ChuyenDoiSo

Tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc nhằm thúc đẩy, duy trì sản xuất, phấn đấu đạt mục tiêu cao nhất trong năm 2020

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu chỉ đạo Hội nghị. Ảnh: MPI

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, chúng ta đang ở thời điểm hết sức quan trọng, chuẩn bị kết thúc Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2016-2020 và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm giai đoạn 2011-2020, chuẩn bị Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; Xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, kế hoạch đầu tư công trung hạn và chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn tới. Đây cũng là lúc đánh giá lại những kết quả đạt, chưa đạt trong 5 năm, 10 năm qua và đưa ra các nguyên nhân cụ thể. Đây cũng là lúc các địa phương định vị lại mình xem mình đang ở đâu và trong bối cảnh, hoàn cảnh đó, sắp tới các địa phương phải làm gì để phát triển nhanh nhất, bền vững nhất.

Việc Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục đổi mới phương thức tổ chức xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và đầu tư công theo vùng để trực tiếp lắng nghe những ý kiến từ các địa phương, giúp các địa phương chia sẻ, học hỏi, tương tác, liên kết nhiều hơn; tăng cường phối hợp giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư với địa phương để Bộ tiếp tục đồng hành cùng các địa phương tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để khơi thông các điểm nghẽn, giải phóng nhiều nguồn lực, thu hút cho đầu tư phát triển.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, hiện nay chúng ta đang tập trung vào các nhiệm vụ để vừa phòng chống dịch vừa tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc nhằm thúc đẩy, duy trì sản xuất, phấn đấu đạt mục tiêu cao nhất trong năm 2020; giải ngân nhanh nguồn vốn đầu tư công; chuẩn bị tốt kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 và năm 2021; tập trung thực hiện công tác quy hoạch và hiện nay các tỉnh cơ bản hoàn thành xây dựng nhiệm vụ lập quy hoạch thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và đang chuẩn bị xây dựng lập quy hoạch tỉnh thời kỳ tới. Do vậy, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị các địa phương thông qua Hội nghị này có thể trực tiếp trao đổi các khó khăn, vướng mắc, đưa ra các kiến nghị trong việc xây dựng quy hoạch cấp tỉnh.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị các địa phương tập trung đánh giá trung thực, khách quan, toàn diện tình hình thực hiện phát triển kinh tế - xã hội và đầu tư 7 tháng đầu năm và ước thực hiện cả năm 2020, trong đó phải nêu bật được các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội liên quan đến từng lĩnh vực như quy hoạch, đầu tư công, đấu thầu, phát triển doanh nghiệp, FDI, ODA, hợp tác xã, phát triển KKT, KCN,… trong năm 2020; kiến nghị các giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư toàn xã hội, đặc biệt là trong những tháng cuối năm 2020. Từ đó, đưa ra dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và đầu tư công giai đoạn 2021-2025 và năm 2021 sát với thực tế và bối cảnh “bình thường mới” cũng như các kiến nghị cụ thể đối với Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc phối hợp, hỗ trợ các địa phương trong quá trình xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và đầu tư công giai đoạn 2021-2025, năm 2021 và các cơ chế, chính sách thuộc lĩnh vực kế hoạch - đầu tư.

Đối với nhiệm vụ xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025 và năm 2021, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị các địa phương tiếp cận theo cách mới, thay đổi tư duy, tầm nhìn, đổi mới, cải cách mạnh mẽ hơn; bảo đảm sự nhất quán, kết nối, kế thừa và phát triển các thành tựu đạt được của giai đoạn 2016-2020; kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa, con người; xây dựng các dự án phải phù hợp và gắn với quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh trong giai đoạn tới; nghiên cứu phát triển các mô hình kinh tế mới; tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho nhà đầu tư, các doanh nghiệp và người dân để hồi phục sản xuất kinh doanh; xây dựng các tiêu chí thu hút các dự án đầu tư, nhất là các dự án đầu tư FDI theo hướng ưu tiên các dự án sử dụng công nghệ cao, thâm dụng vốn, các dự án sử dụng hiệu quả tài nguyên, các dự án có cam kết chuyển giao công nghệ, hỗ trợ và thúc đẩy liên kết các doanh nghiệp trong nước; ưu tiên huy động nguồn lực để đầu tư các công trình kết cấu hạ tầng quan trọng và liên vùng…

Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: MPI

Phải có tư duy, tầm nhìn và cách tiếp cận mới

Từ những nội dung nêu trên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh đến những nội dung cụ thể đối với Vùng Đông Nam Bộ và Vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Theo đó, đối với Vùng Đông Nam Bộ, việc xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 phải hướng tới mục tiêu đưa Vùng trở thành cực tăng trưởng lớn nhất của cả nước bởi đây là Vùng có đủ các điều kiện từ vị trí địa lý, hạ tầng, nhân lực, môi trường đầu tư, điển hình như các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, thành phố Hồ Chí Minh. Trong đó, đối với thành phố Hồ Chí Minh, phát triển Thành phố trở thành trung tâm tài chính của khu vực và quốc tế, điều này sẽ góp phần làm thay đổi diện mạo, phát huy được các tiềm năng, lợi thế, đóng góp lớn cho sự phát triển của Thành phố và cho cả đất nước. Đối với tỉnh Bình Dương, Bà Rịa - Vùng Tàu có hệ thống cảng biển quan trọng của cả nước và cần có các giải pháp để phát huy hiệu quả hệ thống này… Để làm được những điều đó cần phải có tư duy, tầm nhìn và cách tiếp cận mới nhưng phải gắn với vấn đề đầu tư.

Đối với Vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh các vấn đề liên quan đến tập trung hạ tầng giao thông, có nguồn lực tăng tốc đầu tư hạ tầng, để đối phó với các thách thức của Vùng; tập trung để hoàn thành tuyến đường ven biển của cả Vùng. Đây là tuyến giao thông vừa liên vùng vừa mở ra không gian phát triển mới, vừa là động lực để các tỉnh phát triển kinh tế ven biển, sắp xếp lại dân cư vùng ven biển, chống hạn mặn, giảm thiên tai, biến đổi khí hậu, phục vụ quốc phòng, an ninh. Đây không chỉ là tuyến giao thông đơn thuần mà phải tiếp cận theo hướng hành lang kinh tế, tạo động lực phát triển cho toàn Vùng. Bên cạnh đó, phải đầu tư các hồ chứa nước, đảm bảo an ninh nguồn nước, đầu tư khắc phục sạt lở bờ sông, bờ biển. “Nếu chúng ta không tập trung vào những vấn đề quan trọng này thì Vùng rất khó có điều kiện để phát triển, ảnh hưởng đến sản xuất, đời sống người dân. Do vậy, cần phải có tầm nhìn chiến lược cho 5 năm, 10 năm tới, trong đó nêu rõ địa phương phải làm gì, doanh nghiệp tham gia như thế nào và cần trung ương hỗ trợ gì”, Bộ trưởng nói.

Về lập kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2021-2025 và năm 2021, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đề nghị các địa phương phải bám sát các quy định, các văn bản hướng dẫn, xác định rõ mục tiêu, thứ tự ưu tiên, tránh đầu tư dàn trải ngay từ kế hoạch đầu tư công năm 2021 và phù hợp khả năng cân đối nguồn vốn của NSTW của kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021-2025. Ưu tiên các dự án quy mô lớn, dự án động lực và có tác động lan tỏa tích cực và phải gắn với quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh nhằm giải quyết được các điểm nghẽn, ách tắc của từng địa phương và của vùng theo hướng kết nối, tạo động lực phát triển mới cho địa phương. Đặc biệt, phải làm tốt công tác xây dựng kế hoạch đầu tư công ngay từ khâu chuẩn bị và lựa chọn dự án đầu tư để khi được bố trí vốn là có thể triển khai được ngay, đảm bảo tiến độ thực hiện dự án và giải ngân nguồn vốn. Quan tâm, ưu tiên đầu tư các dự án chương trình mục tiêu quốc gia, huy động đa dạng các nguồn lực cho đầu tư phát triển và đảm bảo hài hòa giữa nguồn ngân sách trung ương đầu tư trên địa bàn với nguồn lực của các địa phương và các nguồn vốn hợp pháp khác…

Tại Hội nghị, Vụ trưởng Vụ Kinh tế địa phương và lãnh thổ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông trình bày báo cáo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và đầu tư công năm 2021 và giai đoạn 2021-2025 của Vùng Đông Nam Bộ và Vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Theo Báo cáo, tăng trưởng bình quân của Vùng Đông Nam Bộ đạt 6,13%/năm, thấp hơn giai đoạn 2011-2015 là 7,05%/năm. Tỷ trọng đóng góp GDP đến năm 2020 của Vùng chiếm 33%, giảm tỷ trọng đóng góp 4 điểm phần trăm so với năm 2015. GRDP bình quân đầu người đến năm 2020 đạt 141,2 triệu đồng/người, gấp 1,24 lần năm 2016, cao hơn 2 lần mức bình quân chung cả nước. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, tăng tỷ trọng công nghiệp - xây dựng, dịch vụ, giảm tỷ trọng nông nghiệp. Công nghiệp phát triển đúng định hướng và tiếp tục là ngành chủ lực, trụ cột tăng trưởng của Vùng. Đây là Vùng thu hút nhiều vốn FDI nhất so với cả nước, với 6.759 dự án, tổng vốn đầu tư đăng ký là 61,3 tỷ USD, chiếm 46,2% số dự án và 38,2% tổng vốn đầu tư.

Vùng Đông Nam Bộ có 4/6 địa phương có tỷ lệ điều tiết về ngân sách Trung ương, các địa phương này luôn thuộc nhóm có số thu lớn nhất cả nước, nhất là thành phố Hồ Chí Minh có tỷ lệ điều tiết về ngân sách trung ương là 82% (cao nhất cả nước), tỉnh Bình Dương là 64% (đứng thứ 3 cả nước). Vùng có nhiều đóng góp trong tăng trưởng kinh tế, tiếp tục khẳng định vai trò là đầu tầu kinh tế, cực tăng trưởng của cả nước, là trung tâm công nghiệp, dịch vụ trọng điểm và là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội chung cả nước.

Các tỉnh trong Vùng đã tập trung chỉ đạo, điều hành linh hoạt, đề ra một số giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường, giải quyết nợ xấu…, do đó cơ cấu kinh tế trong Vùng chuyển dịch đúng hướng, kinh tế từng bước tăng trưởng, góp phần cùng cả nước ổn định kinh tế vĩ mô. Chú trọng nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng các nguồn vốn đầu tư Nhà nước, đồng thời tạo điều kiện thu hút các nguồn vốn của các thành phần kinh tế trong nước và ngoài nước để đảm bảo huy động cao nhất các nguồn lực cho đầu tư phát triển, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế. Nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, chất lượng nguồn nhân lực cao, phát triển khoa học và công nghệ. Công tác cải cách hành chính đạt được kết quả tích cực.

Đối với Vùng Đồng bằng sông Cửu Long, theo Báo cáo, tốc độ tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2016-2019 phát triển ổn định với tốc độ tăng trưởng năm sau cao hơn năm trước (ngoại trừ năm 2020 do khó khăn chung vì dịch bệnh). Cơ cấu chuyển dịch đúng định hướng sản xuất nông nghiệp, thủy sản có chuyển biến tích cực, phù hợp với tình hình mới, đặc biệt là trong điều kiện biến đổi khí hậu, nước biển dâng; Công nghiệp, thương mại, dịch vụ đang phục hồi và phát triển khá. Môi trường kinh doanh không ngừng được cải thiện, năng lực cạnh tranh của một số địa phương luôn được duy trì nằm trong nhóm tốt của cả nước. Thu hút và phát triển được nhiều dự án/doanh nghiệp có quy mô ngày càng lớn, chất lượng hơn…

Tham gia phát biểu tại các điểm cầu, đại diện lãnh đạo UBND tỉnh, lãnh đạo các Sở Kế hoạch và Đầu tư bày tỏ đồng tình và thống nhất cao với báo cáo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và đầu tư công năm 2021 và giai đoạn 2021 - 2025 Vùng Đông Nam Bộ và Vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Đồng thời bày tỏ vui mừng và đồng thuận cao với các ý kiến chỉ đạo, gợi ý của Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng. Các địa phương nêu rõ các khó khăn trong bối cảnh chung hiện nay về thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của năm 2020 cũng như đánh giá kết quả thực hiện kết quả 5 năm giai đoạn 2016-2020. Đồng thời đề xuấtmột số kiến nghị cụ thể trong quá trình thực hiện xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và kế hoạch đầu tư công giai đoạn tới.

Tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc và thống nhất các giải pháp xây dựng và triển khai kế hoạch

Thứ trưởng Trần Quốc Phương phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: MPI

Tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo một số đơn vị liên quan thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã làm rõ một số vấn đề được các địa phương quan tâm liên quan đến xử lý vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và vốn kế hoạch đầu tư công năm 2020; các nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công; xử lý nguồn vốn ODA (điều chuyển vốn trong kế hoạch trung hạn giai đoạn 2016-2020 và năm 2020; xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 và năm 2021); việc triển khai lập đồng thời các quy hoạch các cấp (khung pháp lý xây dựng quy hoạch các cấp đã được quy định rõ tuy nhiên do đây là vấn đề mới được triển khai trên toàn quốc nên vẫn còn gặp phải những khó khăn, vướng mắc trong quá trình xây dựng); hướng dẫn công tác lập quy hoạch theo phương pháp tích hợp; xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 trong thời kỳ chuyển tiếp các quy hoạch; Khung định hướng phát triển vùng Đồng bằng sông Cửu Long thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050…

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Trần Quốc Phương đánh giá cao ý kiến của các đại biểu. Các ý kiến cho thấy các địa phương trong Vùng triển khai nghiêm túc các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong công tác xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Điều này phản ánh kết quả tích cực trong công tác chỉ đạo điều hành, chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo các địa phương trong công tác phòng chống dịch bệnh, tập trung các giải pháp phục hồi kinh tế. Công tác xây dựng kế hoạch bám sát các quy định, nguyên tắc, tiêu chí, hướng dẫn của các cơ quan liên quan. Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ tổng hợp đầy đủ các ý kiến, báo cáo của các địa phương để đưa vào báo cáo của quốc gia và trình cấp có thẩm quyền quyết định.

Thứ trưởng Trần Quốc Phương nhấn mạnh, Bộ Kế hoạch và Đầu ghi nhận các kiến nghị, các khó khăn, vướng mắc của các địa phương trong công tác triển khai kế hoạch và xây dựng kế hoạch trong thời gian tới và sẽ chỉ đạo các đơn vị liên quan thuộc Bộ tiếp tục phối hợp với các địa phương để cùng nhau tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc và thống nhất các giải pháp xây dựng và triển khai kế hoạch. Đồng thời nhấn mạnh các vấn đề liên quan đến đánh giá, tính toán GRDP của các địa phương; mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương trong năm 2021 và 5 năm tới; về công tác quy hoạch; tiêu chí, định mức phân bổ vốn đầu tư công; các dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia;…/.