ChuyenDoiSo

Sản xuất sơn tại nhà máy tỉnhKOVA Svayrieng, Campuchia

Chuyển vốn và thủ tục cấp phép quá phức tạp không đáp ứng đúng và đủ theo thông lệ quốc tế là hai khó khăn lớn nhất đang cản trở dòng vốn của nhiều doanh nghiệp (DN) Việt Nam triển khai đầu tư ra nước ngoài, được nêu lên tại Hội thảo “Thúc đẩy đầu tư của Việt Nam ra nước ngoài” do Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức tại TP.HCM mới đây.

Bức xúc nhất là chuyển vốn đầu tư ra nước ngoài được rất nhiều DN nêu lên tại Hội thảo, theo quy định, Bộ Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan cấp phép cho dự án, nhưng Ngân hàng Nhà nước (NHNN) lại là nơi xem xét việc cho phép chuyển vốn đầu tư ra nước ngoài, nhiều DN than phiền, khi có giấy phép rồi, nhưng do chuyển tiền đầu tư ra nước ngoài không được hoặc quá chậm, nên bị lỡ mất cơ hội đầu tư.

Ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Công ty cổ phần Thương mại dịch vụ Traseco cho biết, dự án của Traseco tại Khu thương mại quốc gia Việt Nam tại Nam Ninh, mặc dù Thủ tướng Chính phủ đã cắt băng khánh thành, nhưng NHNN “kiên quyết!” không duyệt cho DN chuyển tiền (?). Trong khi DN chỉ cần làm một “động tác” đơn giản nhờ dịch vụ biên giới chuyển 1 triệu USD, thì nhanh hơn rất nhiều. Tương tự thị trường Lào cũng vậy(!).

Thủ tục pháp lý rườm rà cũng là một trong những trở ngại lớn, theo ông Nguyễn Việt Thanh, hiện nay về giấy phép thì chỉ có Lào và Trung Quốc quan tâm đến giấy phép đầu tư của Việt nam, còn đối với những quốc khác, thủ tục rườm rà xem như mất cơ hội.

Đồng hành cùng DN khi gặp khó khăn về thủ tục đầu tư cũng là “trách nhiệm không biết của ai”, khiến nhiều DN nản lòng khi triển khai thực hiện đầu tư ra nước ngoài. Bà Phạm Thị Lợi, Giám đốc tài chính của CTCP Cáp viễn thông Sacom cho biết, Sacom có một dự án đầu tư sang Campuchia về hạ tầng mạng và khai thác viễn thông. Tuy nhiên, hiện nay Sacom đã bị chính phủ Campuchia thu hồi giấy phép và thiết bị do triển khai chậm! Mặc dù tòa án nước này đã phán quyết rằng, “Sacom không hề vi phạm luật của Campuchia vào năm 2007”.

Để giải quyết, Sacom đã gửi văn bản lên các cơ quan ban ngành vào ngày 19/5/2008 và vẫn chưa nhận được thông tin gì về hỗ trợ DN của các đơn vị này. Bức xúc, Sacom quyết định tạm dừng dự án tại Campuchia. “Trước đó, chúng tôi đã có dự định đầu tư ra cả Myanmar và Philippines do thị trường cáp đồng trong nước đang thu hẹp. Tuy nhiên, “bài học Campuchia” khiến chúng tôi rất nản! Khi khó khăn không biết gõ ở đâu?” bà Lợi cho biết.

Cùng chia sẻ quan điểm này, Giám đốc Công ty Cao su Đắc Lắc cho biết, hiện Công ty này đang thực hiện hai dự án đầu tư ra nước ngoài, đó là dự án trồng 10.000 ha cao su và cây công nghiệp tại Lào và dự án trồng 10.000 ha cao su và cây công nghiệp tại Campuchia, với tổng vốn đầu tư khoảng 60 triệu USD.

Hiện cả hai dự án này đều vướng đến các thủ tục pháp lý trong quá trình giao đất, khảo sát quy hoạch… nhưng không biết phải tìm sự hỗ trợ ở đâu. Trả lời thắc mắc về vốn của các DN, bà Vũ Việt Hoa, Phó trưởng phòng Quản lý Ngoại hối NHNN cho biết, hiện nay NHNN đang khẩn trương hoàn thiện thông tư hướng dẫn về quản lý ngoại hối đối với đầu tư ra nước ngoài nhằm tạo khuôn khổ pháp lý đồng bộ cho công tác quản lý, theo dõi, giám sát cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho DN Việt Nam đầu tư ra nước ngoài.

Trên cơ sở những ý kiến và tham luận cũng như căn cứ vào tình hình thực tiễn, ông Phó cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài cho biết, tới đây Cục Đầu tư nước ngoài sẽ tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách về đầu tư ra nước ngoài mà trước hết là sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế Nghị định 78/NĐ - CP. Đối với một số dự án đầu tư nước ngoài thực hiện những mục tiêu quan trọng, có tác động tích cực tới phát triển kinh tế của nước ta, và thuộc danh mục các ngành nghề, dự án khuyến khích đầu tư, Cục Đầu tư nước ngoài sẽ đề nghị được hưởng chính sách ưu đãi hỗ trợ về nguồn vốn, cũng như ưu đãi về thuế.