Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vừa ký quyết định thành lập Ban chỉ đạo quốc gia về cơ chế một cửa ASEAN giai đoạn 2008-2012, do Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh làm Trưởng ban.
Cơ quan này có nhiệm vụ giúp Chính phủ chỉ đạo việc thực hiện cơ chế một cửa theo Hiệp định và Nghị định thư về xây dựng và thực hiện cơ chế một cửa ASEAN; chỉ đạo và điều phối hoạt động của các cơ quan, tổ chức có liên quan trong lĩnh vực này.
Việc thành lập Ban chỉ đạo này nhằm thực hiện lộ trình cam kết về việc thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu giữa các nước ASEAN. Theo lộ trình này, thời gian thông quan trung bình cho các lô hàng xuất, nhập khẩu trong khu vực chỉ còn 30 phút. Cơ chế này sẽ được kết nối để tạo nên môi trường một cửa ASEAN vào năm 2012.
Thời gian qua, ngành hải quan Việt Nam đã có nhiều nỗ lực để thực hiện mục tiêu đến năm 2010 bắt kịp với trình độ hải quan các nước trong khu vực ASEAN. Với sự hỗ trợ tài chính từ Ngân hàng Thế giới, dự án hiện đại hóa ngành hải quan đang được đẩy mạnh triển khai để cải cách một cách tổng thể công tác hải quan theo chuẩn mực quốc tế, xây dựng mô hình quản lý hiện đại.
Những sửa đổi, bổ sung trong Luật Hải quan Việt Nam được thi hành từ năm 2006 cũng đã góp phần thay đổi căn bản phương pháp quản lý hải quan từ kiểm tra, kiểm soát thủ công sang kiểm tra theo sự phân tích và xử lý thông tin, trong đó tỷ lệ kiểm tra hay miễn kiểm tra tuỳ thuộc vào mức độ tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp.
Quy trình thủ tục hải quan cũng được cải tiến theo nguyên tắc “một cửa, một chiều”, giảm thời gian thông quan và thuận tiện cho hoạt động xuất nhập khẩu, đầu tư, du lịch, tăng cường hiệu quả chống buôn lậu và gian lận thương mại.
Ngoài ra, ngành hải quan cũng đang từng bước ứng dụng công nghệ thông tin và trang bị phương tiện hiện đại vào quy trình thủ tục thông quan hàng hoá, kiểm tra sau thông quan và quản lý theo dõi thuế xuất nhập khẩu của doanh nghiệp.
Bên cạnh việc áp dụng một số hiệp định, công ước quốc tế liên quan như Công ước về Hài hoà mô tả và mã hoá hàng hoá xuất nhập khẩu, Công ước KYOTO về Đơn giản hoá và Hài hoà thủ tục hải quan, ngành hải quan Việt Nam cũng tích cực triển khai các cam kết quốc tế trong khuôn khổ ASEAN, APEC, ASEM và Tổ chức hải quan thế giới.