GDP tăng 2,8% trong quý III; doanh thu bán lẻ tăng 1,3% vào tháng 11… là các tín hiệu phục hồi khích lệ của kinh tế Mỹ, nhưng theo một số nhà phân tích, suy thoái kinh tế Mỹ chỉ thực sự chấm dứt khi tỷ lệ thất nghiệp giảm.
 |
|
Kinh tế Mỹ có những tín hiệu phục hồi đáng khích lệ
|
Các số liệu kinh tế lạc quan được công bố cuối tuần qua là những tín hiệu mới cho thấy kinh tế Mỹ đang có thêm những tín hiệu phục hồi đáng khích lệ. Tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Mỹ tăng 2,8% trong quý III, mức cao nhất trong 2 năm qua, kết thúc 4 quý suy giảm liên tiếp trước đó; doanh thu bán lẻ bất ngờ tăng 1,3% vào tháng 11 sau khi tăng 1,1% vào tháng trước và là đợt tăng mạnh nhất từ tháng 8 đã làm các nhà kinh tế bất ngờ.
Các thông tin trên đã tiếp sức cho hy vọng người tiêu dùng Mỹ bắt đầu cảm thấy thoải mái “mở hầu bao” sau nhiều tháng tiết kiệm và giảm nợ. Chi tiêu tiêu dùng (chiếm 70% hoạt động kinh tế của Mỹ) là động lực thúc đẩy phần lớn hoạt động của nền kinh tế Mỹ, là nhân tố thiết yếu cho phục hồi bền vững.
Một tín hiệu lạc quan khác của kinh tế Mỹ là dự trữ hàng của các doanh nghiệp bất ngờ tăng trong tháng 10 và chấm dứt đợt sụt giảm 13 tháng liên tiếp đã làm tăng hy vọng các doanh nghiệp bắt đầu mua trữ lại hàng hoá. Doanh thu bán lẻ tăng có thể khuyến khích các doanh nghiệp đẩy mạnh mua trữ hàng hoá và từ đó thúc đẩy sản xuất ở các nhà máy, góp phần vào sự phục hồi của nền kinh tế.
Kinh tế Mỹ đã tăng 2,8% trong quý III, lần tăng đầu tiên sau 4 quý sụt giảm. Tuy vậy, các nhà kinh tế lại dự báo tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ có thể bị chững lại trong quý IV năm nay và nửa đầu năm 2010, bởi theo họ, chi tiêu tiêu dùng sẽ yếu trước áp lực của tỷ lệ thất nghiệp lên tới 10%.
Tuy nhiên, phần đông các nhà kinh tế lo ngại tình trạng thất nghiệp cao sẽ ảnh hưởng tới chi tiêu tiêu dùng và kéo nền kinh tế Mỹ đi xuống khi đang chật vật thoát khỏi đợt suy thoái tệ hại nhất từ thập niên 1930.
Một số chuyên gia kinh tế cũng cảnh báo rằng số liệu tăng trưởng GDP quý III/2009 của Mỹ đã hơi "thổi phồng" sức mạnh của nền kinh tế, vì đóng góp một nửa mức tăng này là nhờ doanh số bán ô tô, vốn được thúc đẩy nhờ gói cứu trợ khổng lồ của Chính phủ Mỹ và ngay sau khi chương trình hỗ trợ người tiêu dùng mua xe mới kết thúc vào cuối tháng 8, doanh số bán ô tô lập tức giảm sút.
Đối với giới phân tích, sự hồi phục bền vững của nền kinh tế quốc dân phải đi kèm với sự đi lên của xuất khẩu, chi tiêu tiêu dùng và tỷ lệ thất nghiệp thấp. Trong khi đó, kinh tế Mỹ hiện chưa đảm bảo đưa những nhân tố này quay trở lại.
Tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ vẫn ở mức 2 con số (10%) trong tháng 11/2009, giảm không đáng kể so với mức tương ứng cao nhất trong 26 năm qua với 10,2% tháng 10. Tính tổng cộng, kinh tế Mỹ đã mất 7,5 triệu việc làm kể từ khi cuộc suy thoái từ tháng 12/07. Nhà tư vấn kinh tế hàng đầu của Tổng thống Mỹ Barack Obama, Christina Romer vừa cảnh báo tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ có thể tăng cao hơn nữa và điều đó chứng tỏ nền kinh tế đang có những dấu hiệu cải thiện của Mỹ vẫn chưa thoát khỏi suy thoái.
Bình luận trên được bà Romer đưa ra trong bối cảnh Quốc hội Mỹ chuẩn bị xem xét một dự luật mới về việc làm để giải quyết tình trạng thất nghiệp đang gia tăng ở nước này. Đầu tháng 12/09, số liệu thống kê cho thấy tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ trong tháng 11/09 đã giảm xuống 10%, từ mức 10,2% trong tháng 10, cho thấy những khó khăn trên thị trường việc làm đã qua mức đỉnh.
Trong khi đó, Lawrence Summers, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Nhà Trắng cho rằng tạo việc làm và sự hồi phục kinh tế có liên kết chặt chẽ. Theo ông, các giải pháp của Chính phủ Mỹ đã mang lại một số hiệu quả nhất định song họ vẫn còn nhiều việc phải làm để nền kinh tế có thể phục hồi bền vững.
Theo một số chuyên gia kinh tế và chủ ngân hàng, về mặt kỹ thuật kinh tế Mỹ đã thoát khỏi suy thoái, nhưng ông Robert A. Dye, nhà kinh tế trưởng thuộc PNC Financial Services Group, suy thoái kinh tế chỉ thực sự chấm dứt khi tỷ lệ thất nghiệp giảm./.
Cổng thông tin điện tử Chính phủ