(MPI) - Sau ba ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, trong không khí dân chủ và tinh thần trách nhiệm cao, ngày 08/11/2019, Quốc hội đã hoàn thành phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV. Tại phiên chất vấn, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã thay mặt Chính phủ báo cáo, làm rõ thêm các nhóm vấn đề thuộc trách nhiệm chung của Chính phủ và trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.
|
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc làm rõ thêm các nhóm vấn đề thuộc trách nhiệm chung của Chính phủ và trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. Ảnh: chinhphu.vn
|
Xây dựng đất nước giàu mạnh, bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, xã hội bình yên, thịnh vượng
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, theo tinh thần của Cương lĩnh bổ sung, phát triển năm 2011, đến giữa thế kỷ XXI, phấn đấu xây dựng nước ta trở thành một nước công nghiệp phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa, thì những khó khăn, thách thức phía trước là không hề nhỏ. Xóa đói giảm nghèo đã khó, làm cho đất nước cường thịnh, bền vững, thu hẹp và tiến kịp các nước phát triển, sẽ càng khó khăn hơn nhiều. Điều này đòi hỏi chúng ta phải nỗ lực phấn đấu với tinh thần tự lực, tự cường với tất cả lòng tự hào, tự tôn dân tộc để vượt qua khó khăn, thách thức, xây dựng đất nước giàu mạnh, bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, xã hội bình yên, thịnh vượng. Thách thức lớn nhất của chúng ta hiện nay không phải là thoát bẫy thu nhập trung bình. Nguy cơ lớn nhất không phải là tụt hậu kinh tế. Mà thách thức lớn nhất của chúng ta chính là thiếu ý chí mạnh mẽ vươn lên và nguy cơ lớn nhất là không hành động vì sợ trách nhiệm.
Nguồn lực phát triển lớn nhất của đất nước ta không phải là “rừng vàng, biển bạc”. Nguồn lực phát triển lớn nhất của đất nước ta chính là con người, là gần 100 triệu người dân Việt Nam. Đảng và Nhà nước ta cùng cả hệ thống chính trị cam kết luôn nỗ lực chăm lo cho mọi người dân được chăm sóc sức khỏe, được học hành, được có việc làm, không ai bị bỏ lại phía sau. Phải làm sao để mỗi người dân Việt Nam có cơ hội thực hiện khát vọng làm giàu hợp pháp, phát triển khả năng trên chính mảnh đất quê hương. Thực tiễn và bối cảnh đó đòi hỏi chúng ta phải hành động thiết thực hơn nữa, nhanh và mạnh hơn nữa, hiệu quả hơn nữa để đạt mục tiêu chiến lược là dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Để đạt được mục tiêu đó, chúng ta phải cùng quyết chí, đồng tâm hợp lực với tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Nghị quyết, chính sách của quốc gia thực thi có hiệu quả hay không thì cần có sự chung tay vào cuộc quyết liệt của toàn hệ thống chính trị, đặc biệt là vai trò chủ động, tích cực của các địa phương. Chúng ta đều thấy rõ, cùng một thể chế và chính sách nhưng một số địa phương tạo được môi trường đầu tư, kinh doanh rất tốt trong khi nhiều địa phương khác lại chưa tốt. Không ít ngành, địa phương giải ngân vốn đầu tư công cao, nhưng ngược lại nhiều nơi còn rất thấp. Tại sao cùng vướng mắc như nhau, có địa phương chủ động quyết liệt tháo gỡ để triển khai thành công, có địa phương lại chưa làm được? Câu trả lời chủ yếu nằm ở sự quyết tâm của mỗi chúng ta, ở việc nhận diện những khó khăn, thách thức và năng lực sáng tạo, sự quyết liệt trong tổ chức thực hiện của chúng ta, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh.
Nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi các nghị quyết của Đảng, Quốc hội
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho biết, năm 2019 là năm thứ hai liên tiếp được dự báo đạt và vượt toàn bộ 12/12 chỉ tiêu chủ yếu, trong đó có 5 chỉ tiêu vượt kế hoạch. Nhưng kết quả này sẽ cao hơn nữa nếu mỗi chúng ta cùng nêu gương, hành động quyết liệt hơn để tháo gỡ những khó khăn vướng mắc của nền kinh tế.
Làm rõ hơn về một số vấn đề trọng tâm được Quốc hội, đồng bào, cử tri cả nước quan tâm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, về giải ngân vốn đầu tư công, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thường xuyên quan tâm chỉ đạo thúc đẩy giải ngân đầu tư công; nhưng thực tế cho thấy vẫn cần tiếp tục đôn đốc giải quyết sát sao hơn, đồng thời, cần sự chủ động, sáng tạo vào cuộc mạnh mẽ của tất cả các cấp chính quyền, của từng cơ quan, đơn vị. Các Bộ trưởng và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải bám sát kế hoạch và tiến độ giải ngân của từng dự án thuộc thẩm quyền quản lý. Đồng thời, khẩn trương đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, chịu trách nhiệm trực tiếp về kết quả thực hiện giải ngân và hiệu quả sử dụng vốn đầu tư của ngành, địa phương. Đặc biệt, không để tiếp diễn tình trạng bê trễ, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm. Không được để tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư công làm phát sinh thêm chi phí, giảm hiệu quả sử dụng nguồn lực và hạn chế tiềm năng phát triển đất nước. Không được để thất thoát, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí trong đầu tư công; phải đảm bảo hiệu quả cao nhất, chất lượng tốt nhất.
Về dự án trọng điểm quốc gia Cảng hàng không quốc tế Long Thành và đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đây là những dự án đã được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư, ưu tiên bố trí vốn. Chính phủ đã và đang tích cực chỉ đạo triển khai thực hiện; Thủ tướng Chính phủ đã báo cáo Quốc hội và phê duyệt báo cáo khả thi Cảng hàng không quốc tế Long Thành, tỉnh Đồng Nai đã cam kết bàn giao mặt bằng vào đầu năm 2020 để khởi công vào đầu năm 2021 và hoàn thành giai đoạn 1 vào năm 2025. Đối với 11 dự án thành phần đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, trong số 3 dự án đầu tư công thì đã khởi công 1 dự án, 2 dự án còn lại sẽ triển khai trong quý IV năm nay. 8 dự án theo hình thức PPP chuyển sang đấu thầu trong nước, sẽ triển khai xây dựng vào giữa năm 2020.
Về việc triển khai Nghị quyết về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thích ứng với biến đổi khí hậu còn nhiều khó khăn về nguồn vốn, trong khi hệ thống hạ tầng giao thông kết nối còn nhiều bất cập và tình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển nghiêm trọng gần đây...
Chính phủ đã và đang tập trung chỉ đạo, quyết tâm sớm hoàn thành các tuyến đường bộ quan trọng kết nối các địa phương trong vùng ĐBSCL; đặc biệt cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận đã được ưu tiên bố trí đủ vốn và dự kiến hoàn thành vào đầu năm 2021; Dự án cầu Mỹ Thuận 2 sẽ triển khai quý I/2020 và đoạn cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ sẽ sớm triển khai thực hiện.
Các dự án phát triển ĐBSCL đã có kế hoạch bố trí 16.700 tỷ đồng và Chính phủ sẽ kiến nghị Quốc hội tiếp tục bố trí đủ 3.400 tỷ đồng từ kế hoạch đầu tư công trung hạn và dự phòng NSTW năm 2019 để hỗ trợ các địa phương trong Vùng. Thời gian tới, Chính phủ tiếp tục ưu tiên bố trí NSNN và tăng cường huy động các nguồn lực xã hội để giải quyết các vấn đề cấp bách như đối phó với tình hình sạt lở bở sông, bờ biển, suy giảm nguồn nước, thực hiện chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cây trồng, vật nuôi, phát triển nguồn nhân lực và hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, trong đó có việc tập trung đầu tư cảng biển, cảng sông. Quyết tâm thực hiện hiệu quả các đề án, chương trình đã được duyệt, không ngừng cải thiện đời sống của hơn 20 triệu người dân vùng ĐBSCL, phát huy hơn nữa các tiềm năng, thế mạnh và sự đóng góp của Vùng cho đất nước.
Về cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước (DNNN), tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Chính phủ sẽ chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động, đổi mới năng lực quản trị của DNNN, tăng nhanh tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn trong kế hoạch đã được duyệt. Tiếp tục tạo cơ hội cho khu vực tư nhân, các loại hình hợp tác xã tham gia quá trình tái cơ cấu DNNN. Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cần tập trung vào mục tiêu nâng cao hiệu quả hoạt động, nhất là tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước; đặt yêu cầu cụ thể về năng lực quản trị của các DNNN tiến tới đạt chuẩn mực thông lệ quốc tế. Đối với các dự án và doanh nghiệp thua lỗ, thất thoát lớn, cần tập trung giải quyết, bảo đảm hoàn thành đúng tiến độ, giảm thiểu thiệt hại cho Nhà nước và xử lý nghiêm các sai phạm.
Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia
Về môi trường đầu tư kinh doanh, trong thời gian tới tiếp tục triển khai nghiêm túc Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2019 của Chính phủ về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Cải cách mạnh mẽ nền hành chính công vụ, khuyến khích đổi mới và sáng tạo trong mọi hoạt động của nền kinh tế. Tiếp tục nỗ lực nâng hạng môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh quốc gia thuộc nhóm ASEAN-4 trong 5 năm tới. Đặc biệt, cần phối hợp với ngành tòa án cải thiện mạnh mẽ chỉ số giải quyết phá sản (Xếp hạng của Ngân hàng Thế giới về chỉ số này của Việt Nam là 133/190 nền kinh tế).
Đồng thời, Chính phủ sẽ chỉ đạo tiếp tục rà soát, bãi bỏ và giảm đáng kể danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện thông qua việc bổ sung, sửa đổi Luật đầu tư; tiếp tục bãi bỏ, đơn giản hóa các quy định về điều kiện kinh doanh, bảo đảm những thay đổi này có tác động thiết thực đối với người dân và doanh nghiệp, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Thanh tra Chính phủ tổng hợp, đánh giá 2 năm thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg về chấn chỉnh công tác thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp ở tất cả các Bộ, ngành và địa phương. Yêu cầu mọi cấp, mọi ngành, cơ quan chức năng hoạt động với phương châm phục vụ, kiến tạo, cải thiện hơn nữa môi trường đầu tư kinh doanh trong bối cảnh, hội nhập, cạnh tranh quốc tế ngày càng mạnh mẽ. Chính phủ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao để hoàn thiện các quy định pháp luật có liên quan về cơ chế bảo vệ quyền tài sản và thực thi các hợp đồng, về phá sản doanh nghiệp và giải quyết tranh chấp hợp đồng là những lĩnh vực chậm cải thiện nhất thời gian qua. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong quản lý thị trường, chống gian lận thương mại, gian lận xuất xứ hàng hóa, hàng nhập lậu qua biên giới, hàng giả,… tạo môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh.
Các thủ tục hành chính về đầu tư, đất đai, xây dựng và môi trường còn phức tạp, đôi khi không rõ ràng, chồng chéo, mâu thuẫn,… gây tốn kém nhiều thời gian, tiền bạc và rủi ro cao cho các nhà đầu tư. Đây là những rào cản trực tiếp gây khó khăn cho việc mở rộng đầu tư, kinh doanh. Ngay sau kỳ họp này, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo tập trung rà soát toàn diện để bãi bỏ các quy định bất hợp lý, sửa đổi các thủ tục hành chính trùng lặp, chồng chéo, không rõ ràng trong các quy định pháp luật thuộc phạm vi thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Xây dựng một Luật sửa nhiều luật trình Quốc hội nhằm khắc phục những bất cập của pháp luật hiện hành trước yêu cầu đổi mới, phát triển và hội nhập.
Tạo mọi điều kiện để tiếp tục phát triển kinh tế tư nhân
Về vấn đề kinh tế tư nhân, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, Đảng, Nhà nước luôn xác định kinh tế tư nhân là một trong những động lực quan trọng để phát triển đất nước. Đặc biệt, chúng ta có Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương về phát triển kinh tế tư nhân. Hiện nay, Việt Nam đã có trên 800 nghìn doanh nghiệp kinh tế tư nhân. Các địa phương đã chỉ đạo phát triển kinh tế tư nhân, các cấp, các ngành có liên quan được giao chương trình hành động để phát triển kinh tế tư nhân, đã thực hiện tốt các nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước giao phó.
Đến nay, kinh tế tư nhân đã đóng góp khoảng 40% GDP của cả nước. Nhiều tập đoàn kinh tế tư nhân đổi mới khoa học công nghệ, đầu tư những sản phẩm có chất lượng cao, giá trị gia tăng cao trong phát triển kinh tế vừa qua. Đặc biệt, các tập đoàn này đã ứng dụng một số tiến bộ kỹ thuật mới trong phát triển. Đảng, Nhà nước luôn hoan nghênh vấn đề phát triển kinh tế tư nhân trong thời gian vừa qua và tạo mọi điều kiện để tiếp tục phát triển kinh tế tư nhân trong thời gian tới.
“Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã từng nói nếu doanh nghiệp tư nhân nào làm tốt, đóng góp thiết thực cho đất nước phát triển, đặc biệt những doanh nghiệp công nghệ, nên thưởng huân chương bậc cao cho những doanh nghiệp ấy. Chúng ta không hề phân biệt giữa kinh tế tư nhân và kinh tế nhà nước, các thành phần kinh tế bình đẳng trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”, Thủ tướng nói. Đồng thời yêu cầu các cấp, các ngành thực hiện tốt chủ trương của Trung ương, Nghị quyết Trung ương 5, khóa XII về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa trong thời gian tới.
Về vấn đề quy mô GDP, Thủ tướng cho biết, cách tính này chỉ áp dụng sau năm 2020 chứ không tính ngay bây giờ. Cho nên, không phải vì bệnh thành tích mà chúng ta tính lại. Tất cả số liệu đưa ra hôm nay là số liệu cũ, chưa tính số liệu mới. Việt Nam cũng như các nước định kỳ một số thời gian đánh giá lại quy mô GDP, được thực hiện công khai, minh bạch theo đúng quy định quốc tế. Trong quá trình tính toán GDP, Việt Nam đã mời Tổ chức Tiền tệ quốc tế (IMF), đại diện Liên hợp quốc cùng thảo luận, đánh giá xác định quy mô GDP Việt Nam. Việc tính toán lại GDP là điều rất cần thiết và đây cũng là thông lệ quốc tế bình thường, Thủ tướng khẳng định.
Về hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, Thủ tướng nhấn mạnh, chúng ta đã có Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa và Nghị định của Chính phủ về doanh nghiệp nhỏ và vừa, có Ban Chỉ đạo quốc gia để chỉ đạo thực hiện chương trình hành động về Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Trong thời gian tới, cần tiếp tục tạo điều kiện về tín dụng đặc biệt để đào tạo nguồn nhân lực và đẩy mạnh hợp tác, liên kết với các thành phần kinh tế giữa doanh nghiệp nhỏ và vừa với doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp FDI và các thành phần kinh tế khác để doanh nghiệp nhỏ và vừa, một thành phần rất quan trọng trong nền kinh tế, có thời cơ đóng góp, góp phần phát triển kinh tế của Việt Nam.
Tại phiên chất vấn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã làm rõ một số vấn đề được đại biểu Quốc hội và cử tri quan tâm liên quan đến cơ cấu lại các ngân hàng thương mại yếu kém và xử lý nợ xấu; công tác bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu; các vấn đề xã hội; năng lực bộ máy hành chính và chất lượng cán bộ; quốc phòng, an ninh; đấu tranh chống tham nhũng; an ninh, trật tự…
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, năm 2020, Việt Nam đồng thời thực hiện vai trò Chủ tịch ASEAN vào năm 2020, Chủ tịch liên Nghị viện ASEAN (AIPA) và đảm nhiệm vai trò Ủy viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020 - 2021. Để hoàn thành các trọng trách quốc tế lớn này, rất cần sự tham gia, hợp tác, cùng hành động của cả hệ thống chính trị và người dân, đặc biệt là của các đại biểu Quốc hội. Thành tựu hơn 30 năm đổi mới, hội nhập của Việt Nam, nhất là trong những năm gần đây có sự đóng góp, hợp tác chặt chẽ, hiệu quả của cộng đồng quốc tế, các đối tác phát triển, Chính phủ các nước, cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài. Chính phủ Việt Nam trân trọng cảm ơn và mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ, hợp tác cùng phát triển thịnh vượng của bạn bè quốc tế.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, chưa bao giờ đất nước đứng trước nhiều thời cơ và thuận lợi lớn như hiện nay. Chúng ta phải tận dụng triệt để những thời cơ lớn đó, phải nỗ lực bằng tất cả trái tim và khối óc, phải hành động bằng ý chí và sức mạnh của cả dân tộc, bằng sự đoàn kết chung sức, đồng lòng của toàn dân và trong toàn hệ thống chính trị cũng như trong từng cơ quan, đơn vị như Bác Hồ kính yêu từng dạy “Dân ta nhớ một chữ đồng. Đồng tình, đồng sức, đồng lòng, đồng minh”. Chúng ta, hãy thắp lên ngọn lửa yêu nước, tinh thần tự tôn, tự trọng dân tộc, tinh thần tự lực, tự cường vượt qua mọi khó khăn, thách thức trong mỗi chúng ta; hãy khơi dậy sức sáng tạo với ngọn lửa đầy nhiệt huyết và đam mê, hãy hành động mạnh mẽ, quyết liệt trên mỗi cương vị của mình. Các cơ quan truyền thông, báo chí cần đóng góp khơi dậy ý chí, khát vọng dân tộc hùng cường, thịnh vượng để đưa đất nước đến bến bờ vinh quang./.
Tùng Linh
Bộ Kế hoạch và Đầu tư