ChuyenDoiSo

Bộ trưởng Bùi Quang Vinh trả lời phỏng vấn. Ảnh: Đức Trung (MPI Portal)

Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc liệu rằng Luật Đầu tư công có thể khắc phục được tình trạng đầu tư lãng phí. Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho biết sau một thời gian dài soạn thảo và xin ý kiến về Luật Đầu tư công, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng với Ủy ban Kinh tế Nhà nước đã trình ra Quốc hội dự thảo Luật Đầu tư công. Theo Bộ trưởng, đây là một bước tiến lớn trong việc xây dựng những chế tài quản lý có liên quan đến đầu tư công. Trước bộ luật này, Chỉ thị 1792 ra đời cũng đã tạo ra những hiệu quả bước đầu hết sức quan trọng. Theo các quy định trước đây, các cấp, địa phương được phân công ngân sách và có quyền tự quyết định về nội dung và vốn đầu tư, theo đó hoạt động cấp vốn đầu tư riêng lẻ của các địa phương, các ngành đã dẫn đến hệ quả là đầu tư dàn trải, mất thời gian, hiệu quả thấp và gây lãng phí ngân sách. Nội dung Chỉ thị 1792 về nâng cao quản lý ngân sách Nhà nước và trái phiếu Chính phủ đã quy định việc ủy quyền cho các Bộ, ngành, địa phương trực tiếp quản lý đầu tư, tuy nhiên vẫn nằm dưới sự chỉ đạo quản lý của trung ương, nhằm cân đối nguồn lực. Trung ương sẽ là cấp thẩm định nguồn vốn cho các dự án cụ thể trước khi phân cấp xuống địa phương quản lý.

Theo Bộ trưởng, Luật Đầu tư công dựa trên cơ sở Chỉ thị 1792. Luật Đầu tư công được thông qua sẽ góp phần kiểm soát chủ trương đầu tư, hoạch định kế hoạch đầu tư. Nội dung Luật quy định vai trò của Nhà nước trong việc chủ trì, cân đối vốn, triển khai dự án, kiểm tra giám sát và bảo trì dự án. Đây sẽ là cơ sở pháp lý nhằm nâng cao chất lượng quản lý đầu tư công, ngăn chặn được tình trạng đầu tư dàn trải, gây lãng phí.

Liên quan đến những điểm mới trong Luật đầu tư công so với các văn bản quản lý về đầu tư công trước đây, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho biết, từ trước đến nay vấn đề đầu tư được quản lý bởi rất nhiều văn bản luật như Luật Xây dựng, Luật Đầu tư, Luật Ngân sách, nhiều khi gây chồng chéo, thiếu đồng bộ, thiếu thống nhất. Sự ra đời của Luật Đầu tư công được xem là sự hệ thống lại các văn bản luật hiện hành, quy định các chế tài quản lý mạnh mẽ từ thẩm định dự án cho đến bảo trì sau đầu tư. Luật Đầu tư công đã khắc phục được các hạn chế, và cung cấp một chế tài kiểm soát đầu tư cụ thể hơn.

Bộ trưởng cho biết, Luật Đầu tư công có 5 điểm mới, đột phá so với các văn bản luật hiện hành. Thứ nhất, Luật đã đưa ra được một chương riêng về chế tài đầu tư, quy định thẩm quyền của từng cấp, và nội dung các bước cụ thể trong đầu tư dự án. Thứ hai, Luật đưa ra các chế tài thẩm định cụ thể nhằm quản trị vốn đầu tư. Theo đó, cấp nào ra quyết định, cấp đó quản lý ngân sách. Tình trạng quản trị vốn thiếu hợp lý đã gây ra việc thiếu vốn, nợ đọng xây dựng cơ bản dẫn đến nợ xấu ngân hàng. Thứ ba, chuyển từ đầu tư nhỏ lẻ hàng năm sang hoạch định kế hoạch đầu tư trung hạn 5 năm. Hoạch định kế hoạch đầu tư trung hạn giúp minh bạch hóa đầu tư, dựa trên dự toán kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội toàn quốc, dự báo tổng mức đầu tư tối đa và theo đó phân bổ ngân sách cho các dự án cụ thể. Thứ tư, Luật Đầu tư công cũng quy định quá trình giám sát sau đầu tư nhằm đánh giá hiệu quả đầu tư ở trung hạn và dài hạn. Cuối cùng, Luật Đầu tư công đã quy định một chế tài rõ ràng về trách nhiệm đầu tư. Trong đó, quy định rõ thẩm quyền của Chính phủ, các Bộ, địa phương, chủ đầu tư, đơn vị tư vấn thiết kế trong quy trình đầu tư; đồng thời cũng xác định rõ chế tài xử lý cho từng thẩm quyền cụ thể.

Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho biết thêm, cùng với việc trình dự thảo Luật Đầu tư công, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành 4 dự thảo Nghị định kèm theo bao gồm: Nghị định đầu tư trung hạn; Nghị định về kiểm tra, thanh tra, quản lý dự án đầu tư; Nghị định về quản lý vốn đầu tư phát triển qua vốn ODA và vốn vay nước ngoài; Nghị định về mô hình đối tác công tư PPP trong xây dựng cơ sở hạ tầng./.