ChuyenDoiSo

Đây là chương trình nằm trong khuôn khổ hợp tác giữa Học viện Chính sách và Phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tại Việt Nam với nội dung Chương trình đào tạo tập trung vào các vấn đề bao gồm cả lý thuyết và thực tiễn như: Phân tích chính sách; Hiệu quả kinh tế và phân phối; Phân tích chi phí và lợi ích; Hoạch định ngân sách vốn; Kỹ năng lãnh đạo trong thực tiễn điều hành.

Ở khắp mọi nước trên thế giới, nâng cao hiệu quả đầu tư công cũng như các chính sách can thiệp khác của Nhà nước luôn là một đòi hỏi quan trọng hàng đầu, nhưng cũng luôn rất khó khăn thực hiện. Để nâng cao hiệu quả đầu tư công, các cơ quan và cán bộ quản lý trên thế giới gặp nhiều thách thức do các dự án đầu tư công thường là những dự án lớn, liên ngành, phức tạp về mặt kỹ thuật và khó đánh giá về mặt hiệu quả kinh tế - xã hội. Đặc biệt, một nguyên nhân thuộc về bản chất của đầu tư công, đó là bản chất “tiền chùa” của dự án đầu tư công, khi mà toàn xã hội qua tiền thuế phải chi trả cho các dự án đầu tư công, nhưng nhóm người hưởng lợi từ dự án lại chỉ là một nhóm dân cư nhất định và đôi khi chỉ tập trung vào những người triển khai dự án. Vậy làm thế nào để cải thiện quản lý và qua đó nâng cao hiệu quả đầu tư công? Đây là một trong những câu hỏi được đặt ra tại khóa học.

Các học viên được tiếp cận các chương trình phân tích chính sách được triển khai hiệu quả tại các nước như Hoa Kỳ, Chi Lê, Hàn Quốc… cũng như phân tích hiệu quả lợi ích-chi phí trên cơ sở xem xét yếu tố xã hội khi ra quyết định đầu tư dự án công hoặc tham mưu chính sách của các tổ chức.

Thảo luận về câu hỏi “làm thế nào để nâng cao hiệu quả đầu tư công”, PGS.TS Kerry Krutilla và PGS.TS Trần Ngọc Anh, hai chuyên gia giảng dạy chính đến từ Đại học Inidana, Hoa Kỳ, những người đã có nhiều năm nghiên cứu, giảng dạy, tư vấn về chính sách, tài chính công cho rằng, cách thức bền vững nhất để nâng cao hiệu quả đầu tư công đó là tiếp tục đẩy mạnh cải cách một cách thực chất thể chế quản lý đầu tư, đặc biệt cần đẩy mạnh việc áp dụng phương pháp phân tích lượng hóa bằng tiền các chi phí và lợi ích xã hội của dự án đầu tư công (phương pháp phân tích CBA dự án), qua đó có thể so sánh, lựa chọn các dự án đầu tư công hiệu quả nhất. Kinh nghiệm của Chi Lê về xây dựng hệ thống quốc gia để áp dụng phân tích CBA vào thẩm định và lựa chọn dự án đầu tư công là một kinh nghiệm tốt và Việt Nam cần tham khảo. Một số nghiên cứu quốc tế cho rằng nếu cải thiện được chất lượng thể chế quản lý đầu tư công, hiệu quả của đầu tư công có thể tăng thêm 30-60% và đóng góp của đầu tư công vào tăng trưởng GDP có thể gia tăng đáng kể, thúc đẩy GDP tăng thêm trên 1 điểm % mỗi năm. Áp dụng vào trường hợp Việt Nam, đây có thể là một giải pháp quan trọng để đẩy nhanh tăng trưởng GDP.

Cùng nỗi trăn trở với các nhà tổ chức Chương trình tập huấn và các chuyên gia giảng dạy, các cán bộ lãnh đạo trung ương, địa phương đã tham gia rất tích cực và thảo luận sôi nổi, chia sẻ các kinh nghiệm thực tiễn trong quản lý đầu tư công và chính sách công tại Việt Nam. Nhiều đại biểu cho rằng cần sớm nghiên cứu và triển khai thực chất và rộng khắp phương pháp phân tích CBA vào quản lý đầu tư công tại Việt Nam.

Ông Nguyễn Thành Tâm, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Tây Ninh cho rằng: “Đây là một chương trình rất hay và có tính ứng dụng cao đối với các lãnh đạo quản lý trung ương và địa phương trong công tác đánh giá hiệu quả dự án đầu tư công cũng như các kỹ năng lãnh đạo điều hành tổ chức, và cần có các biện pháp cụ thể để hướng dẫn triển khai".

Ông Phan Văn Mãi - Phó Bí thư thường trực tỉnh Bến Tre chia sẻ: "Các giáo sư đã cung cấp phương pháp đánh giá hiệu quả đầu tư công rất dễ hiểu và cần thiết thông qua các dẫn chứng (case study) được thảo luận trong khoá học. Chúng tôi mong muốn có thêm các khoá học tương tự cho lãnh đạo cấp tỉnh và cấp sở để nâng cao trình độ phân tích đánh giá và hiệu quả đầu tư công ở Việt Nam".

Chương trình tập huấn năm nay được tổ chức trong thời gian một tuần tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Mục tiêu khóa tập huấn cũng như các chương trình sắp tới mà Học viện Chính sách và Phát triển tổ chức nhằm giúp các nhà quản lý cấp cao của các cơ quan quản lý nhà nước Việt Nam tiếp cận với các phương pháp kỹ thuật hiện đại trong quản lý dự án, tham mưu chính sách, phương pháp tư duy điều hành cơ quan trung ương, điạ phương trong điều kiện Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng với nền kinh tế thế giới. “Một số khóa tập huấn tương tự cũng sẽ được tiếp tục nghiên cứu và tổ chức dành cho các lãnh đạo cấp cao của các cơ quan quản lý nhà nước Việt Nam” PGS, TS. Đào Văn Hùng, Giám đốc Học viện chia sẻ./.