ChuyenDoiSo

Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: chinhphu.vn

Đây là lần đầu tiên cả nước triển khai tổng kết, đánh giá về hợp tác xã trong lĩnh vực phi nông nghiệp sau khi có Nghị quyết số 13-NQ/TW, là bước quan trọng tiến tới tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết của Trung ương trong phát triển kinh tế tập thể (KTTT) nói chung.

Theo Báo cáo Tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW trong lĩnh vực phi nông nghiệp số lượng Tổ hợp tác (THT) tăng 14% sau 15 năm, từ 56.338 THT năm 2003 lên 64.081 THT năm 2018, chiếm 65% tổng số THT (nông nghiệp và phi nông nghiệp) và có 665.271 thành viên. Hiện nay, 79% THT hoạt động mang lại hiệu quả cho thành viên.

Còn HTX, cả nước đang có 8.744 HTX phi nông nghiệp, tăng hơn 2 lần so với năm 2003 và chiếm tỉ trọng 39% tổng số HTX trong nền kinh tế. Cuối năm 2018, số HTX này có 3,1 triệu thành viên, tăng 3 lần. Vốn điều lệ bình quân 1 HTX (trừ quỹ tín dụng nhân dân) là 1,85 tỷ đồng, gấp 6 lần so với HTX nông nghiệp. Với 1,7 triệu lao động thường xuyên, HTX phi nông nghiệp đã chi lương trung bình 60 triệu đồng/người, cao gấp 1,5-2 lần so với HTX nông nghiệp.

Tuy nhiên, dựa vào thực tiễn của đất nước và bài học của các quốc gia trên thế giới, KTTT ở Việt Nam vẫn chưa tương xứng với vị thế và vai trò vốn có đối với nền kinh tế quốc dân. Số lượng HTX nhiều nhưng đa phần manh mún, nhỏ lẻ, chưa đúng với xu hướng ở các nước khác và tinh thần chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “HTX là hợp sức hợp vốn”.

Với mục tiêu phát triển kinh tế tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp đến năm 2030 đó là (1) số lượng các loại hình kinh tế tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp tăng trưởng từ 8%-15%/năm; đến năm 2025 cả nước có 130.000 THT, 15.000 HTX và LHHTX, thu hút 5 triệu thành viên và tạo việc làm cho 3 triệu lao động thường xuyên; đến 2030 có 260.000 THT; 25.000 HTX và LHHTX; thu hút 8 triệu thành viên và tạo việc làm cho 4,5 triệu lao động thường xuyên; (2) 100% cán bộ quản trị điều hành HTX được đào tạo và có năng lực quản trị, các thành viên và người lao động được phổ biến kiến thức và đào tạo nghề; vốn điều lệ và tổng tài sản tăng bình quân 10%/năm; tốc độ đổi mới công nghệ bình quân là 20%/năm; (3) Tỷ lệ HTX hoạt động có hiệu quả từ 80% trở lên.

Theo Báo cáo, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp thời gian tới cần tiếp tục nâng cao, thống nhất nhận thức trong hệ thống chính trị và xã hội về phát triển tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp theo chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Tiếp tục hoàn thiện thể chế và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh để tạo điều kiện cho kinh tế tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp phát triển. Tiếp tục sửa đổi, bổ sung các chính sách hỗ trợ HTX trong lĩnh vực phi nông nghiệp đi đôi với đảm bảo nguồn lực thực hiện. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với kinh tế tập thể trong lĩnh vực phi nông nghiệp.

Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò của hệ thống Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể Nhân dân đối với phát triển kinh tế trong đó có lĩnh vực phi nông nghiệp.

Để tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ giao các bộ, ngành, địa phương và Liên minh HTX Việt Nam nghiên cứu chỉnh sửa Luật HTX năm 2013 theo hướng tăng cường trách nhiệm của các thành viên trong HTX về phát triển tài sản không chia, phát triển thành viên…

Các bộ, ngành tiếp tục đánh giá các chính sách đất đai, tín dụng, cơ sở hạ tầng, tiếp cận thị trường, ứng dụng khoa học công nghệ… để thực hiện hiệu lực, hiệu quả hơn trong thực tiễn, tạo ra sức bật mới cho các HTX và các thành viên.

Về quy định cung ứng dịch vụ, hàng hóa cho khách hàng không phải là thành viên của HTX không quá 50% tổng giá trị cung ứng của HTX (Quy định tại Nghị định 107/2017/NĐ-CP), Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ cho rằng cần phải xem lại quy định này, các dịch vụ, hàng hóa trước hết để thoả mãn nhu cầu nội bộ HTX trước. Còn nếu dư thừa thì hoàn toàn có thể cung cấp ra bên ngoài nhằm tạo ra nguồn lực giúp HTX thực hiện chức năng kinh tế - xã hội của mình.

Phó Thủ tướng Chính phủ đề nghị các bộ, địa phương kiện toàn, tổ chức lại bộ máy quản lý Nhà nước đối với KTTT, HTX, tạo sự thống nhất từ Trung ương đến địa phương nhằm khắc phục tình trạng chồng chéo, phân tán trong quản lý Nhà nước… Đối với các địa phương, đề nghị xây dựng và ban hành cơ chế, chính sách đặc thù phát triển HTX phi nông nghiệp mà địa phương có tiềm năng, lợi thế; ưu tiên thực hiện hiệu quả một số chính sách ưu đãi, hỗ trợ cho HTX lĩnh vực phi nông nghiệp phát triển./.