

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày Báo cáo. Nguồn: quochoi.vn

Đưa đất nước chuyển sang trạng thái bình thường mới sớm nhất có thể

Trình bày báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, về tình hình phòng chống dịch Covid-19, chủ trương trong thời gian qua là đúng đắn, các biện pháp được triển khai toàn diện và kịp thời, đạt được những kết quả quan trọng. Đến nay, dịch bệnh cơ bản được kiểm soát trên phạm vi toàn quốc; kịch bản ứng phó đối với từng mức độ diễn biến của dịch bệnh được ban hành và bắt đầu chuyển sang giai đoạn thích ứng linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh với mục tiêu bảo vệ tối đa sức khỏe, tính mạng của người dân; phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; đưa đất nước chuyển sang trạng thái bình thường mới sớm nhất có thể.

Báo cáo nêu ra một số điểm sáng, nổi bật trong điều hành kinh tế vĩ mô năm 2021 như dự kiến 08/12 chỉ tiêu đạt mục tiêu kế hoạch đề ra; kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp, CPI bình quân 9 tháng tăng 1,82% cả năm ước tăng dưới 4% đạt mục tiêu đề ra. Thu NSNN ước vượt dự toán, bội chi NSNN trong phạm vi dự toán (4% GDP), cơ bản bảo đảm nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch bệnh và thực hiện các nhiệm vụ cấp bách khác; huy động vốn đầu tư toàn xã hội cả năm khoảng 35% GDP…

Tuy nhiên, để nhìn nhận đầy đủ, toàn diện hơn kinh tế - xã hội năm 2021, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ quan tâm, đánh giá kỹ hơn về vấn đề chiến lược ứng phó dịch bệnh gắn với hỗ trợ, thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế ở cấp độ quốc gia và địa phương còn hạn chế; chưa chuẩn bị đầy đủ năng lực cho kịch bản dịch bùng phát nhanh, quy mô lớn. Một số chính sách ban hành, thực hiện chưa tương xứng với tính chất phức tạp, dài hạn và quy mô tác động lớn của dịch Covid-19, tiếp cận chính sách còn khó khăn, tỷ lệ giải ngân một số gói hỗ trợ đạt thấp, còn hạn chế, bất cập và chưa kịp thời với một số đối tượng. Chính phủ cần báo cáo bổ sung đầy đủ hơn các nguồn lực từ ngân sách trung ương, các khoản đóng góp xã hội khác cho công tác phòng, chống dịch để phân tích, đánh giá kỹ hơn quy mô, mức độ phù hợp của các gói hỗ trợ, làm cơ sở hoạch định chính sách cho giai đoạn tới.

Công tác phòng, chống dịch vẫn còn tình trạng lơ là, chủ quan, sợ chịu trách nhiệm ở một số nơi; việc áp dụng các biện pháp cách ly, phong tỏa, hạn chế di chuyển, công tác phối hợp tại một số địa phương còn lúng túng, cứng nhắc, thiếu tính đồng bộ, chưa được điều chỉnh kịp thời; thông tin, truyền thông đôi lúc còn chưa kịp thời, thông suốt. Tỷ lệ tiêm vắc-xin đã tăng khá nhanh nhưng còn thấp so với thế giới.

Về hoạt động doanh nghiệp đề nghị Chính phủ đánh giá hiệu quả việc áp dụng phương thức “ba tại chỗ”, “một cung đường, hai điểm đến”; việc yêu cầu xét nghiệm nhiều lần, giá xét nghiệm cao... đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã. Đồng thời, báo cáo cụ thể, thực chất tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng, thiếu hụt lao động, chuyên gia với số lượng lớn tại một số địa phương, khu công nghiệp; phương án giải quyết tình trạng lao động tự do rời khỏi các tỉnh, thành phố lớn; chính sách thu hút lực lượng này quay trở lại nơi làm việc; giải pháp giải quyết việc làm cho người lao động trở về quê…

Trong những tháng cuối năm 2021, Ủy ban Kinh tế cơ bản nhất trí với giải pháp Chính phủ đề ra, và nhấn mạnh Chính phủ cần tập trung nỗ lực cao nhất cho phòng, chống dịch Covid-19; bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người dân, hạn chế đến mức thấp nhất các ca mắc, tử vong do Covid-19. Khẩn trương rà soát, tháo gỡ nhanh các khó khăn, vướng mắc; xử lý các tồn đọng, điểm nghẽn, giảm thiểu các thủ tục và chi phí trong sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu hàng hóa; không để xảy ra tình trạng cục bộ, cát cứ trong ban hành và thực hiện các giải pháp trên mức cần thiết gây ảnh hưởng tiêu cực tới sản xuất kinh doanh, đời sống xã hội. Chỉ đạo quyết liệt đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công. Bảo đảm an sinh xã hội, sớm đưa học sinh trở lại trường học ở những nơi kiểm soát được dịch bệnh, bảo đảm an toàn. Khẩn trương chuẩn bị Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế khả thi, hiệu quả, có phân chia theo giai đoạn, sớm trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Toàn cảnh Kỳ họp. Nguồn: quochoi.vn

Kiểm soát dịch bệnh gắn với duy trì, phục hồi, phát triển sản xuất kinh doanh

Về dự kiến Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022, báo cáo nêu rõ, trong bối cảnh dịch Covid-19 khó có thể kiểm soát và chấm dứt được hoàn toàn; kinh tế thế giới hồi phục không đồng đều, nhiều bất định. Từ bài học kinh nghiệm trong nước và quốc tế đúc rút được thời gian qua, cần nhận thức đúng đắn hơn về phòng, chống, kiểm soát dịch bệnh gắn với duy trì, phục hồi, phát triển sản xuất kinh doanh để xây dựng các phương án, kịch bản phù hợp, khả thi, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong tình hình mới; không chủ quan, nóng vội nhưng cũng không được để lỡ nhịp trong xu hướng hồi phục của kinh tế thế giới.

Ủy ban Kinh tế đồng tình với mục tiêu tổng quát được nêu trong Báo cáo của Chính phủ. Tuy nhiên, về các chỉ tiêu chủ yếu, bên cạnh đặt mục tiêu cao để phấn đấu cần cân nhắc tính khả thi khi thực hiện; giải trình rõ ràng, thuyết phục hơn về tỷ lệ bội chi, cân đối xuất, nhập khẩu... Thống nhất với các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội và phòng, chống dịch Covid-19 năm 2022 trong Báo cáo của Chính phủ, đồng thời đề nghị Chính phủ tập trung vào một số trọng tâm, trọng điểm.

Thứ nhất, tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm mục tiêu xuyên suốt là bảo vệ sức khỏe của Nhân dân, duy trì hoạt động kinh tế - xã hội bình thường ở mức độ tối đa. Triển khai hiệu quả Chiến lược tổng thể về phòng, chống dịch Covid-19 trong tình hình mới; đẩy nhanh tỷ lệ tiêm vắc-xin, sớm đạt miễn dịch cộng đồng; phát triển, nâng cao năng lực hệ thống y tế; xây dựng và triển khai có hiệu quả Chương trình nghiên cứu vắc-xin; nâng cao ý thức của người dân và cộng đồng trong phòng, chống dịch Covid-19.

Thứ hai, kiên trì mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô; duy trì ổn định thị trường tài chính, tiền tệ, phối hợp chặt chẽ, cân bằng giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa. Tiếp tục thực hiện tiết kiệm, hiệu quả, giữ nghiêm kỷ luật tài chính; quản lý thu, chống thất thu, chuyển giá, trốn thu, thu hồi nợ thuế; cắt giảm tối đa kinh phí cho những nhiệm vụ không thực sự cấp bách để tập trung nguồn lực cho phòng, chống dịch. Nghiên cứu, đề xuất phát hành trái phiếu Chính phủ, tăng tỷ lệ nợ công phù hợp nhưng phải bảo đảm hiệu quả, bền vững, bội chi không quá 4% GDP. Theo dõi chặt diễn biến giá cả, lạm phát trên thế giới, kịp thời cảnh báo các nguy cơ ảnh hưởng đến lạm phát trong nước. Phấn đấu tiếp tục giảm lãi suất cho vay, giám sát chặt chẽ tình hình phát sinh nợ xấu, bảo đảm an toàn hệ thống.

Thứ ba, tăng cường giải ngân đầu tư công gắn với các dự án hạ tầng chiến lược, phân bổ hạn mức vốn đầu tư công trung hạn kịp thời, cùng với thực hiện tốt công tác chuẩn bị đầu tư và giao vốn đầu tư công; đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm. Đẩy mạnh cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp; tiến độ thực hiện, triển khai các tiểu dự án của 03 Chương trình mục tiêu quốc gia.

Thứ tư, ưu tiên công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành pháp luật. Tổ chức thực hiện có hiệu quả các văn bản quy phạm pháp luật đã được ban hành; chuẩn bị sớm, bảo đảm tiến độ, chất lượng các dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết nằm trong Chương trình. Tiếp tục nghiên cứu, cụ thể hóa các chính sách để góp phần phát triển các mô hình kinh tế chia sẻ, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số, các sản phẩm, dịch vụ áp dụng công nghệ mới. Tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện pháp luật về các biện pháp đặc biệt, cấp bách trong phòng, chống dịch Covid-19. Phấn đấu cơ bản hoàn thành việc phê duyệt các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia trong năm 2022.

Thứ năm, tích cực triển khai thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế khả thi, hiệu quả. Phục hồi sản xuất công nghiệp, các chuỗi sản xuất, cung ứng bị đứt gãy, duy trì chuỗi giá trị, tận dụng cơ hội phục hồi thị trường đối tác; xây dựng và hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp, các mô hình phát triển bền vững, mở rộng hợp tác trong lĩnh vực công nghệ cao, viễn thông, năng lượng tái tạo, xử lý nước thải, giao thông vận tải… và các lĩnh vực theo xu hướng chuyển đổi số.

Thứ sáu, xây dựng phương án, giải pháp ứng phó với hệ lụy từ làn sóng người lao động di chuyển khỏi các tỉnh, thành phố lớn; khắc phục đứt gãy nguồn cung lao động, thu hút lực lượng lao động quay trở lại nơi làm việc; sử dụng hiệu quả, phát huy vai trò của Quỹ bảo hiểm thất nghiệp. Thực hiện chương trình đào tạo nâng cao kỹ năng và hỗ trợ người lao động tìm việc làm, chuyển đổi nghề nghiệp. Xây dựng chính sách hỗ trợ đối với các loại hình cơ sở giáo dục; nghiên cứu, tổng kết đánh giá các mô hình, phương thức dạy học ứng phó với dịch Covid-19; có giải pháp dạy, học phù hợp cho từng đối tượng học sinh ở các vùng miền.

Thứ bảy, duy trì các hoạt động văn hóa, lễ hội, nghệ thuật biểu diễn trong tình hình mới. Chuẩn bị điều kiện cần thiết để tổ chức thành công các sự kiện thể thao quốc tế, trong nước quan trọng, bảo đảm an toàn. Xây dựng phương án mở cửa đón khách du lịch quốc tế. Chú trọng phát triển nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân, xây dựng thiết chế văn hóa ở các khu công nghiệp. Nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo, chủ động các biện pháp phòng ngừa, ứng phó, giảm nhẹ hậu quả thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu.

Thứ tám, củng cố, tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh; nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và đẩy mạnh hội nhập quốc tế, triển khai quyết liệt ngoại giao vắc-xin, ngoại giao kinh tế phục vụ thiết thực cho phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền phù hợp nhằm định hướng, động viên Nhân dân và các lực lượng tuyến đầu trong công tác phòng, chống dịch Covid-19./.