ChuyenDoiSo

Ảnh: Nguồn MPI

8 nhóm tiêu chí mang tính chất nội hàm của nền kinh tế độc lập tự chủ trong bối cảnh hội nhập quốc tế

Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, trong hai năm 2019-2020, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã được giao nhiệm vụ nghiên cứu một chuyên đề xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ trong bối cảnh hội nhập quốc tế để phục vụ xây dựng Văn kiện của Đại hội đảng lần thứ XIII. Nghiên cứu đã đưa ra các khái niệm mới trong bối cảnh mới để khái quát nền kinh tế tự chủ trong bối cảnh hội nhập quốc tế, là nền kinh tế đó phải có thực lực, có khả năng phát triển, có thể tự cung ứng, ít bị tổn thương và ứng phó thành công với tác động tiêu cực từ bên ngoài của quá trình hội nhập quốc tế.

Trên cơ sở khái niệm đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất 8 nhóm tiêu chí mang tính chất nội hàm của nền kinh tế độc lập tự chủ trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Thứ nhất, cần có sự độc lập tự chủ trong nghiên cứu, đánh giá các chuyển biến của quốc tế để từ đó nghiên cứu đề xuất ra các đường lối, đối sách phù hợp với từng biến động.

Thứ hai, cần có sự độc lập trong tư duy và tự chủ trong các quyết định mục tiêu đường lối chiến lược, chính sách trong phát triển kinh tế - xã hội của mình và không bị chi phối với bất kỳ bên ngoài nào.

Thứ ba, cần có sự độc lập tự chủ trong việc xây dựng và triển khai các bước đi phù hợp trong quá trình hội nhập quốc tế, đặc biệt là phải không ngừng tăng cường vị thế, vai trò của quốc gia.

Thứ tư, cần có thể chế đồng bộ, hiệu quả trên ba lĩnh vực về hoàn thiện pháp luật về kinh tế đồng bộ và hoàn thiện; hệ thống thị trường phát triển đồng bộ và vận hành hiệu quả; cần có bộ máy lãnh đạo quản lý có năng lực và hiệu quả.

Thứ năm, nền kinh tế phải có mức độ cạnh tranh cao cả về quy mô của nền kinh tế cũng như sự cạnh tranh của các doanh nghiệp và sản phẩm quốc gia.

Thứ sáu, nền kinh tế phải có sự chống chịu với những cú sốc bên ngoài, đồng thời nền kinh tế phải có khả năng phục hồi nhanh, mạnh sau khi các cú sốc đó đi qua.

Thứ bảy, phải đảm bảo được các yếu tố nền tảng để phát triển kinh tế - xã hội, mà cụ thể là chất lượng nguồn nhân lực, khoa học công nghệ và hệ thống cơ sở hạ tầng.

Thứ tám, cần có cơ cấu kinh tế hợp lý để từ đó vạch ra quá trình vận hành sản xuất có sức cạnh tranh cao.

Thứ trưởng Trần Quốc Phương nhấn mạnh, tất cả các nội dung trên đã được khái quát và được cụ thể hóa trong Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII và việc cụ thể hóa đường lối chủ trương là hết sức cần thiết.

06 nhóm giải pháp để thúc đẩy mạnh hơn nữa nền kinh tế độc lập tự chủ trong bối cảnh hội nhập quốc tế

Để thúc đẩy mạnh hơn nữa nền kinh tế độc lập tự chủ trong bối cảnh hội nhập quốc tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư khái quát lại 06 nhóm giải pháp để triển khai trong thời gian tới. Một là, duy trì sự ổn định và phát triển trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội, môi trường, hội nhập quốc tế… trong đó trọng tâm lớn nhất là giữ vững ổn định và phát triển về hệ thống chính trị, an ninh, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. Đây là yếu tố mang tính nền tảng xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ trong bối cảnh mới và tất cả những chiến lược này phải mang tính dài hạn, thường xuyên.

Hai là, triển khai quyết liệt và hiệu quả hơn các giải pháp đột phá. Trong đó, phải đột phá về thể chế mà trọng tâm là hoàn thiện thể chế pháp luật, trong đó hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đồng bộ với thị trường, phù hợp với thông lệ quốc về và gắn với điều kiện đặc thù của Việt Nam; Đột phá về hạ tầng, trọng tâm là phát triển hạ tầng quy mô lớn, tạo sự lan tỏa; Đột phá về nguồn nhân lực, mà trọng tâm là phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và đổi mới sáng tạo, phát triển khoa học công nghệ để dần tiến tới từng bước làm chủ khoa học công nghệ để tăng cường tính tự chủ của nền kinh tế.

Ba là, cần có sự chuyển biến mạnh mẽ hơn về cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới động lực tăng trưởng, nâng cao năng suất lao động, tăng tính cạnh tranh chất lượng của nền kinh tế.

Bốn là, duy trì sự ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát, bảo đảm an ninh và an sinh xã hội, bảo vệ môi trường, ứng phó hiệu quả với dịch bệnh, biến đổi khí hậu… đây là nhiệm vụ kiến tạo nên sự phát triển xanh, phát triển bền vững.

Năm là, huy động tối đa nguồn lực để phục vụ cho việc phát triển. Sáu là, tự chủ hội nhập quốc tế, thực hiện các giải pháp để chủ động tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng và nâng cao vị thế, vai trò của đất nước gắn với bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ; bảo vệ, duy trì hòa bình và phát triển.

Tại Tọa đàm, các diễn giả đã tập trung thảo luận về sự cần thiết phải xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ gắn với hội nhập và hợp tác quốc tế sâu rộng. Nâng cao năng lực nội tại của nền kinh tế để chống chịu trước các cú sốc từ bên ngoài đồng thời tiếp tục đẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế. Tác động của tình hình địa chính trị hiện nay dẫn đến việc định hình lại các khuôn khổ hợp tác quốc tế. Những yếu tố nền tảng thiết yếu để xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng. Những biến động của nền kinh tế thế giới và định vị lại Việt Nam trong nền kinh tế toàn cầu hiện nay. Đánh giá, dự báo diễn biến kinh tế quốc tế, các xu hướng mới trên thế giới sau đại dịch Covid-19; những cơ hội, thách thức cho kinh tế Việt Nam. Thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam trong bối cảnh mới; định hướng chính sách nhằm vừa củng cố nội lực, vừa tận dụng tốt ngoại lực, hạn chế các rủi ro mới nảy sinh trong hội nhập quốc tế. Đột phá về đổi mới khoa học công nghệ, chuyển đổi số, phát triển kinh tế số. Các vấn đề về chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa và chính sách đầu tư công dẫn dắt quá trình tăng trưởng hiện nay./.