(MPI Portal) - Tại Hội nghị Nhóm tư vấn các nhà tài trợ cho Việt Nam năm 2011, đại diện lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước, cùng một số Bộ ngành cũng đã có báo cáo và đối thoại với các nhà tài trợ về các vấn đề tái cơ cấu nền kinh tế, tái cơ cấu đầu tư, tái cơ cấu tài chính và vấn đề bảo đảm an sinh xã hội và giảm nghèo.
 |
|
Ảnh: Internet
|
Thứ trưởng thường trực Bộ Kế hoạch và Đầu tư Cao Viết Sinh đã trình bày Báo cáo tình hình phát triển kinh tế Việt Nam năm 2011 và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2012, giai đoạn 2011-2015 và định hướng về tái cơ cấu kinh tế, giảm nghèo. Theo Thứ trưởng Cao Viết Sinh, ngay từ những tháng đầu năm 2011, tình hình kinh tế Việt Nam và thế giới đã xuất hiện nhiều yếu tố gây bất ổn kinh tế vĩ mô, nhất là lạm phát có xu hướng tăng cao. Trước tình hình đó, Chính phủ Việt Nam đã có những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội. Nhờ đó, tình hình kinh tế - xã hội Việt Nam đã có những chuyển biến tích cực và dần đi vào ổn định.
Ổn định kinh tế vĩ mô và lạm phát dần được kiểm soát
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Cao Viết Sinh cho biết, thực hiện chính sách tiền tệ chặt chẽ và thận trọng, điều hành linh hoạt nghiệp vụ thị trường mở với khối lượng và lãi suất hợp lý nhằm kiểm soát và ổn định tiền tệ; ước cả năm, tổng dư nợ tín dụng tăng 12%, tổng phương tiện thanh toán tăng 12,5%. Cân đối ngân sách nhà nước (NSNN) được điều hành một cách chủ động, tăng được nguồn thu, tiết kiệm chi tiêu, góp phần kiềm chế lạm phát. Tổng thu NSNN năm 2011 vượt kế hoạch, đáp ứng các nhu cầu chi và giảm bội chi NSNN. Bội chi ngân sách nhà nước cả năm 2011 ước giảm xuống còn 4,9% tổng sản phẩm trong nước (GDP) (kế hoạch là 5,3%).
Thực hiện mạnh mẽ chủ trương cắt giảm đầu tư công, không khởi công mới, rà soát cắt giảm đầu tư của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, tín dụng đầu tư. Kết quả đã cắt giảm, điều chuyển trên 81.500 tỷ đồng vốn đầu tư công trong năm 2011; tương đương khoảng 9% tổng vốn đầu tư toàn xã hội. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội đã giảm từ 41,9% GDP năm 2010 xuống 34,5% GDP năm 2011.
Xuất khẩu tăng cao, nhập khẩu được kiểm soát. Tổng kim ngạch xuất khẩu ước thực hiện cảnăm 2011 đạt 96 tỷ USD, tăng 33% so với năm 2010. Tổng kim ngạch nhập khẩu cả năm ước đạt 106 tỷ USD, tăng 25% so với năm 2010. Nhập siêu giảm mạnh, cả năm dự kiến khoảng 10 tỷ USD, bằng 10,4% tổng kim ngạch xuất khẩu, thấp hơn mục tiêu đề ra (không quá 18%), đã góp phần tích cực cải thiện cán cân thanh toán và ổn định tỷ giá. Lạm phát dần được kiểm soát. Từ tháng 5 năm 2011, tốc độ tăng của chỉ số giá tiêu dùng đã giảm dần, chỉ số giá tiêu dùng tháng 12/2011 so với cùng kỳ ước tăng khoảng 18%. Nợ công được giữ ở mức an toàn, cuối năm 2011 ước khoảng 54,6% GDP.
Tình hình sản xuất kinh doanh được duy trì và phát triển. Trong điều kiện phải tập trung kiềm chế lạm phát, giảm mạnh tăng trưởng tín dụng và thắt chặt chi tiêu ngân sách, nhưng nhờ thực hiện các biện pháp tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ cho sản xuất như miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng,…khuyến khích xuất khẩu, thúc đẩy thị trường trong nước nên tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt khá, nhất là về cuối năm. Ước thực hiện cả năm tăng trưởng GDP đạt khoảng 6%, trong đó: nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng khoảng 2,3%; công nghiệp và xây dựng tăng khoảng 7%; dịch vụ tăng khoảng 6,4%.
Mục tiêu, định hướng phát triển kinh tế - xã hội năm 2012 và 5 năm 2011-2015
 |
|
Thứ trưởng thường trực Bộ Kế hoạch và Đầu tư Cao Viết Sinh phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Đức Trung (MPI Poratl)
|
Thứ trưởng Cao Viết Sinh cho biết, năm 2012, Chính phủ Việt Nam vẫn tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 11, ưu tiên kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì mức tăng trưởng hợp lý gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng và tái cơ cấu nền kinh tế, đảm bảo phúc lợi xã hội, cải thiện đời sông nhân dân. Dự kiến một số chỉ tiêu chủ yếu của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2012 so với năm 2011 như sau: Tổng sản phẩm trong nước GDP tăng khoảng 6-6,5%; Tổng kim ngạch xuất khẩu tăng 13%; Tỷ lệ nhập siêu khoảng 11-12% tổng kim ngạch xuất khẩu; Bội chi NSNN bằng 4,8% GDP; Tổng nguồn vốn đầu tư phát triển toàn xã hội chiếm khoảng 33,5% GDP; Chỉ số giá tiêu dùng tăng dưới 10%.
Mục tiêu của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011-2015 là kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô đảm bảo phát triển bền vững; nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo chất lượng nguồn nhân lực, phát triển khoa học công nghệ và kinh tế tri thức nhằm đạt các chỉ tiêu chủ yếu về kinh tế, cụ thể: GDP trong 5 năm 2011-2015 đạt khoảng 6,5-7%; giảm dần mức nhập siêu và phấn đấu ở mức dưới 10% kim ngạch xuất khẩu vào năm 2015.
Đổi mới mô hình tăng trưởng, tái cơ cấu
Đại diện lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, tái cơ cấu nền kinh tế là nhiệm vụ rất lớn và quan trọng đòi hỏi phải thực hiện đồng bộ trong tất cả các ngành, nghề trên phạm vi cả nước. Tái cơ cấu kinh tế tập trung vào 3 lĩnh vực trọng tâm là tái cơ cấu đầu tư trọng tâm là đầu tư công, tái cơ cấu doanh nghiệp trọng tâm là doanh nghiệp nhà nước và tái cơ cấu tài chính trọng tâm là hệ thống ngân hàng thương mại.
Về vấn đề tái cơ cấu đầu tư với trọng tâm là đầu tư công, Thứ trưởng Cao Viết Sinh cho biết, trong thời gian tới phải thay đổi tư duy về đầu tư. Đó là tái cơ cấu đầu tư theo hướng từng bước điều chỉnh cơ cấu đầu tư theo hướng giảm dần tỷ trọng đầu tư công; Khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, thiếu đồng bộ, lãng phí; Rà soát lại các quy định phân cấp đầu tư, bảo đảm các quyết định đầu tư phải có đủ nguồn vốn, hiệu quả và chịu trách nhiệm với quyết định của mình; Thay đổi tư duy trong bố trí đầu tư; Đổi mới chính sách thu phí, giá dịch vụ bồi hoàn theo hướng người dùng kết cấu hạ tầng tốt, dịch vụ tốt phải trả mức phí phù hợp, hoàn trả được chi phí đầu tư; Thực hiện cơ chế cân đối nguồn vốn trong kế hoạch đầu tư phát triển trung hạn phù hợp với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm; Đồng thời phải tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm cơ chế quản lý đầu tư…
Về tái cơ cấu doanh nghiệp, trong thời gian tới cần thực hiện các giải pháp: hoàn thiện cơ chế, chính sách quản lý các doanh nghiệp có vốn nhà nước; Sắp xếp đổi mới và cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước phù hợp với đặc điểm của loại hình doanh nghiệp này; Tiếp tục đổi mới cơ chế quản trị doanh nghiệp nhà nước đi đôi với việc bồi dưỡng cán bộ.
Về tái cơ cấu tài chính, cần thực hiện tái cơ cấu ngân hàng, tổ chức tín dụng theo hướng giảm số lượng, tăng quy mô và nâng cao chất lượng tín dụng và hoạt động cuả ngân hàng. Tăng tỷ trọng doanh thu dịch vụ ngân hàng. Đồng thời phải thực hiện các biện pháp đồng bộ để tái cơ cấu các tổ chức tài chính khác.
Bảo đảm an sinh xã hội và giảm nghèo
Liên quan đến chủ đề này, Thứtrưởng Cao Viết Sinh cho biết, Chính phủ Việt Nam thống nhất quan điểm bảo đảm mục tiêu an sinh xã hội cả trong điều kiện khó khăn nhất. Chính phủ Việt Nam đã có những chính sách, chiến lược nhằm xây dựng và phát triển hệ thống an sinh xã hội đa dạng, có khả năng bảo vệ mọi thành viên trong xã hội vượt qua khó khăn do những rủi ro trong kinh tế thị trường và rủi ro xã hội khác, nhất là nhóm bị yếu thế và dễ bị tổn thương.
Hiện nay, Việt Nam đang đối mặt những thách thức của sự chuyển dịch cơ cấu dân số, với một lượng lớn lao động nông thôn trẻ không có trình độ tay nghề bươc vào thị trường lao động để tìm kiếm việc làm. Đồng thời, một bộ phận dân số đang già đi nhanh chóng, đòi hỏi phải có các dịch vụ và hỗ trợ xã hội. Ngoài việc nghèo về thu nhập, nhóm đối tượng này còn chịu nhiều thiếu thốn liên quan đến y tế, giáo dục và tiếp cận với các dịch vụ xã hội. Bên cạnh đó, nghèo kinh niên, đặc biệt là ở các dân tộc thiểu số, vẫn tồn tại dai dẳng và đang làm chậm lại sự tiến bộ của cả nước trong lĩnh vực giảm nghèo.
Với những thách thức trong công tác giảm nghèo đó, Chính phủ Việt Nam tiếp tục bảo đảm an sinh xã hội và phúc lợi cho người dân. Năm 2011, tuy đang trong giai đoạn khó khăn nhưng Việt Nam vẫn thực hiện khá tốt việc đảm bảo an sinh xã hội và phúc lợi cho người dân, tiếp tục giảm 2% số hộ nghèo và giải quyết 1,6 triệu việc làm, tỷ lệ thất nghiệp thành thị khoảng 4%, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 46%. Thu nhập thực tế của người dân đến năm 2015 cao gấp 2-2,5 lần so với năm 2010.
Đại diện Chính phủ Việt Nam cho biết, năm 2012, Việt Nam cam kết quyết tâm làm tốt hơn lĩnh vực an sinh xã hội, phúc lợi, thực hiện một cách có hiệu quả và hài hòa duy trì tăng trưởng kinh tế với cân bằng xã hội, đảm bảo cải thiện với môi trường. Tuy nhiên, đây là một vấn đề đòi hỏi thời gian lâu dài, không thể thực hiện trong một sớm một chiều được./.
Tùng Linh
Cổng thông tin điện tử Bộ Kế hoạch và Đầu tư