Ảnh minh họa. Nguồn: MPI(MPI) – Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3 năm 2017 tăng 0,21% so với tháng trước, tăng 4,65% so cùng kỳ năm trước, tăng 0,9% so với tháng 12 năm trước. CPI bình quân quý I năm 2017 so với cùng kỳ năm trước tăng 4,96%.
Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chính, có 8 nhóm tăng: Thuốc và dịch vụ y tế tăng cao nhất với mức tăng 7,51%; Giáo dục tăng 0,75%; Nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,5%; Giao thông tăng 0,39%; Thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,06%; Hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,06%; Văn hóa, giải trí và du lịch tăng 0,04%; Bưu chính viễn thông tăng 0,03%. Có 3 nhóm hàng hóa và dịch vụ giảm: Hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm 0,87%; May mặc, mũ nón, giầy dép giảm 0,12%; Đồ uống và thuốc lá giảm 0,02%.
Theo quy luật tiêu dùng, CPI tháng 3 hằng năm thường có xu hướng giảm do nhu cầu tiêu dùng sau Tết Nguyên đán giảm. Tuy nhiên, CPI tháng 3 năm nay tăng chủ yếu do giá dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục tăng.
Cụ thể, giá dịch vụ y tế tăng theo Thông tư liên tịch số 37/2015/TTLT-BYT-BTC ngày 29/10/2015 của Bộ Y tế và Bộ Tài chính có hiệu lực từ ngày 01/3/2016, theo đó, giá các mặt hàng dịch vụ y tế áp dụng cho đối tượng có bảo hiểm y tế tăng 9,86% góp phần làm cho CPI tăng khoảng 0,38%. Bên cạnh đó, thực hiện lộ trình tăng học phí theo Nghị định số 86/2015/NĐ-CP ngày 02/10/2015 của Chính phủ, tỉnh Thanh Hóa đã tăng học phí các cấp làm cho chỉ số giá nhóm giáo dục tăng 0,75%. Giá xăng, dầu được điều chỉnh giảm hai đợt vào ngày 06/3/2017 và ngày 21/3/2017, giá xăng giảm 790đ/lít, giá dầu diezen giảm 480đ/lít nhưng vẫn còn bị ảnh hưởng của đợt tăng giá vào ngày 18/02/2017 làm cho nhóm giao thông tăng 0,39% góp phần tăng CPI chung của tháng 3 khoảng 0,04%. Giá gas cũng chịu ảnh hưởng từ đợt tăng giá của tháng trước nên chỉ số giá gas tăng 1,48% so tháng trước.
Các nguyên nhân làm giảm CPI tháng 3 năm 2017 chủ yếu do nhu cầu tiêu dùng về hàng hóa, dịch vụ của người dân sau Tết Nguyên đán giảm, giá các mặt hàng trở về mặt bằng trước Tết Nguyên đán, chỉ số giá nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm 0,87% góp phần giảm CPI chung khoảng 0,31%; Đồ uống và thuốc lá giảm 0,02%; May mặc, mũ nón, giầy dép giảm 0,12%.
Lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống; Năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) tháng 3 năm 2017 ổn định so với tháng trước, tăng 1,6% so với cùng kỳ; 3 tháng đầu năm 2017 so cùng kỳ tăng 1,66%.
Theo Tổng cục Thống kê, trong quý I năm 2017, lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản. Điều này phản ánh biến động giá do yếu tố thị trường có mức tăng cao, đó là giá lương thực, giá xăng dầu và yếu tố điều hành giá cả qua việc điều chỉnh tăng giá dịch vụ y tế và giáo dục. Lạm phát cơ bản quý I năm 2017 so cùng kỳ ở mức dưới 2% phản ánh chính sách tiền tệ đang được điều hành ổn định.
Tổng quan thị trường và giá cả quý I năm 2017, CPI quý I tăng 4,96% so với cùng kỳ năm trước, trong đó tháng 01 tăng 5,22%, tháng 02 tăng 5,02%, tháng 3 tăng 4,65% so với cùng kỳ. Như vậy, CPI so cùng kỳ đang giảm dần, tuy nhiên để kiểm soát CPI bình quân dưới 4%, Chính phủ cần tiếp tục chỉ đạo Bộ Tài chính, Bộ Công Thương theo dõi sát diễn biến giá cả, thị trường nhất là các mặt hàng thiết yếu (gạo, xăng dầu, sắt thép, phân bón…) để cân nhắc thời gian điều chỉnh tăng giá một số mặt hàng do Nhà nước quản lý.
Việc điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý nên tách ra các đợt và điều chỉnh trùng hoặc sau các tháng của năm trước đã điều chỉnh để số liệu so cùng kỳ không tăng cao. Nên tận dụng các tháng có CPI tăng thấp để điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý để hạn chế lạm phát kỳ vọng./.
Minh Trang - Thúy Quyên
Bộ Kế hoạch và Đầu tư