ChuyenDoiSo

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng và Bộ trưởng Chu Ngọc Anh đồng chủ trì buổi làm việc. Ảnh: MPI

Báo cáo tại buổi làm việc, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Nam Hải cho biết, trong giai đoạn 2016-2020, Việt Nam đã vượt qua nhiều khó khăn, thách thức để có những bước phát triển quan trọng trên mọi lĩnh vực. Tăng trưởng kinh tế những năm gần đây giảm dần phụ thuộc vào khai thác tài nguyên, xuất khẩu thô và mở rộng tín dụng chuyển dần sang dựa vào khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Đạt được kết quả trên nhờ có sự chỉ đạo sát sao Lãnh đạo Đảng, Nhà nước sự phối hợp của các bộ, ngành, đặc biệt là sự đồng hành, chia sẻ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, góp phần phát huy được tiềm năng của ngành, lĩnh vực khoa học và công nghệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội theo hướng chuyển dịch về mô hình tăng trưởng thông qua chuỗi giá trị.

Trong giai đoạn 2016-2020, Bộ Khoa học và Công nghệ được giao Kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn hơn 1.691 tỷ đồng. Tính đến ngày 31/8/2020 đã giải ngân 33,92%. Mặc dù 6 tháng đầu năm 2020 do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên việc giải ngân các dự án bị chậm lại nhưng kế hoạch giải ngân cả giai đoạn 2016-2020 phấn đấu đạt 98%.

Trong giai đoạn 2021-2025, nhu cầu vốn đầu tư công trung hạn khoảng 8.456 tỷ đồng và đầu tư dự án đầu tư công sử dụng vốn nước ngoài nguồn ngân sách trung ương và vốn đối ứng dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi của nhà tài trợ nước ngoài khoảng 512 tỷ đồng vốn đối ứng và vốn chuẩn bị đầu tư.

Tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, tình hình triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 được giao gần 4.677 tỷ đồng. Trong đó, vốn trong nước là hơn 975 tỷ đồng, vốn nước ngoài gần 3.702 tỷ đồng. Tính đến ngày 31/8/2020, đã giải ngân gần 3.879 tỷ đồng. Trong đó, vốn trong nước trên 711 tỷ đồng, đạt 72,91%, vốn nước ngoài gần 3.168 tỷ đồng, đạt 85,57%.

Để hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng kỹ thuật, đầu tư chiều sâu để thúc đẩy các hoạt động khoa học và công nghệ, dự kiến nhu cầu vốn đầu tư công giai đoạn 2021-2025 cho Khu Công nghệ cao Hòa Lạc khoảng 5.129 tỷ đồng.

Theo Vụ trưởng Nguyễn Nam Hải, mặc dù đầu tư ngân sách nhà nước cho khoa học và công nghệ đã được ưu tiên nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu phát triển, đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo. Do vậy, cần phải có các giải pháp vừa tăng cường hiệu quả nguồn đầu tư hiện có vừa mở rộng, tăng cường xã hội hóa đầu tư cho tiềm lực khoa học và công nghệ.

Nêu những hạn chế trong việc thực hiện chính sách phát triển ngành khoa học và công nghệ, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Đình cho rằng, với quy mô nền kinh tế còn thấp, kinh phí ngân sách dành cho khoa học và công nghệ chỉ bằng 0,53% GDP so với bình quân của thế giới là 2,23% GDP, vốn đầu tư công trung hạn còn thấp, chưa tương xứng với tiềm năng phát triển của Ngành

“Nói về sự khác biệt căn bản nhất, sẽ nằm ở chữ I - Innovation, gắn vào sản phẩm, công nghệ, doanh nghiệp. Nếu coi đổi mới sáng tạo là việc cần tập trung giai đoạn tới, tức là coi trọng tính liên kết để đưa khoa học và công nghệ vào thực tiễn. Chỉ khi nào tỷ lệ chi cho khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo tăng lên 1,5-2% GDP thì mới có thể trông chờ vào sự bứt phá của nền kinh tế”, Thứ trưởng Lê Xuân Đình nhấn mạnh.

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cho rằng, buổi làm việc có ý nghĩa quan trọng. Khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo có vai trò rất lớn, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng của nền kinh tế.

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh mong muốn tiếp tục nhận được sự phối hợp chặt chẽ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đặc biệt là sự quan tâm, hỗ trợ của Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng trong thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn 2021-2025 của ngành Khoa học và Công nghệ.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: MPI

Đánh giá vai trò khoa học và công nghệ có tác động rất lớn trong giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội vừa qua, đặc biệt giai đoạn tới, tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng vẫn còn nhiều hạn chế, khoa học và công nghệ phát triển chưa tương xứng với tiềm năng.

Nêu vấn đề tại sao Hàn Quốc, Nhật Bản chỉ mất 40 năm để trỗi dậy và đứng vào top những quốc gia phát triển nhất thế giới trong khi Việt Nam đã có 45 năm thống nhất đất nước nhưng thu nhập vẫn thấp, đất nước chưa phát triển, nền tảng nội tại yếu kém, sức cạnh tranh thấp. Doanh nghiệp trong nước chỉ gia công lắp ráp, chưa tham gia được vào chuỗi giá trị, không gắn kết được với doanh nghiệp nước ngoài, giá trị gia tăng thấp. Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, vấn đề cốt lõi và mấu chốt nhất là nền tảng công nghệ kém.

“Quỹ thời gian không còn nhiều, năm 2030 là năm có dấu mốc rất quan trọng, vì lúc đó Việt Nam chuyển sang giai đoạn già hóa dân số. Chúng ta chỉ còn 10 năm để trỗi dậy, tăng tốc, vượt lên, do vậy cần phải làm chủ được công nghệ, bật lên từ công nghệ”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu rõ, Cuộc cách mạng Công nghiệp lần thứ tư là cơ hội nghìn năm có một và Việt Nam phải nhanh chóng, nắm bắt và tận dụng cơ hội này. Trước hết phải có Chiến lược quốc gia về Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, tạo hệ sinh thái cho các doanh nghiệp nghiên cứu và phát triển, đổi mới sáng tạo. Hiện Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia đã được thành lập kết nối mạng lưới đổi mới sáng tạo, đặt văn phòng tại 5 quốc gia, phấn đấu có văn phòng ở 10 quốc gia trong thời gian tới.

Xác định đầu tư cho khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo là đầu tư cho tương lai, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị, ngành Khoa học và Công nghệ cần có những dự án trọng điểm, mang tính dẫn dắt, quy tụ được các chuyên gia trong và ngoài nước, huy động mọi nguồn lực tạo ra được sản phẩm công nghệ mới, đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khảo sát dự án Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia. Ảnh: MPI

Trước đó, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã làm việc với Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam - Hàn Quốc, khảo sát dự án Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia và làm việc với Trung tâm Đo lường Việt Nam./.