(MPI Portal) – Mô hình đối tác công tư (PPP) được bàn đến tại Diễn đàn kinh tế-tài chính Việt-Pháp đã kết thúc hai ngày làm việc của Diễn đàn tại Hà Nội, các diễn giả đã thông qua đây bàn về một phương thức huy động vốn cho xây dựng cơ sở hạ tầng. Hình thức này được nhận định không chỉ đơn thuần là một hình thức huy động vốn mà hơn nữa là một phương thức quản lý có sự tham gia sâu hơn của khu vực tư nhân, kết hợp với nhà nước, đây là chủ đề hấp dẫn các diễn giả và thu hút được nhiều sự quan tâm từ các chuyên gia.
|
Ban chủ tọa buổi thảo luận. Ảnh: Đức Trung (MPI Portal)
|
Hiện nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã bắt đầu triển khai quy trình chọn lọc các dự án thí điểm theo hình thức hợp tác với lĩnh vực tư nhân (đầu tư hạ tầng kỹ thuật và/hoặc quản lý dịch vụ công) trên cơ sở một khuôn khổ pháp lý đơn giản (Quyết định số 71/2010 do Thủ tướng Chính phủ ban hành). Để thực hiện được điều này, một mặt phải xác định được các cơ hội mở ra cho các bộ ngành và chính quyền địa phương Việt Nam trong việc cải thiện dịch vụ công, mặt khác phải có những năng lực cần thiết để triển khai các dự án có tính chất phức tạp này. Trên thực tế việc triển khai cơ chế đối tác nhà nước-tư nhân cần tới năng lực hành chính và quản lý đặc thù để có thể hỗ trợ các dự án trong suốt vòng đời dự án: từ việc xác định và xây dựng dự án cho phù hợp với các chính sách phát triển ngành tới thiết kế kỹ thuật và tài chính, quản lý đấu thầu, chia sẻ rủi ro, trách nhiệm và sau cùng là năng lực theo dõi và điều tiết đối với các dự án dài hạn này.
Đối với các dự án PPP, cần phải cải cách rộng rãi hơn các ngành, xác định rõ vai trò và trách nhiệm của các tác nhân và phải gây dựng được lòng tin của đối tác tư nhân. Đối với khu vực ven đô, cần ưu tiên cải thiện chất lượng dịch vụ và đảm bảo hiệu quả tài chính cho các doanh nghiệp địa phương(trong đó có vấn đề giá dịch vụ) nhằm thu hút đầu tư của lĩnh vực tư nhân cho các hạ tầng mới. Có thể ký kết hợp đồng PPP về cải thiện hiệu quả dịch vụ công trong đó lĩnh vực tư nhân hỗ trợ doanh nghiệp nhà nước thực hiện dự án (hợp đồng quản lý hoặc hợp đồng dịch vụ).
Phiên thảo luận bàn tròn xoay quanh chủ đề làm thế nào để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho sự tham gia của lĩnh vực tư nhân vào công tác quy hoạch đô thị. Giám đốc Phòng Công nghiệp thương mại Việt-Pháp, ông Pierre-Jean Maigouyres chủ tọa phiên thảo luận bàn tròn, cùng sự tham gia của các ông Olivier Souquet, văn phòng kiến trúc DeSo; ông Eric Dinh Gia, công ty xây dựng Vinci; ông Georges Germa, công ty Veolia; ông Đặng Xuân Quang, Cục phó Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư; ông Phạm Văn Khánh, Vụ trưởng Vụ Kinh tế xây dựng, Bộ Xây dựng; ông Lê Quang Minh, Trưởng phòng Phòng Quy hoạch và phát triển kinh tế-xã hội, Sở kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội.
Ông Olivier Souquet thuộc Văn phòng kiến trúc DeSo nêu lên những khó khăn vướng phải trong quá trình làm việc tại Việt Nam, những vấn đề có liên quan tới tầm nhìn quy hoạch hạn hẹp của các sở, ban ngành cấp tỉnh và do đó thiếu đi sự quản lý của cấp này tới các hoạt động thực tế. Về mức chi phí theo tiêu chuẩn châu Âu dành cho các kiến trúc sư Pháp cũng gây trở ngại trong cạnh tranh với các kiến trúc sư châu Á.
Theo ông Đặng Xuân Quang, Cục phó Cục đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, khó khăn đối với vấn đề chồng chéo ở địa phương một phần là do khả năng thực thi, năng lực thực hiện của các cấp địa phương. Tức là không có nghĩa việc phân cấp cho các địa phương là không đúng, vấn đề tồn tại ở đây là năng lực của địa phương chưa đủ đảm nhận giải quyết các vấn đề có liên quan tới các dự án PPP triển khai ở địa phương mình. Thực trạng này đặt ra tình thế cần nâng cao hơn nữa chất lượng quản lý và trình độ địa phương trong thúc đẩy và giám sát quá trình thực hiện dự án PPP trong bối cảnh phân cấp địa phương mạnh mẽ hơn như hiện nay.
|
Toàn cảnh buổi thảo luận. Ảnh: Đức Trung (MPI Portal)
|
Một khó khăn nữa được nêu ra trong quá trình triển khai các dự án PPP là vấn đề đền bù đất cho dự án. Giá trị đất tại Việt Nam thời gian qua đã có những thay đổi lớn và hiện tại việc xác định giá trị đất cho đền bù dự án đã gây không ít trở ngại về tiến độ cho các dự án PPP do sự đền bù chưa thỏa đáng hay những sự chênh lệch giá trị đất khó lý giải.
Thách thức của các dự án PPP cũng đồng thời thể hiện trong sự chưa hoàn thiện của khung pháp lý PPP hiện hành. Chính phủ Việt Nam và các cơ quan hữu quan đang tích cực hoàn thiện hệ thống pháp lý để tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho việc triển khai có hiệu quả các dự án PPP.
Kết thúc Diễn đàn, Thứ trưởng thường trực Cao Viết Sinh bày tỏ vui mừng vì sự thành công của các phiên thảo luận, đồng thời khẳng định đây là sự kiện song phương có ý nghĩa hết sức trọng đại của hai nước Việt Nam – Pháp, góp phần đưa quan hệ hai nước ngày càng được vun đắp lên một tầm cao mới. Diễn đàn là sự chia sẻ kinh nghiệm quý báu của các chuyên gia Pháp cho quá trình đô thị hóa, phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam. Thứ trưởng cũng gửi lời cảm ơn tới tất cả những diễn giả, những chuyên gia đã làm việc hết sức nghiêm túc, đóng góp nhiều ý kiến quý giá làm nên thành công của phiên họp./.
Phương Linh
Cổng Thông tin điện tử Bộ Kế hoạch và Đầu tư