Ảnh minh họa. Nguồn: MPI(MPI) - Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 1402/QĐ-TTg ngày 13/7/2016 về việc phê duyệt Kế hoạch tổng thể và lộ trình áp dụng đấu thầu qua mạng giai đoạn 2016-2025, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã triển khai đấu thầu qua mạng toàn diện trên các nội dung xây dựng, hoàn thiện khung pháp lý, thể chế; Quản lý vận hành, nâng cấp, phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật; Đào tạo nâng cao năng lực, tuyên truyền quảng bá; Hợp tác quốc tế về đấu thầu qua mạng.
Sau 3 năm triển khai chính thức, đấu thầu qua mạng đã đạt được một số kết quả nhất định, từng bước khẳng định hướng đi đúng đắn và vai trò quan trọng trong việc đảm bảo các tiêu chí cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế, là công cụ hữu hiệu trong công tác phòng, chống tham nhũng, đẩy lùi vi phạm, tiêu cực trong đấu thầu. Giai đoạn 2016-2018, tổng số gói thầu đấu thầu qua mạng đạt 30.527 gói với tổng giá gói thầu là 61.872 tỷ đồng và tổng giá trúng thầu là 57.266 tỷ đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm 7,44 %.
Bên cạnh đó vẫn còn tồn tại một số hạn chế như: tỷ lệ đấu thầu qua mạng không đạt chỉ tiêu theo lộ trình quy định; tính cạnh tranh, hiệu quả kinh tế của đấu thầu qua mạng chưa được khai thác tối đa; tổng giá trị gói thầu đấu thầu qua mạng chiếm tỷ trọng chưa cao; giá trị pháp lý của văn bản điện tử giao dịch trên Hệ thống chưa được các bên liên quan nhận thức và công nhận đầy đủ.
Trên cơ sở kết quả đạt được và nhận thức những tồn tại, hạn chế trong thời gian qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất 04 nhóm giải pháp. Thứ nhất, xây dựng lộ trình áp dụng đấu thầu qua mạng giai đoạn 2019-2025 trên cơ sở tính chất gói thầu. Thứ hai, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát gắn với trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị. Thứ ba, đẩy mạnh truyền thông, đào tạo về đấu thầu qua mạng. Thứ tư, xây dựng hệ thống tổng thể theo mô hình đối tác công tư (PPP).
Do Hệ thống hiện tại sẽ tiếp tục được sử dụng đến năm 2021 trước khi được thay thế bằng Hệ thống tổng thể theo hình thức PPP với kỳ vọng nhiều tính năng, đáp ứng được các gói thầu phức tạp, quy mô lớn, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất chia lộ trình đấu thầu qua mạng giai đoạn 2019-2025 thành hai thời kỳ là 2019-2021 tiếp tục thực hiện trên Hệ thống hiện tại và giai đoạn 2022-2025 sau khi Hệ thống mới được hoàn thành và đưa vào sử dụng.
Cụ thể, thời kỳ 2019-2021, đối với bộ, ngành, địa phương, tổng công ty nhà nước, tập đoàn nhà nước thực hiện đấu thầu qua mạng 100% các gói thầu có hình thức lựa chọn nhà thầu là chào hàng cạnh tranh và đấu thầu rộng rãi. Trong đó, đối với các gói thầu thuộc lĩnh vực hàng hóa, phi tư vấn, tư vấn: năm 2019 áp dụng với gói thầu ≤ 2 tỷ đồng, năm 2020 áp dụng với với thầu ≤ 5 tỷ đồng, năm 2021 áp dụng với gói thầu ≤ 10 tỷ đồng. Đối với các gói thầu thuộc lĩnh vực xây lắp: năm 2019 áp dụng với gói thầu ≤ 5 tỷ đồng, năm 2020 áp dụng với gói thầu ≤ 10 tỷ đồng, năm 2021 áp dụng với gói thầu ≤ 20 tỷ đồng. Đồng thời, khuyến khích áp dụng đấu thầu qua mạng đối với những gói thầu ngoài phạm vi nêu trên.
Quy định về tỷ lệ số lượng gói thầu đấu thầu qua mạng, năm 2019 là 50%, năm 2020 là 60% và 2021 là 70%. Về tỷ lệ tổng giá trị gói thầu đấu thầu qua mạng năm 2019 là 15%, năm 2020 là 25% và năm 2021 là 35%.
Về thời kỳ 2022-2025, trên cơ sở kết quả triển khai thời kỳ 2019-2021 và tình hình thực tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành quy định về lộ trình cho giai đoạn 2019-2025 theo hướng tăng tỷ lệ về số lượng và giá trị gói thầu đấu thầu qua mạng, phù hợp với tính năng của hệ thống mạng đấu thầu quốc gia tổng thể theo hình thức PPP đảm bảo đạt được mục tiêu theo quy định tại Quyết định số 1402/QĐ-TTg ngày 13/7/2016 của Thủ tướng Chính phủ là: 100% các thông tin trong quá trình lựa chọn nhà thầu, thực hiện hợp đồng được đăng tải công khai trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia; tối thiểu 70% số lượng gói thầu thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật đấu thầu thực hiện trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia; 100% hoạt động mua sắm thường xuyên được thực hiện trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, áp dụng mua sắm tập trung trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia./.
Minh Hậu
Bộ Kế hoạch và Đầu tư