Ngày 6/7, Hội nghị về "Viện trợ cho thương mại" của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã khai mạc tại Geneva (Thụy Sĩ) với sự tham dự của những người đứng đầu Ngân hàng Thế giới (WB), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cùng các tổ chức cho vay phát triển khu vực và đại diện các nước thành viên WTO.
Phát biểu khai mạc hội nghị, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon cho biết việc hỗ trợ các nhà xuất khẩu ở những nước đang phát triển là rất quan trọng nhằm giúp ngăn chặn cuộc suy thoái toàn cầu dự kiến làm giảm 10% kim ngạch buôn bán toàn cầu trong năm nay. Tổng Thư ký nhấn mạnh các dòng thương mại xuyên biên giới "có tiềm năng lớn như một động lực duy trì tăng trưởng và phát triển kinh tế".
Tổng Thư ký Liên hợp quốc khẳng định buôn bán có thể và phải là một phần trong những nỗ lực của các nước nhằm kích thích phục hồi kinh tế, nhiều nước cần nâng cấp cơ sở hạ tầng và hỗ trợ để khắc phục tình trạng nhu cầu giảm sút mạnh như hiện nay. Ông Ban Ki-moon cũng cho rằng chỉ mở cửa buôn bán vẫn chưa đủ, mà các nước phải có một cơ sở sản xuất cạnh tranh để tăng xuất khẩu.
Hội nghị này của WTO dự kiến không có được những cam kết mới từ các nhà cung cấp viện trợ lớn như Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Nhật Bản. Thay vào đó, các quan chức chính phủ, các doanh nghiệp xuất khẩu, các ngân hàng và các nhà cho vay quốc tế sẽ thảo luận những ưu tiên cho việc đầu tư trong tương lai như mở rộng các dự án khu vực bằng cách đẩy nhanh việc chuyển hàng hoá dọc theo các tuyến đường và qua các cảng ở châu Phi, Trung Mỹ và Đông Nam Á.
Về tình trạng suy thoái và khan hiếm tín dụng đang làm cạn kiệt nguồn tài chính dành cho buôn bán, Tổng Giám đốc WTO Pascan Lamy cho biết môi trường buôn bán toàn cầu ngày càng xấu đi. Đây là một trong những thách thức lớn mà hệ thống buôn bán đa phương này đang phải đối mặt kể từ khi ra đời.
Vấn đề viện trợ cho thương mại đã được cam kết cho các nước nghèo tại hội nghị của WTO năm 2005 ở Hongkong nhằm khuyến khích sản xuất, đầu tư và xây dựng cơ sở hạ tầng mà các nước nghèo cần để tận dụng việc mở cửa buôn bán và liên kết với nền kinh tế toàn cầu.
Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Dominique Strauss-Kahn cho rằng thương mại sẽ phục hồi rất nhanh khi kinh tế toàn cầu phục hồi, đặc biệt ngay khi có sự phục hồi ở các nước phát triển. Ông Strauss-Kahn cho rằng các khoản viện trợ theo chỉ tiêu có thể giúp các nước nghèo chuẩn bị tốt cho việc xuất khẩu khi có nhu cầu.
Trong khi đó, Tổng Giám đốc Ngân hàng Thế giới (WB) Robert Zoellick cho rằng nhiều chính phủ có thể tìm cách hạn chế buôn bán trong những tháng tới nếu suy thoái kinh tế toàn cầu vẫn tiếp tục.
Trong một báo cáo chuẩn bị cho hội nghị này, kéo dài hai ngày, WTO và Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho rằng đầu tư vào đường xá, hải cảng, mạng lưới điện và mạng viễn thông ở những nước nghèo là biện pháp có hiệu quả nhất để tái kích thích tăng trưởng kinh tế và giảm đói nghèo. Báo cáo cho rằng viện trợ cho thương mại có thể tạo hiệu quả ngay lập tức nhằm tránh những hậu quả tồi tệ nhất của cuộc suy thoái kinh tế./.