(MPI) - Tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4/2020 diễn ra vào chiều ngày 05/5/2020, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương đã làm rõ một số vấn đề được các nhà báo quan tâm liên quan đến Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp; dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh đại dịch Covid-19; kịch bản phục hồi kinh tế mà Bộ đang được Chính phủ giao xây dựng.
Liên quan đến Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Hội nghị sẽ diễn ra vào ngày 09/5/2020. Bộ sẽ thông tin chi tiết đến các nhà báo về hình thức tổ chức cũng như số lượng, nội dung cụ thể tại buổi họp báo diễn ra ngày 07/5/2020, mong các nhà báo đến tham dự, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Về dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh đại dịch Covid-19, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, sau khi Chính phủ tổ chức Hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Chính phủ xem xét ban hành Nghị quyết. Đây thực chất là Nghị quyết tiếp nối Nghị quyết số 42/NQ-CP về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, Nghị quyết này tập trung chủ yếu vào lĩnh vực an sinh và có một số giải pháp tiếp nối Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 04/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội ứng phó với dịch Covid-19, liên quan đến các chính sách tiền tệ, tài khóa và một số chính sách hỗ trợ khác. Đối với các giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế như hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cần phải có những giải pháp đồng bộ hơn, mạnh hơn. Hiện nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Văn phòng Chính phủ và các Bộ, ngành đã phối hợp để rà soát, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh đại dịch Covid-19 với giải pháp rộng hơn, tiếp nối những giải pháp trước đây đã ban hành và mở rộng thêm quy mô, đối tượng, phạm vi. Nghị quyết này có nội dung rất quan trọng liên quan đến đầu tư công. Đây là giải pháp làm sao để thúc đẩy, giải ngân nhanh khối lượng lớn vốn đầu tư công năm 2020 và cũng là nội dung chủ yếu của dự thảo Nghị quyết.
Liên quan đến câu hỏi của nhà báo về vấn đề Nghị quyết này sẽ tạo ra giá trị bao nhiêu tiền hỗ trợ cho nền kinh tế, doanh nghiệp, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho rằng, đây là những giải pháp mang tính cơ chế và chính sách do vậy chưa có điều kiện tính xem tạo ra được bao nhiêu tiền nhưng cơ bản đây là những giải pháp mạnh tiếp theo các giải pháp đã được đề ra tại Chỉ thị số 11/CT-TTg và Nghị quyết số 42/NQ-CP. Đồng thời nhấn mạnh, các chính sách của hai văn bản này đã tạo ra số tiền rất lớn, bao gồm tiền mang tính chất chính sách về tài khóa, tiền tệ và có cả giá trị tiền của ngân sách nhà nước hỗ trợ cho nền kinh tế thông qua các chính sách an sinh xã hội.
|
Thứ trưởng Trần Quốc Phương phát biểu tại Họp báo. Ảnh: MPI |
Về kịch bản phục hồi nền kinh tế, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang phối hợp với các Bộ, ngành xây dựng kịch bản phục hồi nền kinh tế. Khi dịch Covid-19 xảy ra, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ động, phối hợp cùng với các Bộ, ngành, tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ những định hướng, giải pháp, trong đó, kiến nghị các bước đối với điều hành nền kinh tế. Bước thứ nhất là lúc dịch Covid-19 đang diễn ra thì ưu tiên chống dịch là chủ yếu và phát triển kinh tế lúc này ở trạng thái cầm cự, giảm thiểu tối đa các thiệt hại do dịch gây ra. Khi chúng ta điều hành nền kinh tế trong trung và dài hạn thì việc giảm thiểu thiệt hại ở mức tối đa cũng có nghĩa là tạo điều kiện cho việc phục hồi sau này nhanh và tốt hơn. Đây chính là quan điểm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư khi tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ngay trong lúc dịch Covid-19 đang diễn ra.
Bước thứ hai, sau khi nguy cơ và tác động của dịch Covid-19 giảm nhiều như hiện nay nhờ sự chỉ đạo rất quyết liệt, kịp thời của toàn hệ thống, của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng chống dịch và các Bộ, ngành thì chúng ta sẽ phục hồi dần dần. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã báo cáo và tham mưu cho Chính phủ sẽ mở lại dần các hoạt động kinh tế. Đối với các mảng thị trường, trước tiên phục hồi trong nước trước. Đối với thị trường nước ngoài, trong bối cảnh hiện nay, mặc dù dịch Covid-19 ở nước ta có thể có khả năng kết thúc sớm nhưng các nước trên thế giới (hơn 200 nước) vẫn đang có nhiều diễn biến phức tạp. Do đó, đối với nền kinh tế có độ mở lớn như nước ta thì chưa thể mở cửa hoàn toàn như trước đây mà vẫn phải kết hợp giữa phòng chống dịch với phát triển kinh tế. Chính vì vậy, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng kịch bản trạng thái bình thường mới, có nghĩa là xây dựng các kịch bản, chính sách phát triển kinh tế trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn còn tồn tại, đặc biệt xung quanh nước ta. Chính vì vậy mỗi chính sách đề ra cần phải kết hợp cả 2 mục tiêu kép là phòng chống dịch và phát triển kinh tế. Thứ trưởng nêu ví dụ về chính sách đặc biệt trong ngành vận tải hàng không, nếu như có chuyến bay quốc tế nào đó đến Việt Nam thì đây là vấn đề về kinh tế, nhưng khi đến Việt Nam thì khách trên chuyến bay đó sẽ phải thực hiện cách ly cũng như kiểm soát dịch bệnh, đây là mục tiêu phòng chống dịch bệnh. Làm như vậy là an toàn cho chúng ta nhưng có hạn chế là không nhộn nhịp và đông khách như trước đây. Thứ hai là các giải pháp phòng chống ở trong nước, các quy định về giãn cách, cách ly cũng ảnh hưởng đến một số ngành, lĩnh vực mà có hoạt động tụ tập đông người hay phải tiếp xúc gần.Về kịch bản phục hồi nền kinh tế, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang phối hợp với các Bộ, ngành xây dựng kịch bản phục hồi nền kinh tế. Khi dịch Covid-19 xảy ra, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ động, phối hợp cùng với các Bộ, ngành, tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ những định hướng, giải pháp, trong đó, kiến nghị các bước đối với điều hành nền kinh tế. Bước thứ nhất là lúc dịch Covid-19 đang diễn ra thì ưu tiên chống dịch là chủ yếu và phát triển kinh tế lúc này ở trạng thái cầm cự, giảm thiểu tối đa các thiệt hại do dịch gây ra. Khi chúng ta điều hành nền kinh tế trong trung và dài hạn thì việc giảm thiểu thiệt hại ở mức tối đa cũng có nghĩa là tạo điều kiện cho việc phục hồi sau này nhanh và tốt hơn. Đây chính là quan điểm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư khi tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ngay trong lúc dịch Covid-19 đang diễn ra.
Sau này khi tình hình dịch bệnh có sự chuyển biến tốt thì sẽ có những quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhằm nới dần các quy định về phòng chống dịch, lúc đó các ngành có liên quan sẽ mở lại hoạt động. Tuy nhiên, có một điểm hết sức lưu ý là khâu thị trường, nhất là ngành dịch vụ, du lịch. Khâu thị trường rất quan trọng vì nếu ngành du lịch không có khách thì dẫu mở lại cũng chưa hoạt động được ngay, thách thức rất lớn, dẫn đến hoạt động thua lỗ và kéo theo đó là một số ngành khác như vận tải, lưu trú, ăn uống,… phụ thuộc hoàn toàn vào khách.
Thứ trưởng Trần Quốc Phương nhấn mạnh, ở trạng thái tương lai trong kịch bản được Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng là khi dịch Covid-19 đã “yên ổn” trên thế giới. Đối với tình trạng dịch Covid-19 trên thế giới hiện nay thì nền kinh tế nào kết thúc dịch sớm nhất và nhanh chuyển đổi nhất nền kinh tế đó sẽ thành công. Do vậy, trong định hướng xây dựng kịch bản này Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ chú trọng nghiên cứu việc nắm bắt cơ hội để thúc đẩy kinh tế trong nước, tất nhiên sẽ đòi hỏi thay đổi nhiều vào cơ cấu của nền kinh tế nói chung cũng như định hướng và cơ cấu của từng doanh nghiệp, sản phẩm để đón nhận cơ hội này. Trong cơ hội này có sự dịch chuyển dòng vốn đầu tư, đặc biệt các tập đoàn kinh tế lớn đang cân nhắc việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng của mình, trong đó, Đông Nam Á là một trong những địa bàn được tính đến đầu tiên và Việt Nam nằm trong số đó./.
Thúy Quyên
Bộ Kế hoạch và Đầu tư