ChuyenDoiSo

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: MPI

Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, đây là Chương trình quan trọng. Trong thời gian qua, Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm, hỗ trợ nhằm nâng cao đời sống người dân. Đồng thời cho biết, giai đoạn 2021-2025 có 03 chương trình mục tiêu quốc gia bao gồm Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị các thành viên Hội đồng với tinh thần trách nhiệm cao nhất, tập trung nghiên cứu, cho ý kiến với Báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư để hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền theo đúng quy định, đảm bảo tính khả thi, chất lượng cao. Trong đó, tập trung đánh giá, làm rõ những kết quả Chương trình mục tiêu quốc gia nông thôn mới trong giai đoạn 2016-2020 đã triển khai, những nội dung, nhiệm vụ cần chuyển sang giai đoạn tới; làm rõ cơ sở, mục tiêu, chỉ đạo, căn cứ pháp lý. Đồng thời, lưu ý đến vấn đề chồng lấn, trùng lặp giữa Chương trình mục tiêu quốc gia nông thôn mới với Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Từ đó, đưa ra dự kiến nguồn lực đáp ứng yêu cầu trong khả năng cân đối của ngân sách nhà nước, mang tính khả thi.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: MPI

Trình bày báo cáo tóm tắt đề xuất chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam cho biết, mục tiêu tổng quát của Chương trình là nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn, xây dựng hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn đồng bộ và hiện đại, gắn với quá trình đô thị hóa, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và thích ứng với biến đổi khí hậu; đảm bảo môi trường, cảnh quan nông thôn sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn; đời sống nông thôn giàu bản sắc văn hóa truyền thống; đưa nông thôn trở thành nơi đáng sống.

Phấn đấu đến năm 2025 có ít nhất 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, không còn xã dưới 15 tiêu chí và các xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn phải cơ bản hoàn thành các công trình hạ tầng kinh tế - xã hội thiết yếu; những địa phương (xã, huyện, tỉnh) đã được công nhận đạt chuẩn tiếp tục xây dựng nông thôn mới và nâng cao nông thôn mới kiểu mẫu; thu nhập bình quân của người dân nông thôn tăng ít nhất 1,36 lần so với năm 2020.

Mục tiêu cụ thể đến năm 2025, phấn đấu có ít nhất 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, có khoảng 40% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 10% số xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Đối với cấp huyện, phấn đấu cả nước có ít nhất 50% huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh hoàn thành nhiệm vụ/đạt chuẩn nông thôn mới; 15 tỉnh được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới; có ít nhất 80% số thôn, bản, ấp, thuộc các xã đặc biệt khó khăn khu vực biên giới, vùng núi, vùng bãi ngang ven biển và hải đảo được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới theo các tiêu chí nông thôn mới do cấp tỉnh quy định.

Chương trình giai đoạn 2021-2025 gồm 11 nhiệm vụ thành phần như nâng cao hiệu quả quản lý và thực hiện xây dựng nông thôn mới theo quy hoạch; Phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, cơ bản đồng bộ, đảm bảo kết nối nông thôn - đô thị và kết nối các vùng miền; Tổ chức sản xuất hiệu quả theo hướng ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp hiện đại và chuyển đổi cơ cấu sản xuất nhằm nâng cao giá trị gia tăng, thích ứng với biến đổi khí hậu, đồng thời phát triển mạnh tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ ở nông thôn góp phần nâng cao thu nhập người dân theo hướng bền vững; Giảm nghèo và an sinh xã hội bền vững, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, bãi ngang và hải đảo; Nâng cao chất lượng giáo dục, y tế và chăm sóc sức khỏe người dân nông thôn; Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng các dịch vụ hành chính công; bảo đảm và tăng cường khả năng tiếp cận pháp luật cho người dân;…

Giải pháp tổ chức thực hiện Chương trình là đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền; ban hành kế hoạch hành động 5 năm và hằng năm để lựa chọn nội dung, nhiệm vụ ưu tiên, tập trung chỉ đạo và bố trí nguồn lực để thực hiện; tiếp tục rà soát, hoàn thiện khung khổ pháp luật, cơ chế chính sách hỗ trợ xây dựng nông thôn mới, đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế; tăng cường thực hiện hiệu quả các giải pháp huy động nguồn lực thực hiện Chương trình, huy động nguồn lực từ các tổ chức quốc tế, thực hiện hiệu quả các chính sách tín dụng đầu tư cho nông nghiệp;…

Toàn cảnh cuộc họp. Ảnh: MPI

Tại cuộc họp, Vụ trưởng Vụ Giám sát và Thẩm định đầu tư, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Tăng Ngọc Tráng, đại diện Tổ chuyên gia thẩm định liên ngành trình bày báo cáo kết quả thẩm định Báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư Chương trình. Trong đó nhấn mạnh đến các nội dung liên quan đến sự phù hợp với các mục tiêu chiến lược; kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; kế hoạch phát triển ngành, lĩnh vực; quy hoạch có liên quan theo quy định của pháp luật về quy hoạch; Sự cần thiết của Chương trình để thực hiện các mục tiêu chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và quy hoạch có liên quan theo quy định của pháp luật về quy hoạch…

Báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư Chương trình đã nêu được sự cần thiết của Chương trình để thực hiện các mục tiêu chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, cần có sự đánh giá cụ thể hơn trong mối quan hệ với các mục tiêu chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và quy hoạch có liên quan theo quy định của pháp luật về quy hoạch theo đúng quy định.

Về mục tiêu, phạm vi, quy mô, đối tượng đầu tư, bổ sung, cần làm rõ một số nội dung mục tiêu tổng quát và mục tiêu cụ thể; bổ sung đối tượng thụ hưởng là hợp tác xã; bổ sung quy mô Chương trình, trong đó chỉ rõ tổng số xã còn phải hỗ trợ; khái quát hóa tổng số km đường, kênh, số trường, lớp, trạm y tế,... còn phải đầu tư xây dựng, nâng cấp.

Về mục tiêu tổng quát, đề nghị bổ sung mục tiêu: “xây dựng và triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 gắn với phát triển bền vững, cơ cấu lại ngành nông nghiệp, thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân khu vực nông thôn” để phù hợp với Nghị quyết số 100/2019/QH14 ngày 27/11/2019 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV.

Về việc trùng lặp giữa Chương trình với các chương trình, dự án khác: rà soát sự trùng lắp về phạm vi, địa bàn, đối tượng thụ hưởng và một số nội dung thực hiện… giữa Chương trình này với 02 Chương trình mục tiêu quốc gia còn lại. Chương trình này là chương trình tổng thể, vốn ngân sách nhà nước chỉ là “vốn mồi”. Thực tế, trong giai đoạn 2016-2020 nguồn vốn huy động khác ngoài ngân sách để thực hiện Chương trình chiếm vai trò chủ đạo. Do vậy, trong điều kiện ngân sách nhà nước còn khó khăn, còn phải tập trung cho những nhiệm vụ quan trọng khác, đề nghị rà soát, tính toán điều chỉnh giảm cơ cấu ngân sách trung ương trong tổng nguồn vốn thực hiện Chương trình.

Tham gia thảo luận, các thành viên Hội đồng là đại diện cho các bộ, ngành đã đưa ra các ý kiến trao đổi, góp ý thẳng thắn, khách quan liên quan đến sự cần thiết của Chương trình; mục tiêu, phạm vi, quy mô, đối tượng đầu tư; việc trùng lặp giữa Chương trình với các chương trình, dự án; tổng mức vốn và cơ cấu nguồn lực thực hiện chương trình; khả năng cân đối nguồn vốn đầu tư công, huy động các nguồn vốn và nguồn lực khác; giải pháp và tổ chức thực hiện …

Kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2020 đã đạt được những kết quả tích cực, thể hiện ở sự thay đổi diện mạo vùng nông thôn, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân vùng nông thôn. Đây cũng là chủ trương của Đảng, Nhà nước và sự nỗ lực thực hiện đồng bộ, quyết liệt ở các cấp các ngành, địa phương. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng cách giàu nghèo giữa thành thị, nông thôn và trình độ phát triển giữa các vùng miền. Trong khi đó vùng nông thôn vẫn đang chiếm tỷ trọng rất lớn. Đây là vấn đề phát triển bền vững và được đưa vào Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm tới nhằm đảm bảo sự phát triển cân bằng, hài hòa, tất cả mọi người phải cùng được hưởng thành quả trong quá trình phát triển, không để ai bị bỏ lại phía sau. Điều này có nghĩa là tất cả mọi người, mọi vùng miền đều có quyền được hưởng thành quả.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đánh giá cao ý kiến của các đại biểu cũng như sự nỗ lực trong công tác chuẩn bị xây dựng Chương trình của các cơ quan liên quan. Đồng thời nhấn mạnh đến những việc cần phải làm trong thời gian tới để giải quyết những vấn đề liên quan đến chất lượng cuộc sống của vùng nông thôn, các xã nghèo như hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục, điều kiện sinh kế, tạo việc làm, tăng thu nhập, cải thiện chất lượng cuộc sống và bộ mặt nông thôn. “Chúng ta đưa ra vốn mồi để tạo điều kiện cho chất lượng cuộc sống tốt hơn, tạo điều kiện để có sinh kế tốt hơn, để cho người nông dân có điều kiện tự vươn lên thoát nghèo, tự xây dựng cuộc sống của mình, đây là mục tiêu của phát triển bền vững

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới được phê duyệt và triển khai thực hiện trong giai đoạn 2021-2025 sẽ tập trung vào nâng cao chất lượng, thúc đẩy phát triển toàn diện nông thôn trên cả nước theo Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới, góp phần tiếp tục thực hiện thành công Nghị quyết số 26-NQ/TW của Hội nghị lần thứ 7, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; Kết luận số 54-KL/TW ngày 07/8/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW; Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm giai đoạn 2021-2030, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025; thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030;.../.