(MPI) – Ngày 18/10/2016, tại Hà Nội đã diễn ra Hội nghị Thúc đẩy giải ngân vốn ODA và vốn vay ưu đãi dưới sự chủ trì của Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh, Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia về ODA và vốn vay ưu đãi. Tham dự Hội nghị có Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thế Phương, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia về ODA và vốn vay ưu đãi cùng đại diện nhóm 6 ngân hàng phát triển, các Bộ, ngành liên quan.
Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến hết tháng 9/2016, tổng vốn ODA và vốn vay ưu đãi đạt trên 4,9 tỷ USD, cao gấp 1,8 lần so cùng kỳ năm 2015. Tổng giá trị giải ngân đạt 2,68 tỷ USD, bằng 81,4% mức giải ngân cùng kỳ năm 2015. Các dự án ký kết tập trung nhiều ở lĩnh vực giao thông vận tải (trên 45%); Cấp thoát nước, vệ sinh môi trường; Phát triển đô thị và thích ứng với biến đổi khí hậu (trên 24%).
Việc thực hiện và giải ngân vốn ODA và vốn vay ưu đãi trong những tháng đầu năm gặp một số khó khăn, vướng mắc như: Việc giao vốn nước ngoài ở một số dự án chưa sát với khả năng thực hiện và giải ngân; Thiếu vốn đối ứng; Các quy định mới về thể chế chưa thông suốt, còn phức tạp, rườm rà, gây ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân các chương trình, dự án; Công tác giải phóng mặt bằng còn nhiều bất cập; Sự khác biệt về quy trình, thủ tục trong quản lý tài chính và đấu thầu giữa Việt Nam và nhà tài trợ; Chất lượng báo cáo nghiên cứu khả thi của một số dự án không đáp ứng được yêu cầu; Một số dự án đầu tư có công nghệ mới chưa có các tiêu chuẩn kỹ thuật chuyên ngành của Việt Nam…
Tại Hội nghị, đại diện các Bộ, ngành quản lý các dự án ODA và vốn vay ưu đãi cũng đề cập đến các vấn đề về phân bổ ngân sách trong đó có nguồn vốn ODA, việc tuyển tư vấn có chất lượng trong các dự án, sự chồng chéo, bất cập trong các văn bản pháp luật hiện hành…
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh nhấn mạnh, để đạt được mục tiêu đề ra trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2016, việc huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài chính phát triển có ý nghĩa hết sức quan trọng. Đầu tư công trong đó có nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi có vai trò thúc đẩy tăng trưởng và thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội và giảm nghèo bền vững. Chính phủ Việt Nam luôn quan tâm đến việc sử dụng nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi. Trong năm 2016 đã có rất nhiều biện pháp thúc đẩy nhanh việc thực hiện giải ngân đặc biệt là nâng tính hiệu quả của các nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi. Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 60/NQ-CP ngày 08/7/2016 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2016, giúp đẩy nhanh đáng kể tiến độ giải ngân các dự án đầu tư công trong tháng 8 và 9/2016. Luật Điều ước quốc tế năm 2016 đã chính thức có hiệu lực từ 01/7/2016 với nhiều quy định liên quan đến ký kết các điều ước quốc tế về ODA được đơn giản hóa.
Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh, yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị thực hiện dự án, trong đó cải thiện chất lượng thiết kế dự án nhằm rút ngắn tối đa thời gian thực hiện và giảm thiểu các chi phí do phải trình bổ sung thiết kế. Đồng thời, cần chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan, nhà tài trợ tổ chức thường xuyên các cuộc họp kiểm điểm tình hình thực hiện; Xác định và kịp thời xử lý các vướng mắc nảy sinh, thúc đẩy tiến độ thực hiện các chương trình, dự án ODA; Tăng cường cơ chế phân cấp, ủy quyền các cơ quan chủ quản dự án ODA; Đảm bảo thực hiện các cam kết đối ứng của phía Việt Nam bao gồm: công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, bố trí nhân lực có chất lượng, bố trí đầy đủ vốn đối ứng.
Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác giám sát, đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch trung hạn và hằng năm nguồn vốn ODA, vốn vay ưu đãi, vốn đối ứng; Đảm bảo bố trí kế hoạch sát với thực tế thực hiện; Kịp thời có giải pháp xử lý trong trường hợp số vốn vay vượt kế hoạch giao./.
Tùng Linh
Bộ Kế hoạch và Đầu tư