ChuyenDoiSo

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu. Ảnh: Quochoi.vn

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, trên tinh thần tiếp thu các ý kiến tại Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, thảo luận của các đại biểu tại tổ cũng như tại hội trường cho thấy, hầu hết các đại biểu đều thống nhất với Báo cáo của Chính phủ, đánh giá năm 2021 là năm rất khó khăn khi đại dịch COVID-19 đã tác động mạnh mẽ tới mọi mặt, từ phát triển kinh tế - xã hội đến sức khỏe, tinh thần và tính mạng của Nhân dân.

Nhưng với sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, sự đồng hành, ủng hộ của Quốc hội, sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự nỗ lực, cố gắng của cả hệ thống chính trị, sự đoàn kết, đồng lòng của người dân, doanh nghiệp chúng ta đã thực hiện thành công mục tiêu kép đó là vừa phòng chống dịch, vừa phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn, là một trong những nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất thế giới, tạo điều kiện cho nền kinh tế thích nghi nhanh chóng chuyển sang giai đoạn phục hồi và phát triển. “Có thể nói, đây là một chiến thắng của ý chí, của lòng quả cảm, của sự đoàn kết, nhân ái của một dân tộc anh hùng”, Bộ trưởng nói.

Về bối cảnh năm 2022, đa số các đại biểu đều đánh giá là năm đặc biệt khó khăn, thách thức và cơ hội đan xen nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn. Ngay từ đầu năm đã có nhiều biến động trong và ngoài nước như giá gia tăng, căng thẳng địa chính trị, lạm phát tăng cao tại các quốc gia là đối tác kinh tế quan trọng của nước ta, đi kèm với cả điều chỉnh chính sách tiền tệ, giá xăng dầu, lương thực, nguyên vật liệu tăng cao, nguồn cung biến động mạnh,…

Trong bối cảnh đó, Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều quyết sách đúng đắn, chính xác và kịp thời. Do vậy, phát triển kinh tế - xã hội của 4 tháng đầu năm đạt được kết quả khá tích cực và toàn diện, đó là giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn, nền kinh tế trên đà phục hồi mạnh mẽ, tăng trưởng. Kinh tế của quý I đã tiệm cận với các kỳ của các năm trước dịch, an sinh xã hội được bảo đảm, quốc phòng, an ninh được giữ vững, được các tổ chức quốc tế đánh giá cao, góp phần nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, củng cố niềm tin của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, sự giám sát, điều hành của Quốc hội, sự chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Tuy nhiên, cũng như ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội, nền kinh tế vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, rủi ro tiềm ẩn trong những tháng còn lại, có thể ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2022.

Đối với một số vấn đề nhiều đại biểu quan tâm về điều hành kinh tế vi mô; giải ngân vốn đầu tư công; thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, về điều hành kinh tế vi mô, đến hết tháng 5/2022, nền kinh tế tiếp tục phục hồi mạnh mẽ, tích cực, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn về cung cầu năng lượng, lương thực, cán cân thanh toán ngân sách nhà nước được bảo đảm, hàng hóa, năng lượng cũng không bị thiếu hụt, đáp ứng được nhu cầu phát triển.

Tuy nhiên, áp lực điều hành và thực hiện mục tiêu lạm phát của cả năm dưới 4% là rất lớn do các yếu tố từ cả bên trong và bên ngoài của nền kinh tế. Đó là giá cả hàng hóa, lương thực, thực phẩm, dầu thô, nguyên vật liệu đầu vào tăng cao, rủi ro, gián đoạn chuỗi cung ứng, sản xuất, tiêu dùng do xung đột Nga và U-crai-na.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu 4 yếu tố ảnh hưởng tới lạm phát. Thứ nhất, giá xăng, dầu, nguyên vật liệu nhập khẩu đầu vào, chi phí vận tải tăng cao. Thứ hai, sức mua tiêu dùng trong nước phục hồi mạnh mẽ. Thứ ba, tăng học phí năm học 2022-2023. Thứ tư, giá đầu vào và mặt bằng lãi suất cho vay dự báo tiếp tục tăng, làm áp lực lên chi phí vốn vay và chi phí sản xuất, tạo sức ép cho tăng giá bán đầu ra.

Qua theo dõi, chỉ số giá CPI của 5 tháng năm 2022 so với cuối năm 2021 đã tăng 2,48%, tức là gấp khoảng 1,5 lần cùng kỳ của năm trước dịch và đây là mức tăng cao phản ánh khá rõ xu thế tăng giá của các mặt hàng trong thời gian tới.

Về vấn đề này Chính phủ sẽ theo dõi chặt chẽ, quyết liệt thực hiện các biện pháp, công cụ thuộc thẩm quyền để bảo đảm cung cầu, kiểm soát lạm phát, đồng thời cũng nghiên cứu các giải pháp về giảm thuế, phí báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định để giảm áp lực tăng giá xăng dầu, tránh tác động tăng giá dây chuyền, hỗ trợ phục hồi sản xuất kinh doanh, hỗ trợ người dân, nhất là người nghèo, người có thu nhập thấp, đối tượng khó khăn bị ảnh hưởng nặng nề bởi việc tăng giá.

Về giải ngân vốn đầu tư công, đây là một vấn đề mà các đại biểu nêu rất nhiều. “Chúng tôi cũng xin báo cáo làm rõ để thấy được toàn bộ bức tranh của vấn đề giải ngân đầu tư công và cũng rất mong các đại biểu Quốc hội sẽ góp ý, Quốc hội đồng hành, hỗ trợ để tháo gỡ cùng với Chính phủ trong thời gian tới để có thể giải quyết căn cơ được vấn đề này”, Bộ trưởng nói.

Về thực trạng, có thể nói trong nhiều năm qua Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã quan tâm chỉ đạo xây dựng và ban hành nhiều cơ chế, chính sách và quy định liên quan nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng vốn đầu tư công; nhiều đổi mới quan trọng, căn bản như là phân cấp, phân quyền mạnh mẽ gắn liền với thẩm quyền, trách nhiệm của từng cấp; Đổi mới tư duy, phương pháp, kế hoạch từ ngắn hạn hằng năm sang trung hạn 5 năm và từ quản lý bằng văn bản dưới luật đến bằng Luật Đầu tư công.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, đầu tư công không những chi phối bởi Luật Đầu tư công mà phải chi phối bởi rất nhiều các luật khác như Luật Xây dựng, Luật Đất đai, Luật Đấu thầu, Luật Khoáng sản... Trong cùng một lúc chúng ta phải tuân thủ thực hiện tất cả các luật đó, mà các khâu trong một quy trình đó không được làm trước, phải xong cái này mới được làm cái kia, thế nên mỗi một khâu theo từng luật đó phải trải qua các công đoạn và mất rất nhiều thời gian như vậy. Trong thời gian tới, giải pháp căn cơ là phải rà soát lại quy định của Luật Đầu tư công cũng như các quy định của các pháp luật khác liên quan.

Về 3 chương trình mục tiêu quốc gia, sau khi Quốc hội ban hành Quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, Chính phủ cũng đã ban hành các quyết định phê duyệt đầu tư của từng chương trình cũng như là các nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ, danh sách các đối tượng phân bổ vốn, phê duyệt các nội dung, đề án, chương trình. Vấn đề này Thủ tướng Chính phủ đã có các quyết định và cũng đã giao cho các bộ, ngành, cơ quan chủ quản các chương trình, mục tiêu căn cứ vào dự toán mục tiêu, nhiệm vụ được giao thực hiện phân bổ, giao chương trình và triển khai nhanh trong thời gian tới.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định, đầu tư công, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế hay 3 chương trình mục tiêu quốc gia đều được Chính phủ xác định là những nhiệm vụ chính trị, trọng tâm quan trọng trong điều hành và sẽ tiếp tục chỉ đạo quyết liệt, đẩy nhanh hiệu quả triển khai các chương trình này theo Nghị quyết của Quốc hội, mong muốn của cử tri và phát biểu của các đại biểu.

Trước các bối cảnh, tác động mạnh và chưa từng có của tình hình chính trị, kinh tế thế giới đang làm thay đổi rất sâu sắc các trật tự và cấu trúc thương mại, kinh tế, dịch chuyển đầu tư, phương thức quản trị, cách thức hoạt động kinh tế và các tổ chức đời sống xã hội thì Chính phủ đang bám sát vào các nghị quyết của Trung ương, Quốc hội./.