ChuyenDoiSo

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung Phụ lục - Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê. Ảnh: quochoi.vn

Tại phiên họp, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung Phụ lục - Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê. Sau 05 năm thực hiện, Luật Thống kê và các văn bản hướng dẫn thi hành đã có những tác động tích cực đối với công tác thống kê, đóng góp tích cực vào việc giúp Chính phủ hoạch định và điều hành chính sách vĩ mô, thúc đẩy sự tăng trưởng, phát triển kinh tế của đất nước và giải quyết những vấn đề đặt ra trong đời sống kinh tế - xã hội.

Ban hành kèm theo Luật Thống kê là Phụ lục - Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia gồm 20 nhóm với 186 chỉ tiêu thống kê. Trong bối cảnh mới, đặc biệt là sự thay đổi nhanh chóng của kinh tế số, xã hội số và sự tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư thì Phụ lục - Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia đã bộc lộ những hạn chế, bất cập, đòi hỏi phải sửa đổi, bổ sung để phù hợp với thực tiễn.

Theo đó, Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia cần phải cập nhật, phản ánh, đánh giá một số chính sách pháp luật, mục tiêu đường lối đổi mới, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của Đảng, Quốc hội, Chính phủ được ban hành trong thời gian gần đây, như: Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030,...; phải phản ánh đầy đủ thực tiễn đang vận động của đời sống kinh tế - xã hội như kinh tế số, logistics, đổi mới sáng tạo toàn cầu, cải thiện môi trường kinh doanh, chuyển đổi số, phát triển bền vững, giới và bình đẳng giới,...; Một số chỉ tiêu thống kê cần được sửa đổi tên hoặc loại bỏ để phù hợp với thực tiễn và các văn bản pháp luật chuyên ngành.

Ngoài ra, mục đích sửa đổi nhằm tạo cơ sở pháp lý để thực hiện kịp thời việc thu thập, tổng hợp và bảo đảm số liệu thống kê phản ánh khách quan, chính xác, kịp thời, đầy đủ, thống nhất, phục vụ Đảng, Nhà nước trong hoạch định đường lối, chính sách và điều hành phát triển kinh tế - xã hội, thúc đẩy sự tăng trưởng.

Mục tiêu, quan điểm xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung Phụ lục - Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê là cung cấp thông tin thống kê chính xác, khách quan, kịp thời, phản ánh đúng, đầy đủ tình hình kinh tế - xã hội của đất nước giai đoạn 2021-2030; Giúp phân tích, hoạch định và điều hành chính sách vĩ mô; Xây dựng cơ sở pháp lý để thu thập các chỉ tiêu thống kê quốc gia; Bảo đảm yêu cầu so sánh quốc tế trong các lĩnh vực.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, so với Phụ lục - Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia ban hành kèm theo Luật Thống kê số 89/2015/QH13, danh mục lần này có một số thay đổi. Theo đó, đối với nhóm chỉ tiêu thống kê, sửa tên Nhóm “07. Tiền tệ và bảo hiểm” thành “07. Tiền tệ, bảo hiểm và chứng khoán” do bổ sung các chỉ tiêu về chứng khoán; nhóm “11. Giá cả” thành “11. Chỉ số giá” vì nhóm này gồm các chỉ số giá và cụm từ “giá cả” không phù hợp trong văn viết. Về chỉ tiêu thống kê, giữ nguyên 134 chỉ tiêu; sửa tên 41 chỉ tiêu; bổ sung 40 chỉ tiêu; bỏ 11 chỉ tiêu.

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: quochoi.vn

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá cao sự chủ động của Bộ Kế hoạch và Đầu tư khi đề xuất sửa đổi, bổ sung phụ lục danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia là rất chính xác và đề nghị cần mở rộng phạm vi sửa đổi, bổ sung. Đồng thời nhấn mạnh đến các nội dung liên quan đến chế độ kiểm toán nhà nước đối với thống kê nhà nước và kiểm toán đối với các dịch vụ thống kê ngoài nhà nước; Chế độ giám sát của Quốc hội về số liệu thống kê quốc gia; quy định cụ thể về dịch vụ thống kê, hoạt động thống kê và sử dụng thông tin thống kê ngoài hệ thống kê nhà nước; trách nhiệm của cơ quan thống kê trung ương, Tổng cục Thống kê, các Cục Thống kê địa phương cũng như trách nhiệm phối hợp của cơ quan thống kê bộ, ngành liên quan đến việc cung cấp các thông tin thống kê trọng yếu cũng như điều chỉnh các chỉ tiêu thống kê; chỉ tiêu phản ảnh liên kết kinh tế vùng và liên kết ngành; điều tra thống kê trong điều kiện công nghệ thông tin và khoa học phát triển;…

Các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất rằng, Luật Thống kê ban hành từ 2015 đã phát huy tác dụng để cung cấp thông tin thống kê cho việc đánh giá, dự báo tình hình hoạch định chiến lược, xây dựng kế hoạch, quy hoạch, chính sách quản lý, điều hành phát triển kinh tế - xã hội. Qua 5 năm thi hành, đã phát sinh nhiều vấn đề đòi hỏi phải đổi mới công tác thống kê. Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng hơn nên công tác thống kê, chỉ tiêu thống kê cần phải tương thích, phù hợp với thông lệ quốc tế. Diễn biến của đời sống kinh tế - xã hội nhanh hơn, phong phú hơn nên cần có thông tin kịp thời hơn để phục vụ quản lý, điều hành, đặc biệt phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Việc đổi mới mô hình tăng trưởng và phát triển kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa đòi hỏi phải thay đổi phương thức hoạt động thống kê. Đặc biệt là sửa hệ thống chỉ tiêu thống kê, thay đổi phương pháp tính, cách thức thu thập số liệu, công bố thông tin và cần ứng dụng công nghệ thông tin sử dụng công nghệ số trong hoạt động thống kê.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo lại Chính phủ, đồng thời tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Kinh tế làm rõ các vấn đề trong Báo cáo thẩm tra sơ bộ, ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để báo cáo tại Phiên họp tháng 10./.