ChuyenDoiSo

Tham dự Hội thảo có bà Pauline Fatima Tamesis, Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam; ông Dennis Quennet, Giám đốc Chương trình cải cách kinh tế vĩ mô/tăng trưởng xanh của Cơ quan hợp tác phát triển Đức tại Việt Nam cùng đại diện các bộ, ngành, tổ chức trong nước và quốc tế; đại diện các Đại sứ quán, tổ chức của Liên hợp quốc, đối tác phát triển, các chuyên gia. Hội thảo là hoạt động đầu tiên, khởi động cho quá trình xây dựng VNRs năm 2023 của Việt Nam.

Chương trình nghị sự 2030 được các nước thành viên Liên hợp quốc thông qua vào tháng 9 năm 2015 với trọng tâm là 17 mục tiêu phát triển bền vững (SDGs). Trong đó Rà soát quốc gia tự nguyện (VNR) về thực hiện các mục tiêu SDGs được xem là một cơ chế để theo dõi và đánh giá việc thực hiện Chương trình nghị sự 2030 và các mục tiêu SDGs trên phạm vi toàn cầu. Hằng năm, trong khuôn khổ Diễn đàn chính trị cấp cao về phát triển bền vững của Liên hợp quốc (HLPF), các quốc gia sẽ tham gia trình bày VNRs.

Việt Nam tiếp tục khẳng định là quốc gia tiên phong trong thực hiện các cam kết quốc tế

Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc phát biểu khai mạc Hội thảo. Ảnh: MPI

Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, VNR được xem là cơ chế để các quốc gia chia sẻ kết quả đạt được, các thách thức đặt ra và bài học kinh nghiệm trong việc thực hiện Chương trình nghị sự 2030 và đề xuất các khuyến nghị, giải pháp nhằm thúc đẩy tiến độ thực hiện các mục tiêu SDGs. Bên cạnh đó, VNR là một cơ hội để nâng cao nhận thức và huy động sự tham gia của các bên liên quan trong thực hiện SDGs. Đây cũng tạo cơ hội thúc đẩy quan hệ đối tác giữa Chính phủ và các bên liên quan, tăng cường kết nối chính sách cũng như việc thu thập và phân tích số liệu thống kê để làm cơ sở cho việc giám sát và đánh giá thực hiện SDGs.

Năm 2018 Việt Nam đã lần đầu tiên xây dựng và tham gia trình bày Rà soát quốc gia tự nguyện (VNR) được cộng đồng quốc tế đánh giá cao về sự chuẩn bị kỹ lưỡng cả nội dung và hình thức trình bày VNR. Năm 2023 là năm mà toàn cầu đi được một nửa chặng đường trong thực hiện các SDGs và cũng tròn 5 năm Việt Nam tham gia Rà soát quốc gia tự nguyện lần thứ nhất. Với mong muốn chia sẻ kết quả đạt được, những thành công, bài học kinh nghiệm trong thực hiện các SDGs, Việt Nam đã tiến hành đăng ký và được Liên hợp quốc công bố chính thức là một trong 42 quốc gia sẽ tham gia trình bày VNR năm 2023.

Sau gần 7 năm thực hiện Chương trình nghị sự 2030 và các mục tiêu phát triển bền vững SDGs, Việt Nam tiếp tục khẳng định là một quốc gia tiên phong trong thực hiện các cam kết quốc tế. Theo đó, Việt Nam đã ban hành và tổ chức triển khai nhiều văn bản như Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chương trình nghị sự 2030; Nghị quyết của Chính phủ và Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về phát triển bền vững (PTBV); xây dựng lộ trình thực hiện các mục tiêu PTBV đến năm 2030 và xây dựng Hệ thống chỉ tiêu thống kê PTBV Việt Nam. Phát triển bền vững đã trở thành mục tiêu xuyên suốt trong các chiến lược, chính sách quốc gia, ngành và lĩnh vực, trong đó yếu tố “No one left behind - Không ai bị bỏ lại phía sau” luôn được nhấn mạnh trong các chính sách của Việt Nam.

Với sự quyết tâm đồng lòng và tham gia thực hiện của cả hệ thống chính trị, trong đó, Quốc hội, Chính phủ luôn đóng vai trò trung tâm trong xây dựng, hoàn thiện các cơ chế, chính sách gắn liền với các mục tiêu phát triển bền vững và quan tâm đến các nhóm yếu thế theo phương châm “không ai bị bỏ lại phía sau”. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên đã thúc đẩy khối đại đoàn kết toàn dân, chung tay thực hiện các mục tiêu PTBV. Cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức xã hội và các đối tác phát triển đã có nhiều đóng góp quan trọng trong quá trình thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững.

Theo đó, việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững SDGs đã đạt được những bước tiến quan trọng, tỷ lệ nghèo đa chiều giảm mạnh; chỉ số bao phủ các dịch vụ y tế thiết yếu cao hơn mức chung toàn cầu; tỷ lệ học sinh được công nhận hoàn thành chương trình tiểu học và tỷ lệ học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở đạt ở mức cao; tỷ lệ nữ đại biểu Quốc hội; tỷ lệ hộ có nguồn nước hợp vệ sinh; tỷ lệ hộ gia đình Việt Nam được tiếp cận điện lưới quốc gia; tỷ lệ điện huy động từ nguồn năng lượng tái tạo; hạ tầng công nghệ thông tin; độ che phủ rừng;… đều đã được cải thiện đáng kể.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc, mặc dù đã đạt được những thành tựu quan trọng và đáng khích lệ trên, tuy nhiên Việt Nam đang đứng trước 5 thách thức lớn trong tiến trình hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững vào năm 2030 như nền kinh tế chịu nhiều tác động nặng nề và đa diện từ dịch COVID-19, nguồn lực cho thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững SDGs còn hạn chế; chênh lệch giàu nghèo và trình độ phát triển giữa một số vùng, miền và địa phương có xu hướng ngày càng gia tăng; sức ép lớn về phát triển hạ tầng và xử lý ô nhiễm môi trường; tài nguyên thiên nhiên đang bị suy thoái nghiêm trọng; thiên tai, biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp; hệ thống pháp luật của Việt Nam mặc dù ngày càng hoàn thiện, nhưng thực tế vẫn còn sự chồng chéo, thiếu đồng bộ; hiệu lực thực thi chính sách chưa cao; tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; cạnh tranh chiến lược giữa một số quốc gia, đối tác trên thế giới và trong khu vực tiếp tục diễn ra gay gắt;…

Toàn cảnh Hội thảo. Ảnh: MPI

Hướng tới một xã hội phát triển bền vững, thịnh vượng cho tất cả mọi người

Hiện nay, toàn cầu đã đi được gần nửa chặng đường trong thực hiện các mục tiêu SDGs. Trong bối cảnh tác động nhiều mặt của dịch COVID-19, thiên tai - biến đổi khí hậu, gia tăng xung đột trên thế giới đã làm chậm lại tiến trình thực hiện và thậm chí đảo ngược tiến bộ của một số mục tiêu SDGs. Lần đầu tiên, thế giới phải đối mặt với nguy cơ nạn đói bùng phát, tỷ lệ người nghèo tăng sau nhiều thập kỷ.

Thế giới đang đứng trước những khó khăn, thách thức chưa từng có, song bài học từ thực tế cho thấy rằng việc kiên định theo đuổi và thực hiện các mục tiêu SDGs là con đường duy nhất để Việt Nam cũng như các quốc gia trên toàn cầu có thể chống chịu và phục hồi trước các thách thức phi truyền thống; thu hẹp khoảng cách bất bình đẳng và hướng tới một xã hội phát triển bền vững, thịnh vượng cho tất cả mọi người.

Để VNR có thể thể hiện được đầy đủ nhất tiếng nói cũng như vai trò của tất cả các bên liên quan nhằm hướng tới một mục tiêu chung là thúc đẩy và đạt được các mục tiêu phát triển bền vững SDGs, Thứ trưởng Nguyễn Thị Bích Ngọc gợi mở một số nội dung để các đại biểu trao đổi, thảo luận.

Một là, thông điệp chính mà chúng ta cần thể hiện xuyên suốt VNR năm 2023 của Việt Nam là gì, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang kiên định, quyết tâm thực hiện các mục tiêu về kinh tế - xã hội đến năm 2030 mà Đại hội Đảng XIII đã đặt ra; các tác động do Dịch COVID-19 để lại cùng với những thách thức phi truyền thống; cam kết toàn cầu về phát thải ròng bằng 0 đến năm 2050 mà Việt Nam đã tham gia.

Hai là, những tiến bộ nổi bật đã đạt được cũng như những khó khăn đặt ra và đâu là giải pháp mang tính cốt lõi, những lĩnh vực trọng tâm có tính lan tỏa mà Việt Nam cần hướng tới trong việc thực hiện các mục tiêu SDGs trên toàn cầu.

Ba là, lộ trình và các bước tiếp theo cần phải thực hiện như thế nào để Việt Nam có thể tăng tốc và hướng tới hoàn thành việc thực hiện các mục tiêu SDGs.

Hội thảo được nghe các bài trình bày về dự thảo đề cương VNR của Việt Nam năm 2023; Vai trò và cơ chế phối hợp của các bên liên quan trong quá trình xây dựng VNR; Kinh nghiệm, thực tiễn quốc tế về quá trình xây dựng VNR. Các đại biểu cũng đã cho ý kiến cụ thể đối với dự thảo Đề cương VNR; quan điểm, vai trò, khả năng đóng góp của các bên liên quan trong quá trình xây dựng báo cáo này.

Phát biểu tại Hội thảo, Đại diện cơ quan hợp tác phát triển Đức, Liên hợp quốc tại Việt Nam cùng đại diện của các bộ, ngành, các cơ quan trong nước và quốc tế đều khẳng định sẽ đồng hành cùng Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong quá trình xây dựng VNR năm 2023./.